Samenvatting
Samenvatting H21 Kern Nederlands Taal & Cultuur 'Romantiek en realisme'
- Vak
- Nederlands
- Niveau
- VWO / Gymnasium
H21 Kern Nederlands Taal & Cultuur 'Romantiek en realisme'
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Romantiek & werkelijkheidHoofdstuk 21
‘Wien Neêrlandsch bloed’ (1815) -> eerste couplet gedicht Hendrik Tollens -
> prijsvraag nieuw volkslied schrijven -> lied is nu xenofoob, maar toen tegen
alles wat frans was
Nederlands sinds 17e eeuw koloniale grootmacht -> 19e eeuw zelf onderdrukt
-> Napoleon -> Franse revolutie
› Kroont zichzelf tot keizer in 1804 en enorme expansiedrift -> een van
zijn slachtoffers -> Bataafse Republiek
› Sombere tijd -> armoede en afname bevolking -> 1815 verslagen slag
van Waterloo -> Verenigd Koninkrijk der Nederlanden -> opnieuw
opbouwen als moderne staat
› Geen rol op politieke toneel -> nieuwe identiteit
› Te lang geteerd op glorie Gouden Eeuw -> wel Museum Nederland ->
huizen uit 17e eeuw
Nationalisme vaak geassocieerd met vreemdelingenhaat en weren tegen
buitenlandse invloeden -> 19e eeuw -> zoektocht naar gezamenlijke cultuur,
nationale identiteit -> taal en literatuur belangrijk
› Allemaal streektalen
› Vanaf 1797 -> Nederlandse taal en cultuur studeren -> 1809
literatuurgeschiedenis
› Schrijvers beschrijven emoties
Trots op gedeeld verleden -> versterkt nationaal bewustzijn
› 17e eeuw van Vondel en Rembrandt -> ‘Gouden Eeuw’
› Tollens -> kapitein Willen Barentsz -> met bemanning overwinteren op
Nova Zembla -> huilen als ze Nederlandse vlag weer zien
› Heden: nationalistische dichters genoeg te bieden -> Tollens ook over
kleinere huiselijke taferelen
Na Franse tijd -> behoefte aan stabiliteit, rust en huiselijkheid ->
huiskamercultuur -> Biedermeier -> Duits-Oostenrijkse kunststroming
Iedereen slaat aan het dichten -> meer hobby dan werk -> John Bowring
(Engelse criticus 1828) land overstroomd met prutpoëten en rijmelaarts
Rollen duidelijk verdeeld -> vrouw -> thuis bij haard -> geëerd en benadrukt
in gedichten
Hendrik Tollens -> eerste Dichter des Vaderlands -> beschrijft zijn gedichten
en geeft commentaar
› Sinds 2000 -> niet alleen gedichten -> poëzie toegankelijker maken
, Juk van de verlichting afwerpen -> klaar met rationele literatuur van de vorige
eeuw -> niet de rede en de klassieken, maar het gevoelsleven van de
kunstenaar -> nieuwe inspiratiebron -> de romantiek
Bilderdijk wisselt rationele, positief bedoelde moralistische lesjes in voor
poëzie van eigen gevoel, zonder dwingende regels en veel contrast
Goethe -> beroemde romantische briefroman ‘Die Leiden des jungen
Werthers’ (1774) ademt Sehnsucht en Weltschmerz -> sterk verlangen naar en
lijden aan de wereld
Romanticus -> doorvoelt het leven en melancholie is zijn deel -> scheppend
genie: rijker gevoelsleven dan ‘gewone’ mensen -> werkelijkheid kent hij
beter
Sinds Franse overheersing -> vertrouwen in de perfecte, maakbare
samenleving verloren -> teleurstelling
Romanticus wil ontsnappen aan alledaagse zorgen -> heil en inspiratie, bijv. in
de natuur -> puur en onaangeraakt door verderfelijke mensenhanden en de
rede
Middeleeuwen -> ook onaangetast -> vanuit gevoel van nostalgie verheerlijkt
Met invoelende gaven -> romantische schrijver op herkenbare manier
schrijven over historische gebeurtenissen
Schotland: Walter Scoot -> Ivanhoe (1819) -> Jacob van Lennep:
Nederlandsche Legenden (1829) -> rijm, historisch correct & spannend
verteld, bijv. fictieve personages
Vlaming Hendrik Conscience -> De leeuw van Vlaanderen (1838) -> verhaal
vol vaderlandsliefde en heldenmoed over Guldensporenslag (11 juli 1302)
Humor -> melancholie tijdelijk verdrijven -> François HaverSchimdt ->
meester milde zelfspot eigen lijden beschrijven -> dichtersnaam weinig
verheven Piet Paaltjens
› Verdriet onbereikbare liefdes, kloof tussen ideaal en werkelijkheid of
teleurstelling in medemens -> inspiratiebron
› Snikken en grimlachjes (1867) -> nog goed verkocht -> romantische
kracht: Weltschmerz verlicht Paaltjens met humor
Humor ook middel van De Schoolmeester, Gerrit van de Linde -> hekelt aan
19e -eeuws burgermaatschappij en haar beidermeierpoezie -> huiselijke
gezelligheid en veiligheid -> schijn -> qua inhoud en vorm lapt hij alle regels
aan zijn laars -> verademing tijdsgenoten: De gedichten van den
Schoolmeester (1859) wordt populair
Vlaamse priester -> Guido van Gezelle -> katholieke geloof en Vlaams
nationalisme aanwakkeren -> persoonlijke, intieme manier -> in ‘Als de ziele
luistert’ natuur dichtbij en het spirituele: de ziel -> echt luisteren en beschrijft
religieuze gevoelens
› In Vlaams dichten -> niet gebruikelijk -> de weg voor andere dichters
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bashassing. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen