Een volledige samenvatting van alles wat er is besproken in de hoorcolleges van Stress, Gezondheid en Ziekte.
Er wordt gebruik gemaakt van schema's/afbeeldingen.
Een stressor: elke mogelijke bedreiging voor het behalen van je psycho-biologische doelen.
Stress response: een aanpassingsrespons, psychologisch en biologisch, op je stressor.
Stress responsen:
- Psychologisch:
o Negatieve emoties, boosheid, angst en depressie
o Gespannen
o Onzeker
o Verward
- Fysiek:
o Hart kloppingen
o Zweten, kippenvel
o Spieren aanspannen
o Versnelde ademhaling
o Droge mond
o Trillen
o Flauwvallen
o Verstoorde slaap
Stress wordt al jaren door onderzoekers een ‘wereldwijde epidemie’ genoemd.
Onderzoek:
- 50 tot 60% van het verzuim op werk is een oorzaak van stress
- 70-80% van de doktersafspraken zijn stress gerelateerd
Ziektes die een belangrijke stress component hebben:
- Hart- en vaatziekten
- Diabetes
- Kanker
- Allergieën
Homeostase:
- Een staat van volledige balans in het lichaam
- Je lichaam streeft er continu naar om deze staat te bereiken
- Door stressoren wordt de homeostase verstoord
- Allostase is een proces van de hersenen die voor verandering in het lichaam zorgt.
Disregulatie: verstoring van een aantal organen.
Lagere weerstand kan leiden tot organische ziekten.
- Dit begint bij een chronische stress respons.
Het begint met een stressor (stressvolle situatie)
Daarna komt de waarneming van de stressor (bijvoorbeeld een auto die op je af komt rijden),
dit heet appraisal.
Bij een negatieve inschatting geeft dit een acuut stress respons (kort stress respons).
Hoe je hier mee om gaat heet coping.
Als het niet lukt om er mee om te gaan, krijg je een langdurig stress respons.
2
, Het is niet alleen als dit heel vaak, of heel lang, zo is, maar de kans om ziek te worden (om de griep te
krijgen bijvoorbeeld) is groter bij langdurige stress.
Subjectieve somatische klachten: klachten waarvoor geen duidelijke diagnose voor is.
Health behaviour:
- Gaat over de indirecte route waardoor mensen ongezonder worden door stress. Door stress
gaan mensen bijvoorbeeld roken, slechter eten of meer alcohol drinken.
- De directe route gaat juist over de directe effecten die stress heeft op het ontstaan van
zieken.
Fight-or-flight:
- Walter Canon was een van de eerste onderzoekers die met stress bezig was, ook al noemde
hij dit toen nog niet zo. Hij had het over het ‘fight-or-flight respons’.
- Een stress respons is vanuit de natuur een hele functionele respons.
o Door deze respons word je sneller en scherper.
o Hierdoor wordt de kans om te overleven groter.
- In de moderne wereld is geen plek voor een ‘fight or flight’ respons. Je kunt niet OF vechten
OF vluchten. Dit wordt niet getolereerd in onze maatschappij. Hierdoor zitten mensen vaak
met langdurige stressresponsen.
- Chronische stress komt enkel voor bij mensen, niet bij dieren.
Hans Selve:
- Non specifieke respons: de stress respons is zowel een respons op het fysieke als op het
psychische.
o Alarm stadium: de flight-or-flight respons wordt geactiveerd.
o Resistance stadium: hierbij houdt de stress wat langer aan, het sympathisch
zenuwstelsel is omhoog en het parasympatische zenuwstelsel omlaag
(immuunsysteem en spijsvertering worden onderdrukt, bloeddruk en hartritme gaan
omhoog).
o Exhaustion stadium: dit is wanneer door de chronische stress het lichaam ‘op’ is en
je ernstig ziek wordt of dood gaat als gevolg.
- Wij mensen worden zelden uitgeput door stress, waardoor we dood gaan.
De non specificiteit van Hans Selve:
- Het lichaam reageert in de eerste instantie op dezelfde manier als bij dieren.
- Het stressrespons is Fylogenetisch oud: over het algemeen is dit hetzelfde bij alle dieren,
inclusief mensen.
- Evolutie is enorm belangrijk om de stressrespons te begrijpen!
- Catastrofale stress: wanneer de stress aanhoudt bij ratten, dit is in onderzoekssituaties maar
in beperkte mate vertaalbaar naar menselijke situaties.
- We zijn een primaat, we zijn zoogdieren. Dit is belangrijk om te onthouden bij stress.
Er zijn concequenties aan deze fylogenitische ouderdom:
1. De functie is nog steeds om de dreiging weg te krijgen, door te vechten of door te vluchten.
2. Het effect op het lichaam via oude biologische routes die gedeeld worden met andere
dieren.
3. Het effecten van het lichaam op stress is ook hetzelfde bij mensen en dieren.
Nota bene:
- Stress gaat via hele oude wegen, het maakt hierbij niet uit wat de stressor is.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniquevandenbos. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
