8.1 energiestromen
Duurzaam vissen
Bij duurzaam gevangen vis blijft de populatie op peil en de voedselketens en leefomgeving
intact. Internationaal zijn afspraken over meer duurzame vangstmethoden gemaakt. Dit
heeft geleid tot een keurmerk van het MSC, het Marine Stewardship Council.
Voedselketen, voedselweb en energie
Garnalen zijn een belangrijke voedselschakel. Ze eten van de enorme voorraden dood
organisch materiaal: eencellige algen en kleine diertjes. Algen zijn producenten (P). De
hoeveelheid energie die zij vastleggen in hun organische stoffen, heet de bruto primaire
productie (BPP). ‘’bruto productie’’ omdat dit de totale hoeveelheid is die ze produceren,
‘’primaire productie’’ omdat het de eerste productie van organische stoffen is in een
voedselketen. Die BBP (in kJ/m3/dag) is voor een groot deel brandstof voor de algen. Door
dissimilatie maken de algen energie vrij, die ze bijvoorbeeld gebruiken om bladgroen te
maken of hun DNA te kopiëren. Er ontstaat hierbij warmte. De rest gebruiken algen als
bouwstof voor voortgezette assimilatie en vormt de netto primaire productie (NPP). Dus:
NPP=BPP–D. Garnalen zijn C1. Voor de C1 is de NPP van de algen een bron van organische
stoffen. Dat betekent geschikte brandstof voor hun dagelijkse bezigheden zoals vluchten
voor vissen en ingraven in het zand. En het is bouwstof voor de C1: secundaire productie. In
voedselketens vormen vissen zoals schollen, een volgende schakel: het volgende trofische
niveau. Zij zijn C2. Vissen gebruiken een groot deel van de energie uit de organische stoffen
voor activiteiten. De rest van de organische stof is bouwstof. Kabeljauwen, consumenten van
C3, eten kleine vissen. Ook hier geldt een deel is
brandstof, de rest bouwstof. Op elk trofisch
niveau verdwijnt energie door dissimilatie. (Binas
93A1 en E2)
Voer en energie
Het blijkt dat uit 2 kg opgegeten voer 1 kg consumptiegarnaal of -vis kan groeien. Dit is een
gunstige voedselconversie, namelijk 2 (2 kg voer : 1 kg vis).
Voedselconversie = de hoeveelheid voer (in kg) die nodig is om 1 kg aan lichaamseigen
organische stoffen bij een organisme te laten toenemen.
, Bacteriën en schimmels
Naast producenten en consumenten is er een derde groep organismen, de reducenten
(Binas 93A en B). Dit zijn bacteriën en schimmels. Reducenten breken dode organische
resten af en dissimileren het grootste deel daarvan. De rest is bouwstof voor hun cellen.
Energie in organische stoffen
Om te meten hoeveel energie er in organismen is opgeslagen, begin je met het bepalen van
het drooggewicht. Dat bestaat uit organische stoffen, de biomassa en mineralen. Je bepaalt
van de biomassa het gewicht (in grammen) aan vetten, eiwitten en koolhydraten en kunt de
hoeveelheid energie (in Joules) berekenen. Per gram bevat vet 38 kilojoule (kJ) en eiwitten
en koolhydraten 17 kJ
Piramidemodellen
Een piramide van biomassa geeft aan hoe de biomassa is verdeeld over de trofische niveaus.
Werk je met jaargemiddelden, dan krijg je een piramide van productiviteit (Binas 93E2).
Door de biomassa naar zijn energie-inhoud om te rekenen, krijg je een piramide van
energie. De aantallen organismen per trofisch niveau geef je in een piramide van aantallen
weer.
Verstoring en energie
Energie komt ecosystemen in doordat producenten via fotosynthese energie uit zonlicht
vastleggen en verdwijnt via de warmte
die ontstaat bij dissimilatie (Binas 93A1).
Als bevissing duurzaam gebeurt, dan is
het ecosysteem stabiel. De
energiestromen, de toename en
afname fan energie in de vorm van
organische stoffen, zijn met elkaar in
evenwicht. Dat verandert na een
verstoring, een gebeurtenis waardoor
een snelle, blijvende verandering in het
ecosysteem plaats vindt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper resaboelhouwers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.