Hoofdstuk 28 eHealth in het veld van chronisch-somatische aandoeningen
28.1 Inleiding
Er zal tal van manieren voor toepassing van ehealth in de blended care, voorbeelden:
1. Om wachtlijsttijd nuttig in te vullen.
2. Na elk gesprek geeft de psycholoog als huiswerk passende online modules.
28.2 Wat is eHealth?
Het gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, om gezondheid en
gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren.
28.3 eHealth: een oplossing voor veranderingen in maatschappij en gezondheidszorg?
Op dit moment vinden er veranderingen in de maatschappij plaats die bijdrage aan ehealth als
topthema:
– verhouding tussen jongeren en ouderen veranderd: door dubbele vergrijzing daalt het aantal
werknemers in de gezondheidszorg. Gelijktijdig stijgt het aantal mensen dat leeft met een
chronische aandoening.
– De kosten van de gezondheidszorg zijn sterk gestegen
– Snelle technologische ontwikkelingen in onderzoeksvelden
– de visie op ‘patiënt zijn’ veranderd: er wordt steeds meer nadruk op zelfmanagement gelegd.
Ondanks de voordelen (denk aan 24/7 beschikbaar, minder reistijd en mogelijkheid tot
personalisering) van ehealth blijft de implementatie achter bij de verwachtingen.
Barrières: onbekendheid over de mogelijkheden, zowel bij patiënt als zorgverlener. Daarnaast
kunnen gebrekkige gezondheidsvaardigheden van de patiënt of weerstand tegen technologie de
inzet van ehealth in de psychologische begeleiding moeilijk maken.
28.4 Zelfmanagement bij mensen met een chronische-somatische aandoeningen: meer dan
therapietrouw
Zelfmanagement neemt om twee redenen een steeds grotere rol in:
– zelfmanagement is noodzakelijk omdat persoon met chronisch somatische aandoening (CSA) ca 1
uur per jaar zijn behandelaar spreekt en 9000 uur zelf beslissingen neemt met betrekking tot zijn
CSA (b.v voeding, beweging etc.)
– zelfmanagement is gewild, omdat patiënt zelf de beste expert is.
Om duidelijk onderscheid te maken tussen verschillende zelfmanagementtaken en recht te doen aan
verschillende doelen van zelfmanagement, gebruiken we de volgende ordering van
zelfmanagementtaken:
– ziektemanagement: adequaat kunnen omgaan met symptomen, behandeling, communicatie over
de ziekte en leefstijlveranderingen
– regulatie van emoties
– management van maatschappelijke en sociale rollen: rollen aan de ziekte kunnen
aanpassen/nieuwe manieren vinden om te participeren in gezin en maatschappij
– opbouwen van een betekenisvol levensperspectief
Belangrijke taak voor psychologen is het stimuleren en ondersteunen van de verschillende vormen
van zelfmanagement.
28.5 Inzet van eHealth voor zelfmanagement bij chronisch somatische aandoeningen
Voor het inzet van ehealth bij CSA zijn de volgende aandachtspunten (zie volgende paragrafen) van
belang.
, 28.5.1 Voor welk aspect van de behandeling van CSA zijn de applicaties getest?
Ehealth in het veld van CSA zijn bijna uitsluitend voor 1 specifiek ziektebeeld ontwikkeld.
Ehealth-applicaties worden bij ziektes als diabetis, kanker, astma en cardio-vasculaire aandoeningen
en COPD het vaakst beschreven. Hierin gaat het voornamelijk om ziektemanagement.
Voor psychologen betekend dit dat zij patiënten kunnen helpen om elektrische tools te gebruiken
voor het verbeteren van ziektemanagement. Zij kunnen bespreken waarom monitoring van
somatische en mentale gezondheid belangrijk is en vervolgens samen oefenen en applicaties
uitzoeken die aansluiten bij de zorgvraag.
Ook kunnen psychologen hun expertise als gedragswetenschapper gebruiken om applicaties vorm te
geven.
28.5.2 Hoe ervaren patiënten eHealth applicaties?
Door gebruik van eHealth hebben patiënten beter zich op hun ziekte en voelen ze zich beter in staat
beslissingen te nemen samen met de professional.
Ehealth applicaties voor zelfmanagement verhogen de waargenomen controle en mogelijkheden
eigen regie in over gezondheid te nemen.
Bij het thuis monitoren via elektronische applicatie voelen patiënten zich minder angstig over hun
aandoening als de professional meekijkt. Zorgverleners aan de andere kant voelen zich belast en
achten de 24/7 bereikbaarheid niet haalbaar.
28.5.3 Hoe effectief zijn de applicaties en welke factoren zorgen voor hogere effectiviteit?
Stabiele positieve resultaten aangaande het gevoel van patiënten om meer controle te hebben over
hun ziekte.
Ook werd herhaaldelijk afname van onrust en angst gerapporteerd.
28.5.4 Ontstaan er nieuwe ongelijkheden door eHealth?
Niet iedereen beschikt over digitale vaardigheden die nodig zijn om goed gebruik te maken van
ehealth en het zijn bepaalde groepen die geïnteresseerd zijn (vaker hoogopgeleide). Terwijl eHealth
juist kansen bied om kwetsbare groepen goed te ondersteunen is het essentieel om de
toegankelijkheid voor iedereen te bewaken.
28.6 eHealth-zelfmanagement interventies bij CVA: een wereld te winnen
We hebben beschreven dat bestaande ehealth applicaties voor zelfmanagement bij CVA
voornamelijk ziektespecifiek zijn. Echter de zelfmanagementtaken bij CVA zijn meestal
ziekteoverstijgend, zeker wanneer wordt gekeken naar alle vier de aspecten van zelfmanagement.
Wanneer we bedenken dat bij ziekte vaak comorbiditeit voorkomt, en er bij behandeling meestal
meerdere disciplines worden betrokken, zouden de krachten gebundeld moeten worden om meer
generieke, ziekteoverstijgende ehealth interventies te ontwikkelen. Met aandacht voor de vier
verschillend aspecten van zelfmanagement.
Bij ontwikkeling van de volgende generatie ehealth applicaties is het belangrijk een person-
centered benadering te realiseren (per individu kijken wat nodig is).
Blended care lijkt op dit moment een goed passend format.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninamans1994. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.
