Voorbereiding AFPF - week 2 - les 2
- De onderdelen van het aspecifieke afweersysteem beschrijven.
Het aspecifieke afweersysteem bestaat uit de eerste en tweede linie.
De eerste linie bestaat onder anderen uit:
1. Huid
2. Slijmvliezen
3. Speeksel
De tweede linie bestaat uit:
1. ontstekingsreactie
2. Koorts
3. Vernietiging ziekteverwekker
4. Complementactivatie
5. Cytokinen
- De belangrijkste antimicrobiële substanties in de eerste verdedigingslinie
benoemen.
De belangrijkste antimicrobiële substanties in de eerste verdedigingslinie zijn:
- Zoutzuur > hiermee worden de meeste micro-organismen die tot de maag zijn
doorgedrongen vernietigd.
- Lysozym > vernietigd bacteriële celwanden, maar kan geen virussen of andere
pathogenen beschadigen
- Antilichamen > zijn in staat bacteriën te inactiveren en zijn aanwezig in
membranen
- Speeksel > spoelt voedselresten weg zodat de kans op bacteriegroei wordt
verkleind en bevat lysozymen, antilichamen en buffers om de bacteriële
zuurafscheidingen te neutraliseren die tandbederf bevorderen.
- Interferonen > activeren immuuncellen, waaronder killer T-cellen, voorkomen dat
virussen zich in de geïnfecteerde cel vermeerderen en verminderen de
verspreiding van virussen naar gezonde cellen
- Complement > dit systeem wordt geactiveerd door immuuncomplexen en door
vreemde suikers die voorkomen op celwanden van bacteriën.
- De functies en kenmerken van een ontstekingsreactie en koorts en de betrokken
ontstekingsmediatoren (histamine, prostaglandine) beschrijven.
Een ontstekingsreactie is een beschermende reactie met als doel de aanvaller en het
beschadigde weefsel te isoleren, inactiveren en te verwijderen. Op die manier kan het
achterblijvende weefsel genezen.
De belangrijkste kenmerken van een ontsteking zijn:
- Dolor = pijn
- Rubor = roodheid
- Calor = warmte
- Tumor = zwelling
- Functio laesa = functieverlies
Tijdens een ontstekingsreactie komen de ontstekingsmediatoren histamine en
prostaglandine vrij. Deze ontstekingsmediatoren leiden tot:
- Toename van bloedtoevoer ( rubor, calor )
- Toename van weefselvocht = oedeem ( tumor )
- Migratie van leukocyten = fagocytose
- Verhoogde temperatuur ( calor )
- Pijn ( dolor )
, - Het proces van fagocytose beschrijven
Fagocytose: letterlijk het opeten van cellen
Fagocyten, zoals macrofagen en neutrofielen zijn
onderdeel van de eerste cellulaire afweerlinie van
het lichaam. Ze verplaatsen zich actief via
chemotaxis naar geïnfecteerde en ontstoken
plaatsen, omdat de neutrofielen en
micro-organismen zelf stoffen afscheiden die ze
aantrekken. Ze vangen en vernietigen willekeurig
alle vreemde cellen, antigeen materiaal,
beschadigde lichaamscellen en resten.
Neutrofielen zijn erg snel zodra ze hun doelwit
gevangen hebben en vernietigen hun doelwit én
zichzelf met hun eigen giftige stoffen.
Macrofagen zijn langer levende fagocyten en spelen ook een belangrijke rol als schakel
tussen de aspecifieke en de specifieke afweermechanismen. Na ingestie en digestie van
een antigeen werken ze als antigeen presenterende cellen: het antigeen wordt aan het
oppervlak van de macrofaag gehecht om zo de T-lymfocyten te stimuleren en de
adaptieve immuunrespons in werking te zetten.
- Het proces van de cellulaire immuniteit uitleggen
De T-cellen die in de thymusklier zijn gerijpt, komen in het bloed terecht. Wanneer zij
voor het eerst hun antigeen tegenkomen, worden ze daarvoor gesensibiliseerd. T-cellen
kunnen geen vrij antigeen in lichaamsvloeistoffen herkennen.
Om dit antigeen te herkennen en te activeren, moet de T-cel worden ‘gepresenteerd’ op
het membraan van een andere cel; de antigeen-presenterende cel ( APC’s ). Veel
verschillende celtypes presenteren antigeen aan T-cellen, en zijn dus belangrijk bij het
activeren van het adaptieve immuunsysteem als er antigeen aanwezig is. Activering van
de T-cel zorgt ervoor dat de cel zich deelt en vermenigvuldigt. Daaruit komen vier
hoofdtypen van verder gespecialiseerde T-cellen voort, alle vier gericht tegen één soort
antigeen, maar het alle vier op hun eigen manier gaan aanvallen.
- De taken van de verschillende typen T-lymfocyten uitleggen
Memory-T-cellen:
- Zorgen voor celgemedieerde immuniteit door snel te reageren als hetzelfde
antigeen opnieuw binnendringt
Regulatoire T-cellen:
- schakelen geactiveerde T- en B-cellen uit en verhinderen op die manier dat het
afweersysteem té actief wordt en schadelijke nevenwerkingen gaat vertonen.
- Houden zich bezig met de immunologische tolerantie; helpen de ontwikkeling van
auto-immuniteit tegen te gaan en de foetus te beschermen tijdens zwangerschap
Helper-T-cellen:
- Produceren chemische stoffen: de cytokines, waaronder interleukinen en
interferonen, die de cytotoxische T-cellen en macrofagen ondersteunen en
stimuleren
- Werken samen met B-cellen bij de productie van antilichamen: de B-cellen zijn
verantwoordelijk voor de fabricage van antilichamen, maar moeten worden
gestimuleerd door de Helper-T-cellen
- De onderdelen van het aspecifieke afweersysteem beschrijven.
