Een uitgebreide en duidelijke samenvatting van Hoorcollege 5, over de Wereld van Rubens en Rembrandt (1600 – 1700) (Barok in de Nederlanden). Dit hoorcollege hoort bij het vak Inleiding II (Inleiding in de Kunstgeschiedenis II), en wordt gegeven in het 1e jaar kunstgeschiedenis aan de UvA.
Het...
kunstgeschiedenis uva inleiding 2 hoorcollege 12 wereld van rubens en rembrandt 1600 – 1700 barok in de nederlanden – 1e jaar kunstgeschiedenis – jaar 1 kunstgeschiedenis – universiteit van
17e eeuw: scheiding Noord & Zuid (te maken met 80-jarige oorlog)
e
17 eeuw: scheiding Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden
Sinds 1500 onderdrukking Spanje (gruwelijk) -> opstand (olv Willem Oranje): de 80-jarige oorlog. Deze lange periode van oorlog met Spanje (met een 12-
jarige wapenstilstand tussendoor) leidde uiteindelijk tot vrede van Münster (ook ondertekend door Spanje), en deze lange vrijheid en onafstandelijkheid van
noordelijke provincies.
‘Ter-oorlog trekkende soldaat’ > zie je dus ook deze lange oorlogsperiode van
80-jarige oorlog als onderdeel van het leven.
Er heerste een scheiding tussen N en Z (maar ook was er immigratie tussen,
zoals Antwerpen toen schelde afgesloten: mensen trekken naar noorden)
SCHEIDING NOORDEN-ZUIDEN
ZUIDEN:
• Brussel & Antwerpen waren kunstcentra zuiden. (17e eeuw).
• Katholieke Habsburgers beheerste kunstmarkt -> bepaalde wat
kunstenaars deden, net zoals de kerk: Opdracht gevers > kerk en staat!
• Zuiden was een Monarchie
NOORDEN
• Gereformeerd
• Geen monarchie maar republiek! (Republiek gerund door SG en Stadhouder (leger en vloot
maar geen monarch). & GEEN staatskerk!
• Burger (mensen in steden) beheersen kunstmarkt. (burgers handel + rijk) >
DUS Noorden bijzonder: Burger heerst kunstmarkt (kunst om huis
versieren en status verbeelden)
“Beeldenstorm: geloof niet door beelden, maar door het lezen van de bijbel. In Noorden: statenbijbel,
maar in de taal die men spreekt. In Noorden heerste dus ander beeld van de kerk en overheid.”
Dat dit verschillende werelden zijn zie je ook in de ‘Leo Belgicus’:
Leo Belgicus (1609-1621) (je ziet de Republiek en zuidelijke Nederlands)
gemaakt ter ere van 12-jarige Bestand. In deze kaart: noordelijke en
zuidelijke provincies bij elkaar gebracht > hoop dat alles samen blijft. Dat ze
apart zijn, zie je links: noordelijke steden, en rechts: zuidelijke plaatsen.
‘Samen Apart’.
Leo Belgicus later symbool voor Noorden! Maar begin 1600 is die identiteit
nog in de maak.
, Nederlanden & de Wereld
VERBONDEN MET DE WERELD
Op deze kaart zie je hoe Nederlanden verbonden met wereld (VOC (handel
Azië) en WIC (America en Afrika)). Die handelsroutes, vervoeren niet alleen
kunst, maar ook mensen, objecten en kennis.
In 16e eeuw all: koopmannen proberen grote overzeese expeditie: tweede
schipvaart 1599 succesvol kwam terug met schepen vol specerijen. Dit
is gememoreerd in: Hendrik Vroom Terugkeer Tweede Schipvaert in
Amsterdam 1599.
In begin concurreren kooplieden...Maar Later: aandelen: VOC > eerste keer
dat aandelen gebeuren (1602) . > mensen gaan samenwerken. ! ontstaan
monopolie op handel met Azië!
MAURITS VAN NASSAU-SIEGEN
Het koloniale leven in Brazilië werd door Johan Maurits van Nassau-Siegen
(Gouveneur-Generaal van koloniaal Brazilië (1604-1679) gedocumenteerd.
Hij had hier een heel aantal jaar gezeten. Hij was een man van de kunsten.
Tijd geregeerd, en veel mensen meegenomen (kunstenaars, carthograven,
medici etc.) om dingen vast te leggen > resulteerde in boek ‘historia
naturalis Braziliae’ over Nederlands Brazilië. Hij nam Frans Post en Albert
Eckhout mee. Hij wilde terugkomen in Nederland, en zichzelf neerzetten als
ideale heersers > zijn huis ‘Mauritz Huis’ had een problematisch verleden:
Politiek leider op moment dat veel slaven naar Brazilië nemen (lokalen niet
sterk genoeg: dus Afrikaners). Discussie, dus: Mauritz huis wilt dit verleden
onderzoeken: > ‘shifting image’ tentoonstelling.
De manier waarop Mauritz zichzelf neerzet is in kunsten vereeuwigd.(Hij was
trots opzichzelf: op hoe hij als ‘belangrijke generaal’ de wereld bestierde.)
Toonde dit in kunst, zoals in het boek Historia Naturalis Braziliae over
Nederlands Brazilië. Maar ook in schilderijen Frans Post en Albert Eckhout.
Nu vinden we dit soort beelden lastig. Deze vrouw wordt bijvoorbeeld
beschuldigd van kannibalisme (Vreemder maken van het toch al vreemde) ->
dit moet daarom goed uitgelegd worden in musea.
Albert Eckhout (1641)
, Handelsrouten:
MARIA SYBILLA MERIAN
Objecten en kennis gaan over deze routes (bijv: Medici, carthogragen etc.
gaan mee). Een van deze mensen was Maria Sybilla Merian.
Een vrouw: uitzonderlijk. Publiceert over rupsen en vlinders (voor haar,
dachten mensen dat vlinders uit grond kwamen) > zij onderzocht soort
planten waar rupsen en vlinders leven. Symbiothische relatie tussen plant
en dier. Verkocht exotische dingen, zoals ingekleurd boek. Ook bijzonder, is
dat zij geïnteresseerd was in de estetische verbeelding hiervan.
Zo wordt Amsterdam waar zij woonde en leefde onderdeel van een veel
groter wordende wereld: je hoefde de wereld niet ín, maar in Amsterdam,
kwam die wereld naar jou.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LucyImme3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
