Hoofdstuk 16, Sport
16.1 Achillespees 2
Lopen 2
Hardlopen 2
Pezen 2
Blessure en reparatie 2
werking van blades 2
16.2 Spieren 3
Van groot vaan klein 3
Samentrekken 3
Uitrekken 3
Sprinten 3
Lange afstanden lopen 3
Trainen 4
Spierweefsel rond holle organen 4
16.3 Energie 5
Energie uit ATP 5
Vorming van ATP 5
Dissimilatie van glucose: stap 1 5
Dissimilatie van glucose: stap 2 5
Dissimilatie van glucose: stap 3 5
Dissimilatie van glucose: stap 4 6
Andere brandstoffen 6
Zonder zuurstof 6
16.4 De perfecte race 7
Voor de race 7
Adrenaline 7
Het startschot 7
Gecoördineerd bewegen 7
Leren lopen 7
Spier tetanus 7
Regeling 8
Begrippenlijst 9
16.1 9
16.2 9
16.3 9
16.4 10
, 16.1 Achillespees
Lopen
Door spieren samen te trekken, bewegen de botten rond hun draaipunt. Zo beweegt je
lichaam. Door training kunnen de spieren meer kracht zetten en krijgen zij een grotere
uithoudingsvermogen. Botten zijn nodig om de krachten van de spieren goed op te vangen.
Pees = een stevige band van bindweefsel die een spier aan een bot verbindt.
De achillespees is de grootste pees van het lichaam (verbindt de grote kuitspier met het
hielbeen in de voet). De kuitspier slaat veel energie op in de achillespees, die vrijkomt bij de
afzet van de voet van de grond. De werking van de blades lijkt op de werking van de
achillespees. Door het gewicht van de loper buigt de blade en hoopt zich energie op in het
materiaal, die vrijkomt bij de afzet als de blade terugveert.
Hardlopen
Een verschil tussen blade en onderbeen is gewicht: een blade is lichter, hierdoor kost het de
blade runner minder energie om zijn blade te verplaatsen. een ander verschil: een gewone
atleet kan zijn kuitspier trainen. De blade werkt als een springveer net als de achillespees.
Pezen
Pezen bevinden zich in een gespecialiseerde bindweefsel die vooral collageen maken en
afgeven. Meerdere collageen moleculen vormen een collageenfibril. Die fibrillen vromen
weer collageenvezels in licht opeengepakte, parallel lopende bundels.
Een pees bevat veel tussencelstof, hierdoor ontstaat een samenhangend geheel. Door het
collageen is de pees in staat om de kracht van de spier door te geven aan het bot.
Celmembranen van twee cellen vormen op sommige plaatsen eiwitkanalen met kleine
openingen ‘gap junctions’. Door kanalen diffunderen ionen.
Bij krachttraining, doordat er regelmatig een grote spanning staat op de pezen, komen
groeifactoren vrij. Die binden aan membraanreceptoren van de bindweefselcellen.
Blessure en reparatie
Door overbelasting van de achillespees scheuren. Pezen genezen langzaam, doordat zij
slecht doorbloed zijn. bij een blessure komen eerst granulocyten in actie. Deze witte
bloedcellen eten bacteriën die bij het ontstaan van de blessure zijn binnengekomen. door
cytokinen activeren granulocyten ook de rest van het lichaam. De bindweefselcellen in de
pezen maken collagenase (breekt beschadigt collageen af). Macrofagen ruimen beschadigt
weefsel op.
werking van blades
Blades zijn gemaakt van in elkaar gedraaide koolstofvezels, net als pezen met
collageenvezels. De start van een blade runner is vaak langzamer doordat er geen zintuigen
zijn die informatie aan de hersenen kunnen geven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper britt6. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.