Het aspecifieke afweersysteem bestaat uit de eerste en tweede linie.
De eerste linie bestaat onder anderen uit:
1. Huid
2. Slijmvliezen
3. Speeksel
De tweede linie bestaat uit:
1. ontstekingsreactie
2. Koorts
3. Vernietiging ziekteverwekker
4. Complementactivatie
5. Cytokinen
- De belangrijkste antimicrobiële substanties in de eerste verdedigingslinie
benoemen.
De belangrijkste antimicrobiële substanties in de eerste verdedigingslinie zijn:
- Zoutzuur > hiermee worden de meeste micro-organismen die tot de maag zijn
doorgedrongen vernietigd.
- Lysozym > vernietigd bacteriële celwanden, maar kan geen virussen of andere
pathogenen beschadigen
- Antilichamen > zijn in staat bacteriën te inactiveren en zijn aanwezig in
membranen
- Speeksel > spoelt voedselresten weg zodat de kans op bacteriegroei wordt
verkleind en bevat lysozymen, antilichamen en buffers om de bacteriële
zuurafscheidingen te neutraliseren die tandbederf bevorderen.
- Interferonen > activeren immuuncellen, waaronder killer T-cellen, voorkomen dat
virussen zich in de geïnfecteerde cel vermeerderen en verminderen de
verspreiding van virussen naar gezonde cellen
- Complement > dit systeem wordt geactiveerd door immuuncomplexen en door
vreemde suikers die voorkomen op celwanden van bacteriën.
- De functies en kenmerken van een ontstekingsreactie en koorts en de betrokken
ontstekingsmediatoren (histamine, prostaglandine) beschrijven.
Een ontstekingsreactie is een beschermende reactie met als doel de aanvaller en het
beschadigde weefsel te isoleren, inactiveren en te verwijderen. Op die manier kan het
achterblijvende weefsel genezen.
De belangrijkste kenmerken van een ontsteking zijn:
- Dolor = pijn
- Rubor = roodheid
- Calor = warmte
- Tumor = zwelling
- Functio laesa = functieverlies
Tijdens een ontstekingsreactie komen de ontstekingsmediatoren histamine en
prostaglandine vrij. Deze ontstekingsmediatoren leiden tot:
- Toename van bloedtoevoer ( rubor, calor )
- Toename van weefselvocht = oedeem ( tumor )
- Migratie van leukocyten = fagocytose
- Verhoogde temperatuur ( calor )
- Pijn ( dolor )
, - Het proces van fagocytose beschrijven
Fagocytose: letterlijk het opeten van cellen
Fagocyten, zoals macrofagen en neutrofielen zijn
onderdeel van de eerste cellulaire afweerlinie van
het lichaam. Ze verplaatsen zich actief via
chemotaxis naar geïnfecteerde en ontstoken
plaatsen, omdat de neutrofielen en
micro-organismen zelf stoffen afscheiden die ze
aantrekken. Ze vangen en vernietigen willekeurig
alle vreemde cellen, antigeen materiaal,
beschadigde lichaamscellen en resten.
Neutrofielen zijn erg snel zodra ze hun doelwit
gevangen hebben en vernietigen hun doelwit én
zichzelf met hun eigen giftige stoffen.
Macrofagen zijn langer levende fagocyten en spelen ook een belangrijke rol als schakel
tussen de aspecifieke en de specifieke afweermechanismen. Na ingestie en digestie van
een antigeen werken ze als antigeen presenterende cellen: het antigeen wordt aan het
oppervlak van de macrofaag gehecht om zo de T-lymfocyten te stimuleren en de
adaptieve immuunrespons in werking te zetten.
- Het proces van de cellulaire immuniteit uitleggen
De T-cellen die in de thymusklier zijn gerijpt, komen in het bloed terecht. Wanneer zij
voor het eerst hun antigeen tegenkomen, worden ze daarvoor gesensibiliseerd. T-cellen
kunnen geen vrij antigeen in lichaamsvloeistoffen herkennen.
Om dit antigeen te herkennen en te activeren, moet de T-cel worden ‘gepresenteerd’ op
het membraan van een andere cel; de antigeen-presenterende cel ( APC’s ). Veel
verschillende celtypes presenteren antigeen aan T-cellen, en zijn dus belangrijk bij het
activeren van het adaptieve immuunsysteem als er antigeen aanwezig is. Activering van
de T-cel zorgt ervoor dat de cel zich deelt en vermenigvuldigt. Daaruit komen vier
hoofdtypen van verder gespecialiseerde T-cellen voort, alle vier gericht tegen één soort
antigeen, maar het alle vier op hun eigen manier gaan aanvallen.
- De taken van de verschillende typen T-lymfocyten uitleggen
Memory-T-cellen:
- Zorgen voor celgemedieerde immuniteit door snel te reageren als hetzelfde
antigeen opnieuw binnendringt
Regulatoire T-cellen:
- schakelen geactiveerde T- en B-cellen uit en verhinderen op die manier dat het
afweersysteem té actief wordt en schadelijke nevenwerkingen gaat vertonen.
- Houden zich bezig met de immunologische tolerantie; helpen de ontwikkeling van
auto-immuniteit tegen te gaan en de foetus te beschermen tijdens zwangerschap
Helper-T-cellen:
- Produceren chemische stoffen: de cytokines, waaronder interleukinen en
interferonen, die de cytotoxische T-cellen en macrofagen ondersteunen en
stimuleren
- Werken samen met B-cellen bij de productie van antilichamen: de B-cellen zijn
verantwoordelijk voor de fabricage van antilichamen, maar moeten worden
gestimuleerd door de Helper-T-cellen
