Organizations – a very short introduction – Hatch
HOOFDSTUK 1 – WAT IS EEN ORGANISATIE ?
Organisatie gebeurt wanneer mensen samenwerken om een gezamenlijk doel te behalen. Een
voorwaarde voor het behalen van dit doel is dat er gecoördineerd wordt. Denk bijvoorbeeld aan het
verplaatsen van een zware steen. Alleen gaat dat nooit lukken, je zult hiervoor moeten
samenwerken.
Organiseren bestaat al heel lang. In de geschiedenis organiseerden mensen bijvoorbeeld om te
overleven, denk aan het jagen en vissen. Organiseren gebeurt tegenwoordig ook, alleen dan is het
niet zozeer om te overleven, maar meer om winst te maken.
Hoewel er vooral sprake is van coöperatie in een organisatie, is er ook sprak van competitie. Mensen
concurreren onderling met elkaar over status en invloed, organisaties concurreren om de grootste te
worden.
Ook spelen specialisatie en differentiatie een belangrijke rol. Mensen begonnen zich te specialiseren
(en daarmee te beperken) binnen een bepaald vakgebied. De kwaliteit en variatie van goederen en
diensten nam toe en er kon met minder tijd en moeite meer geleverd worden. Zo ontstond ook
differentiatie; mensen nemen verschillende rollen binnen een organisatie, waardoor een binnen een
grote organisatie kleinere organisaties ontstaan, bestaande uit mensen met dezelfde rol.
Economieën zijn afhankelijk van vertrouwen tussen mensen. Om te waarderen wat dit op
organisatorisch vlak betekent, is een ander concept vereist: institutie. Het begrip institutie betekent
een activiteit of een organisatie dat ervoor zorgt dat de maatschappij stabiel blijft en/ of stabiliseert.
Denk aan het handen schudden, geld, banken, trouwen, familie, geloof en overheid.
De term stakeholder verwijst naar klanten, werknemers en eigenaren, maar ook naar vakbonden,
lokale gemeenschappen, etc. Het kan dus zowel een aandeelhouder of een persoon die ergens
belang bij heeft zijn, maar ook organisaties kunnen stakeholders zijn.
Het begrip triple bottom line betekent dat organisaties geacht worden zich maatschappelijk en
milieu verantwoord te gedragen naast het maken van winst. Winst maken is belangrijk voor bepaalde
organisaties, zoals Apple, maar het moet ook de veiligheid garanderen van de medewerkers.
Veel organisatie laten BRIC (Brazilië, Rusland, India & China) landen hun producten maken.
Organisatie zoals Apple maken gebruik van outsourcing, ook wel uitbesteden. Apple maakt zelf geen
producten, laten het maken door een organisatie in China.
Er zijn drie O’s. Namelijk organization, organizations en organizing.
Organization Het geheel aan dingen, mensen, ideeën en
activiteiten
Organization Werkprocessen verlopen beter als er
georganiseerd wordt
Organizations Apple is een organisatie
Organizing Laten we beginnen met het organiseren
, Er zijn vier metaforen als het gaat om organisaties. Een metafoor is een manier om het bedenken
van nieuwe ideeën te stimuleren, in dit geval over het vormen van organisaties. Er zijn vier
succesvolle voorbeelden:
1. De machine: moedigt managers aan alle aspecten van hun organisatie zo efficiënt mogelijk te
organiseren. Kosten zo laag mogelijk, contributie, bijdrage en productie zo hoog mogelijk.
2. Het organisme: een organisatie is een levend systeem dat overleeft op basis van zijn
vermogen zich aan de omgeving aan te passen (competitieve, veranderende omgeving, etc).
3. Cultuur: welke sociale en emotionele krachten beïnvloeden de structuur van een
organisatie? Is het succes of juist falen van een organisatie gerelateerd aan de heersende
cultuur van normen, waarden, tradities, etc.
4. Fysieke gevangenis: om harmonie te bewaren beheersen mensen onbewust hun impulsen
die o.a. een conflict of vervelende situatie zouden kunnen veroorzaken. Maar als dit
beheersen van impulsen bewust gebeurd uit angst of door andere negatieve gevoelens,
wordt de organisatie een (fysieke) gevangenis.
HOOFDSTUK 2 – WAT IS DE BESTE MANIER VAN ORGANISEREN?
Je kunt een organisatie op twee manieren in kaart brengen:
- Fysieke omgeving: Een organisatie kan bekeken worden door naar de fysieke structuur te
kijken. Denk aan gebouwen, plattegronden, inrichting, decoratie, etc. De fysieke structuur
van een organisatie heeft invloed op de medewerkers en bezoekers.
- Organogram: Gaat over de sociale cultuur; personen, hun aanzien en onderlinge relaties.
Hoe ziet de sociale structuur eruit; hoe is deze georganiseerd? Er zijn twee soorten
ontwerpen:
Functioneel: geordend op basis van functies, de aard van het uit te voeren werk
Matrix: dubbele structuur; men heeft een functionele- en project-
verantwoordelijkheid.
Verticale lijnen laten zien wie voor welke baas werkt
Horizontale lijnen laten zien wie op elkaar gelijke niveau werkt
Zodra er sprake is van een hele grote organisatie met veel verschillende afdelingen, dan
wordt er gesproken van divisies.
Het organiseren van een organisatie begint bij het vastleggen van dienst doel en strategie.
De sociale structuur, wat een organogram voorstelt kan opgesplitst worden in drie componenten,
namelijk:
- Hierarchy: baas over onderliggende afdelingen en deze afdelingen zijn weer baas over de
volgende onderliggende afdeling, enz.
- Division of labor (arbeidsverdeling): taak wordt gesplitst in deeltaken. Elke medewerker
krijgt een specifieke rol aangewezen. Kan tijd en geld besparen.
- Departmentalization (taakgroepering): gaat over een matrixorganisatie. Een
matrixorganisatie staat bekend om de flexibiliteit. Soms kan een afdeling een taak niet
uitvoeren vanwege gebrek aan specialistische kennis. Hiervoor worden specialistische
medewerkers uitgeleend van andere afdelingen. Terwijl deze medewerkers geleend worden
moeten ze verantwoording afleggen aan hun oorspronkelijk baas en de tijdelijke nieuwe
baas.
