Dit is een samenvatting van Nectar Biologie van het hoofdstuk bloedsomloop, 5vwo. Deze samenvatting bevat de stof uit het boek en aantekeningen van mijn docent.
Veel succes!
Open bloedsomloop → het bloed omspoelt de organen en de weefsels → een groot bloedvat aan de
rugzijde met gespierde hartkamers houdt de stroming in stand → O2 gaat via tracheeën
Gesloten bloedsomloop → het bloed stroomt in bloedvaten door het lichaam → bloed stroomt rond
binnen een enkelvoudige (enkele) bloedsomloop → bloedsomloop waarbij het bloed tijdens één
rondgang één keer het hart passeert → O2 wordt opgenomen en stroomt direct door naar de rest
van het lichaam → geeft O2 af en neemt CO2 op → het O2-arme bloed stroomt via het hart weer
terug
Dubbele bloedsomloop → bloedsomloop waarbij het bloed tijdens één rondgang twee keer het hart
passeert → bestaat uit een kleine en een grote bloedsomloop →
Kleine bloedsomloop → O2 van de rechterharthelft via de longen naar de
linkerharthelft
Grote bloedsomloop → O2 van de linkerharthelft, via de organen naar de
rechterharthelft
kleine bloedsomloop + grote bloedsomloop = dubbele bloedsomloop
⤷ passeert 1 × het hart ⤷ passeert 2x het hart
Via de aorta stroomt O2-rijk bloed van het hart in het lichaam
⤷ vertakt in de slagaders naar verschillende organen → eerste vertakking = kransslagader
→ voert O2 rijk bloed aan voor de hartspier → via aders stroomt het O2-arme bloed van de organen
naar het hart → bloed vanuit hoofd + armen komt via bovenste holle ader in de rechterboezem →
borst en lager gelegen gebieden komt via onderste holle ader → in de weefsels stroomt het bloed
door haarvaten → uitwisseling van stoffen tussen bloed en cellen van een weefsel vinden plaats BiNaS
84C
Beide harthelften pompen gelijktijdig evenveel bloed weg → elke helft bestaat uit een boezem en
een kamer (Binas 84C1) → boezems ontvangen bloed uit de aders → kamers persen het weer het hart
uit naar de slagaders (Binas 84D1)
Een hartslag kent drie fasen:
1. het vullen van de kamers
2. het leegpersen van de kamers
3. een korte pauze (bron 4, Binas 84D1).
Deze drie fasen lopen links en rechts synchroon + herhalen zich voortdurend → vormen de
hartcyclus.
Aan het begin van de vulfase zijn de kamers + de boezems ontspannen: de diastole → bloed stroomt
vanuit de aders via de boezems de kamers in → boezems trekken samen = boezemsystole →
boezems persen bloedvolume de kamers in → daarna trekken kamers samen = kamersystole → door
druk bloed sluiten de hartkleppen tussen kamers en boezems → slagaderkleppen (longslagaderklep
+ aorta) gaan open → bloed stroomt longslagader + aorta in → kamers ontspannen weer->
kamerdruk daalt tot onder slagaders → sluiten de slagaderkleppen
, Je hart geeft 2 tonen (binas 84 D3) → 1e toon = sluiten hartkleppen, 2e toon = sluiten slagaderkleppen
→ na 2e toon korte pauze
Je hartspier train je door cardiotraining → hartslagfrequentie varieert = het aantal hartslagen per
minuut → door training wordt je hartspier dikker en krachtiger
Voor geboorte is dubbele bloedsomloop nog niet functioneel → in embryonale bloedsomloop
spelen longen geen rol bij gaswisseling → longhaarvaten geven weerstand aan het vloed →
ongeboren baby krijgt O2 via navelstreng uit de placenta → O2-rijk bloed uit navelstrengader mengt in
de lever in onderste holle ader met O2-arm bloed (Binas 84B) → rechterharthelft van embryo komt
gemengd bloed met voldoende O2 binnen → ⅔ bloed uit rechterharthelft stroomt bij ongeborene via
ovale venster (foramen ovale) van rechter- naar linkerharthelft → bloed stroomt via ductus Botalli
(verbinding tussen longslagader en aorta) van de kleine naar grote bloedsomloop → na geboorte
gaan kleine en grote bloedsomlopen zich volledig scheiden
Verschil baby hart vs volwassen hart:
- foramen ovale is geheeld (geen directe stroom van rechter kamer naar linker) → niet sluiten
= later probleem → organen krijgen bij inspanning onvoldoende O2-rijk bloed
- ductus Botalli sluit → bloed stroomt via longhaarvaten
§9.2 Bloeddruk
Bloeddruk ontstaat door samentrekken van de hartkamers → bij elke kamersystole persen beide
kamers ca. 80 mL bloed de slagaders in → beide golven verlaten tegelijk het hart → wanden van de
slagaders rekken uit → door pompdruk van het hart gaat de bloeddruk in de slagaders tijdelijk
omhoog = systolische druk = bovendruk (BiNaS 84D) → na sluiten slagaderkleppen lijdt het terugveren
van de elastische slagaderwand tot een korte drukverhoging → tijdens diastole neemt de bloeddruk
weer af tot basiswaarde = diastolische druk = onderdruk → veerkracht slagaders en kwaliteit van de
bloedvaten zijn belangrijk bij een goede bloedsomloop → in de loop van de jaren ontstaan in de
gladde bloedvatwanden kleine littekens → wand verdikt → kan lijden tot atherosclerose = verlies van
de elasticiteit van slagaders door afzetting van vetachtige stoffen zoals cholesterol → veroorzaakt
verhoging van bloeddruk
Officiële eenheid van bloeddruk is pascal (Pa) → bloeddrukmeter van artsen geeft de waarden aan in
mm kwikdruk (1 mm Hg = 0.1333 kPa) → hoogte systolische druk en diastolische druk wordt
gemeten met bloeddrukmeter → arts legt manchet rond bovenarm → pomt lucht in manchet tot hij
ongeveer 26,0 kPa afleest → armslagader is dichtgedrukt → er stroomt geen bloed doorheen = geen
polsslag → je hoort niks als je luistert met een stethoscoop → ventiel beetje open → druk in
manchet neemt langzaam af → op een bepaald moment is de druk in de manchet lager dan de druk
tijdens de systole van de linkerkamer → kunt bij elke hartslag een golfje bloed horen door slagader
→ waarde op dat moment = bovendruk → manchet helemaal open → onderdruk zichtbaar →
bloeddruk bij hart is het hoogst → door weerstand in de bloedvaten neemt de druk af → verder
bloed verwijderd van hart = lager bloeddruk (BiNaS 84E)
Bovendruk gezonde personen = 16,0 kPa
Onderdruk gezonde personen = 10 kPa
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper charlottefaassen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
