SV van het vak Psychodiagnostiek in de praktijk van de Klinische Ontwikkelingspsycholoog van de master Klinische Ontwikkelingspsychologie op de Vrije Universiteit Amsterdam.
Mocht je nog op- of aanmerkingen hebben, hoor ik dat graag!
Succes met leren!
Liefs Roos
Psychodiagnostiek in de praktijk
Hoorcollege 1 – Professionele en theoretische aspecten
Professioneel handelen:
- Er zijn drie invalshoeken:
• Blauw: Theoretische reflectie: theoretische kennis.
• Groen: Methodische reflectie: toetsen van hypothese.
• Rood: Persoonlijk-professionele reflectie: professionele houding.
Ø En de reflectie hier weer op.
1. Theoretische reflectie:
- Gaat over de kennis over normale en afwijkende ontwikkeling.
• Het screenen van de stand van zaken als snelle eerste inschatting van sterke en
zwakke punten.
- Gaat over de kennis over effectiviteit van diagnostiek en interventies.
Waarom is theorie noodzakelijk?
- Om patronen te herkennen in onder andere gedrag, gevoel en gebeurtenissen.
- Om hypothesen te vormen over de onderliggende oorzaak/ oorzaken.
- Om de verwachtingen in te schatten over de uitkomst van interventies.
Ø Niet één theorie kan alles (wetenschappelijk) verklaren.
Ø Multidisciplinair werken is denken vanuit meerdere theoretische referentiekaders, dus
brede kennis is nodig.
, 2
Het dominant model: psychiatrie/ medisch model.
- Classificatie op gedragsniveau met behulp van:
• DSM-IV, DSM-5, ICD-10, ICD-11, DC:0-3R, DC:0-5.
Ø Het stellen van een diagnose is nodig om de behandeling gefinancierd te krijgen.
Zero to three: DC:0-3R
- Heeft vijf assen:
• As I: Klinische stoornissen.
• As II: Relatieclassificatie (PIR-GAS en RPCL-checklist relatieproblemen).
1. PIR-GAS: 1-100 schaal om de kwaliteit van de relatie tussen ouder en
jonge kinderen te classificeren.
• Drie hoofdclassificaties:
o Aangepaste relatie (80-100).
o Verstoorde relatie (40-79; ‘disturbed’).
o Gestoorde relatie (0-39; ‘disordered’).
• As III: Medische aandoeningen.
• As IV: Psychosociale stressoren (checklist).
1. Dat zijn risicofactoren uit de omgeving.
• As V: Emotioneel en sociaal functioneren (scorelijst).
Alternatieve theoretische modellen:
- Ontwikkelingspsychologie en ontwikkelingspsychopathologie:
• Voor processen van normale en afwijkende ontwikkeling in context.
- Orthopedagogiek:
• Voor handelingsgerichte wetenschap gericht op kind, context en relaties.
- Psychodynamisch model:
• Identiteitstheorie Erikson, infant mental health (IMH), mentaliseren.
- Gehechtheidstheorie:
• Diagnostiek kwaliteit ouder-kind relatie.
- Leertheoretisch model:
• Operationalisatie probleemgedrag, analyses van uitlokkende en bekrachtigende
factoren.
Filmpje:
Filmpje van kind
dat nooit goed
slaapt, ouders die
daardoor in de
slachtofferrol
terecht zijn
gekomen en die
niet goed de
leiding nemen in
de begeleiding
van het kind.
, 3
De theoretische kennis is nodig over:
- Ontwikkelingspsychologie.
- De invloed van beschermende en bedreigende factoren.
- De etiologie, manifestatie en ontwikkeling van afwijkend gedrag.
- De opvoedingswaarden- en normen.
- De onderzoeksmethoden en technieken.
- De behandelingsvormen, -indicaties, -doelstellingen.
- De algemeen werkzame factoren en specifieke behandelstrategieën.
Twee perspectieven voor het integreren van alle kennis:
- Ontwikkelingsperspectief.
- Systeemtheoretisch perspectief.
Model van Greenspan: cognitie en emotie.
, 4
Systeemtheoretisch perspectief:
- Biopsychosociaal model.
- Balansmodel: waarbij er aandacht is
voor de beschermende factoren.
Twee relevante type onderzoeksvragen:
- Onderkennende factoren.
• Is er een probleem? Etc.
- Verklarende factoren.
• Hoe kan dit probleem er zijn?
Ø Angstproblematiek kan bij
kinderen ook komen doordat er veel
energie drank gedronken wordt!
Beschermende factoren:
- Effectief ouderschap.
- Contacten met andere competentie volwassenen.
- Aantrekkelijk zijn voor anderen, met name volwassenen.
- Sterke intellectuele vaardigheden.
- Bepaalde talenten bezitten of dingen hebben bereikt die voor het kind zelf of voor
anderen van waarde zijn.
- Zelfwaardering.
- Religieus vertrouwen of verbonden zijn met kerkelijke instantie.
- Hogere sociaal-economische status.
- Goede school.
- Geluk.
Ø En de belangrijkste: het hebben van minstens één vertrouwenspersoon die
voorspelbaar in het leven van het kind aanwezig is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rooszeelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.
