Samenvatting van hoofdstuk 5 van anatomie en fysiologie met als onderwerp de huid. Hierin worden de lagen van de epidermis en de functie ervan besproken. Ook komt de dermis, hypodermis, talg- en zweetklieren, nagels en effect van veroudering aan bod.
Huid = een orgaan dat bestaat uit het uitwendige epitheel of de epidermis
(opperhuid) en het daaronder gelegen bindweefsel van de dermis (cutis) en
accessoire structuren. Daaronder ligt de subcutane, onderhuidse laag (of
hypodermis)
5 belangrijkste functies van de huid:
- Bescherming
- Temperatuurregeling
- Vorming en opslag van voedingsstoffen -> in de epidermis wordt vitamine D3
gevormd, bouwsteen dat de calciumopname bevordert.
- Zintuiglijke gewaarwording -> detecteren tas-, druk-, pijn- en
temperatuurprikkels.
- Uitscheiding en afscheiding
5.1 De epidermis bestaat uit lagen (strata) met verschillende functies.
Epidermis -> avasculair -> geen bloedvaten -> afhankelijk van de diffusie van
nutriënten en zuurstof vanuit de haarvaten in de daaronder gelegen dermis.
Strata van de huid:
- Kiemlaag (stratum basale)
- De 3 tussengelegen lagen (stratum spinosum,
stratum granulosum en stratum lucidum)
- De hoornlaag (stratum corneum)
5.1.1 Het stratum basale
Stratum basale:
> Cellen in deze laag zijn door hemidesmosomen stevig verbonden met het
basale membraan.
> Tussen epidermiskammen steken dermale papillea omhoog, de epidermis in ->
contactoppervlak wordt vergroot tussen twee gebieden en verbinding tussen
lagen is sterker.
-> Ook wordt het oppervlak voor diffusie van nutriënten tussen dermis en
epidermis vergoot.
> Grote stamcellen of kiemcellen het meest talrijke celtype -> oppervlakkig
gelegen cellen worden vervangen.
> Bevat basale cellen (stamcellen), melanocyten en tastcellen (merkelcellen)
5.1.2 Tussengelegen lagen
3 tussenlagen:
- Stratum spinosum (laag met stekelcellen)
o Bestaat uit keratinocyten die door desmosomen bij elkaar worden
gehouden.
o Vertakte dendrietcellen die een rol spelen bij de immuunrespons
- Stratum granulosum
o Cellen die vanuit het stratum spinosum zijn verplaatst.
, o Cellen in de korrelige laag delen niet langer -> aanmaak grote
hoeveelheden van eiwit keratine
- Stratum lucidum (alleen in dikke huid)
o Bedekt het stratum granulosum met een doorzichtige laag (stratum
lucidum).
o Cellen zijn afgeplat, dicht opeengepakt en met keratine gevuld.
5.1.3 Het stratum corneum
Buitenste laag van de epidermis, het stratum corneum
- Verschillende lagen afgevlakte, dode, onderling vergrendelde keratinocyten.
- Waterbestendig, niet waterdicht.
5.2 Epidermale pigmentatie en doorbloeding van de huid zijn van invloed op de
huidkleur
Epidermis 2 soorten pigmenten; caroteen en melanine.
Kleur is afhankelijk van de bloedtoevoer en concentratie van de pigmenten.
Caroteen: oranjegele kleurstof die zich in epidermiscellen ophoopt.
- Kan in vitamine A worden omgezet; deze vitamine is nodig voor het onderhoud
van dekweefsels en voor de synthese van lichtgevoelige stoffen in het oog.
Melanine: een pigment dat door pigmentvormende cellen wordt gevormd,
melanocyten.
- Een roodgele vorm en een bruinzwarte vorm.
- Melanocyten produceren melanine en slaan deze op in intracellulaire blaasjes.
- De activiteit van melanocyten neemt langzaam toe wanneer de huid aan
zonlicht wordt blootgesteld.
- Melanocyten beschermen stamcellen tegen ultraviolette straling.
5.3 Zonlicht heeft gunstige en nadelige effecten op de huid
Blootstelling aan uv-straling -> epidermiscellen in stratum spinosum en
straatmuzikant basale zetten een aan cholesterol verwante steroïde om in
vitamine D3 -> lever zet D3 om in een tussenproduct dat nieren gebruiken om
hormoon calcitriol te vormen (noodzakelijk voor de opname van calcium en fosfor
door dunne darm)
Onvoldoende vitamine D3 -> beenderen worden zwakker en buigzamer.
Tumoren van epitheelweefsel = carcinoom.
Basocellulair carcinoom -> glazige bobbel en ontstaat in stratum basale
Carcinoom van het plaveiselepitheel -> oppervlakkerig gelegen epidermiscellen
zijn betrokken.
Maligne melanomen —> kwaadaardige melanocyten groeien snel en zaaien uit
via het lyfmestelsel.
5.4 De dermis is de weefsels die de epidermis ondersteunt
De dermis ligt tussen de epidermis en de subcutane laag. Bestaat uit 2 lagen:
- Een oppervlakkig gelegen papillaire
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aniekrijs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.