Het menselijk lichaam bevat ongeveer 640 spieren waarvan er 400 bewust aangespannen kunnen
worden. Deze spieren zorgen voor 40/50 procent van het lichaamsgewicht.
Drie typen spieren:
- Glad spierweefsel: We kunnen deze spier niet bewust controleren. Glad spierweefsel wordt
aangetroffen in die wanden van de meeste bloedvaten waarmee de bloedstroom wordt
gereguleerd. Ook zit het in de wanden van de meeste interne organen om voedingsstoffen
te verplaatsen, urinewegen te openen of om een kind te baren.
- Hartspierweefsel: Alleen in het hart aangetroffen. Kan niet bewust gecontroleerd worden en
stuurt grotendeels zichzelf.
- Skeletspieren: Kunnen wij bewust aan- of ontspannen. De meeste zitten aan het skelet vast
en het skelet laten bewegen.
Deze spieren samen met het skelet vormen ze het bewegingsapparaat
Spierfuncties:
- Kracht generen voor: bewegen, ademhalen en rechtop staan.
- Produceren van warmte tijdens periodes van kou
Opbouw van de spier:
- Wanneer je een spier ontleed snijd je eerst door de buitenste bindweefselbedekking, dit is
het epimysium. Dit houdt alles bij elkaar.
- Daarna komt de spiervezelbundel, dit heet fasciculus.
- Daaronder zitten de spiervezels (Myofibril), dit zijn individuele spiercellen. Deze bestaan uit
actine en myosinefilamenten
Sarcoplasmatisch reticulum: Is een longitudinaal netwerk van buisjes wat deel uitmaakt van een
spiervezel. Het SR dient als opslagplaats voor calcium wat essentieel is bij samenspannen van
spieren.
,Sarcoplasma: Is een geleiachtige substantie dat zich bevindt tussen de myofibrillen. Het sarcoplasma
bevat voornamelijk opgeloste eiwitten, mineralen, glycogeen, vetten en de benodigde organellen
zoals mitochondriën.
Spiercontracties (samentrekken van spieren)
- Spieren kunnen alleen samentrekken en niet duwen.
Spiervezeltypes (verschilt per sporter):
- Langzame spiervezels: Type I vezels -> Grote hoeveelheid mitochondria -> Trekken
langzamer samen
- Snelle spiervezels:
- Type II-a vezels -> Combinatie capaciteiten Type I en Type II-x -> Extreem
flexibel/aanpasbaar
- Type II-x vezels -> Grote anaerobe capaciteit -> Hoge snelheid van samentrekken
Hoofdstuk 2: Brandstof voor de spieren: bio-energetica en metabolisme
Adenosinetrifosfaat (ATP) is de direct bruikbare bron voor energie voor bijna alle lichaamsfuncties.
Een ATP-molecuul bestaat uit adenosine gecombineerd met drie (tri) fosfaatgroepen (P). Als een
ATP-molecuul wordt samengebracht met water en gestimuleerd door het enzym ATP-ase, splitst de
laatste fosfaatgroep af. Daarbij komt een grote hoeveelheid energie vrij. Dit reduceert ATP tot
Adenosinedifosfaat (ADP) die dus bestaat uit adenosine gecombineerd met twee (di) fosfaatgroepen
(P) en nog een losse fosfaatgroep. Om weer van ADP naar ATP te gaan wordt er weer de losse
fosfaatgroep toegevoegd. Dit proces vraagt energie.
Dus:
ATP -> ADP + P = komt energie vrij
ADP + P -> ATP = kost energie
De basisenergiesystemen:
Cellen kunnen slechts kleine hoeveelheden ATP opnemen en moeten constant nieuwe ATP vormen
om in de benodigde energie voor alle celprocessen te voorzien. Er zijn 3 paden om dit te doen:
- Het ATP-CP-systeem: Het simpelste energiesysteem. Cellen bevatten creatinefosfaat (CP)
waarbij dit molecuul 1 P afstaat waarmee ADP tot ATP kan worden gevormd. Het vrijkomen
van energie uit CP wordt bevorderd door het enzym creatinekinase (CK).
- Het glycolytische systeem: een proces waarbij glucose of glycogeen wordt afgebroken tot
pyruvaat. Als dit wordt uitgevoerd zonder zuurstof, wordt pyruvaat omgezet naar lactaat.
- Het oxidatieve systeem: Breekt brandstoffen af met behulp van zuurstof. Dit systeem levert
meer energie op dan de vorige twee systemen
De drie energiesystemen werken niet onafhankelijk van elkaar. Elk van de energiesystemen levert
een bijdrage aan de totale energievraag van het lichaam.
De samenstelling van het vezeltype van de spier bepaalt grotendeels het oxidatieve vermogen.
, De oxidatieve mogelijkheden van spieren hangen uiteindelijk af van voldoende zuurstofaanvoer. Om
genoeg zuurstof op te nemen neemt de frequentie en de diepte van de ademhaling toe waardoor de
gaswisseling in de longen verbetert, en klopt het hart frequenter en krachtiger waardoor er meer
zuurstofrijk bloed naar de spieren gaat.
Hoofdstuk 3: Neurale sturing van beweging
Alle functies in het menselijk lichaam worden beïnvloed door het zenuwstelsel. De hersenen werken
als een centrale computer en integreren alle inkomende informatie, selecteren en zetten de juiste
lichaamsorganen en weefsels tot de juiste actie.
Het zenuwstelsel is samengesteld uit twee onderdelen:
- Het centrale zenuwstelsel (CZS): Is opgebouwd uit de hersenen en het ruggenmerg.
- Het perifere zenuwstelsel (PZS): is opgebouwd uit twee delen: sensorische zenuwen en
motorische zenuwen.
Sensorische zenuwen: verantwoordelijk voor het informeren van het centrale zenuwstelsel over wat
er binnen en buiten het lichaam gebeurt
Motorische zenuwen: verantwoordelijk voor het zenden van informatie vanuit het centrale
zenuwstelsel naar de verschillende weefsels, organen en systemen in het lichaam in reactie op de
inkomende signalen van het sensorische deel.
- Motorische zenuwen verdeel je in:
- Somatisch: Alles wat je zelf kunt aansturen, spieraansturing.
- Autonoom: kun je niet beinvloeden, bijv. Je hartslag, bloeddruk. Autonoom kun je ook weer
onderverdelen:
- - Sympatisch: activeren, actief worden, adrenaline
- - Parasympatisch: kalmte, rust in je lichaam, deactivatie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimmiedema14. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.
