Hoorcollege 1 29-1-2020
Vandaag
Wederzijdse afhankelijkheid
- Coöperatieve afhankelijkheid
- Competitieve afhankelijkheid
- Mixed motive afhankelijkheid (coöperatieve elementen, aan de andere kant
ook competitievere elementen om te kiezen voor eigen belang). Hierbij kan je
denken aan een onderhandeling. Je hebt een reden om coöperatief met
elkaar samen te werken, maar ook een prikkel om voor je eigen belang te
gaan.
Sociale dilemma (een situatie waarin individuen van elkaar afhankelijk zijn en
waarin handelen in het individuele belang strijdig is met het handelen in het
gemeenschappelijk belang)
Elke individuele boer wil zoveel mogelijk schapen op het land hebben (rationeel),
want dat is goed voor mij maar dat zorgt collectief voor een drama omdat er niet
genoeg eten is (land wordt kaal gegeten door de schapen, uiteindelijk gaan de
schapen dood omdat er te weinig eten is).
Dilemma of the commons
In een ontwikkelingsland kan je zoveel mogelijk kinderen krijgen (om voor je te
zorgen), maar als iedereen dat doet dan is er overbevolking waardoor we
onvoldoende voedsel hebben voor iedereen (Hardin).
,Voorbeelden sociale dilemma’s (al het gedrag met milieubescherming is een
voorbeeld van sociale dilemma’s)
- Ieder individu gunstig om de auto te pakken, maar uiteindelijk komen we
allemaal te laat we staan in de file.
- Belasting betalen willen we liever niet (geld voor ons zelf houden), maar
anders zijn er geen collectieve zaken die we financieren.
- Samenwerken: slapen of werken, wanneer iedereen niet hard werkt dan haal
je geen goed cijfer (als iedereen handelt in individueel belang, dan loopt het
slecht af)
- Organizational Citizenship Behavior (taken op je nemen die niet horen bij je
formele takenpakket), individueel zou je daar misschien niet zoveel zin in
hebben maar in het collectieve belang voor de organisatie is het ongunstig.
- Hoe groter de groep hoe moeilijk het is om het goed te laten lopen, want dan
is het minder zichtbaar wie zijn klusjes niet gedaan heeft. Niemand heeft zin in
de klusjes, maar we zijn beter af als iedereen het wel doetàschoonmaken
van de keuken in een studentenhuis.
- Flexwerken denk hierbij dat er niet voldoende vaste plekken zijn maar
iedereen wilt graag een eigen plekje waardoor men vroeger naar werkt gaat
uiteindelijk ontstaan er meer conflicten.
- Een coronatest ondergaan: een coronatest is niet leuk en kost tijd, maar als
we allemaal zo denken kan het virus zich makkelijk verspreiden.
- Je wilt graag in deze periode met vrienden afspreken, als iedereen dat doet
zijn we uiteindelijk slechter af omdat het virus zich verspreid en daardoor weer
in een lockdown komen.
Messick & Brewer
Je kunt sociale dilemma’s op verschillende manieren indelen
- Individueel versus collectief (individueel is eigenlijk geen sociale dilemma,
maar persoonlijke dilemma’s)
, - Directe versus uitgestelde uitkomsten
- Trap of een fence
Een sociale val ‘trap’
Korte termijn positieve opbrengst voor individu resulteert in negatieve opbrengst
voor het collectief (er is verleiding tot handelen, wanneer iedereen handelt dan
resulteert dat in een negatieve opbrengst voor het collectief).
Voorbeeld: korte termijn positieve opbrengst (ik ben van mijn afval af ik gooi het
op straat voordat het vuilnis wordt opgehaald), negatieve uitkomst voor het
collectief als iedereen dat doet want er komt ongedierte op af.
Een ‘fence’ (een sociale hindernis)
Op korte termijn negatieve individuele opbrengst resulteert in een positieve
opbrengst voor het collectief (geen verleiding tot handelen). Als iedereen het op zich
neemt om de straat schoon te vegen (negatieve individuele opbrengst), resulteert in
een positieve opbrengt voor het collectief (niemand glijd meer uit).
Classificatie (individueel/collectief, delay en no-delay)
Individueel, direct trap
Een voorbeeld van een individuele directe trap is om onder invloed te rijden, je komt
in de verleiding tot handelen, als je dat echter doet kan je een ongeluk veroorzaken.
, Individueel, direct fence
Wanneer je een fobie hebt dan ga je de straat niet op, het gevolg is weinig sociale
contacten.
Individueel, uitgesteld trap
Als je rookt kan je op later termijn ziektes krijgen.
Individueel, uitgesteld fence
Als niet studeert dan kan je uiteindelijk misschien de opleiding niet afronden (geen
verleiding tot handelen).
Meer personen, direct trap
Met de auto naar het werk, als iedereen met de auto gaat hebben wij last van files.
Meer personen, direct fence
Als individu wil je niet sneeuwruimen, maar als iedereen dat niet doet dan glijdt
iedereen uit en hebben we daar last van.
Meer personen, uitgesteld trap
Als we overmatig gebruik maken van water, dan zijn we uiteindelijk slechter af
(gebrek aan water op de lange termijn)
Meer personen, fence uitgesteld
Het is voor een individu een gedoe om afval te scheiden, maar als iedereen zo denkt
zijn we op lange termijn slechter af omdat we minder kunnen recyclen.
Wat is complexer?
Wanneer er sprake is van een collectief dilemma, dan denk je misschien dat anderen
dat nog wel doen, als de anderen het maar wel doen dan gaat het lukken om ons
collectieve doel te bereiken (het probleem is dat iedereen zo denkt). Hiernaast zijn
uitgestelde uitkomsten dilemma’s lastiger om op te lossen, denk hierbij aan: een
feestje houden in corona je merkt niet gelijk de gevolgen ervan. Tot slot is het lastig
om te prikkelen wat iemand nog niet doet (verleiden om iets te doen wat ze nog niet
doen), dan wat iemand wel doet (fence versus trap).
