Week Onderwerp Literatuur en jurisprudentie
1 Inleiding; artikel 8 EVRM; Phillips hoofdstuk 7
minderjarigheid
Marckx-arrest EHRM, 13 juni 1979, Publ.
ECHR. A, vol. 31, NJ 1980, 462
2 Afstamming; naamrecht Phillips hoofdstuk 3 en paragraaf 6.3
HR 9 april 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO1337
HR 16 juni 2006, ECLI:NL:HR: 2006:AW1860
3 Adoptie; Huwelijk; Phillips hoofdstuk 4 en hoofdstuk 1
Geregistreerd partnerschap
4 Ouderlijk gezag; voogdij Phillips hoofdstuk 5, paragraaf 6.1, paragraaf
6.2: inleidend stukje, paragraaf 6.5: inleidend
stukje
5 Echtscheiding; Phillips hoofdstuk 2 en bijlage 1
scheidingsbemiddeling
6 Recht op contact; Eventueel aanvullende literatuur via
Omgang, omgangsbemiddeling en Brightspace
recht op informatie
HR 15 april 1994, NJ 1994, 608, LJN: ZC1337
(Valkenhorst)
Rb. Leeuwarden 5 februari 2009,
ECLI:NL:RBLEE:2009: BH2027
7 Herhaling en oefentoets Oefentoets wordt uitgedeeld tijdens de
werkgroepbijeenkomst of op Brightspace
geplaatst en vervolgens klassikaal
nabesproken
,Hoofdstuk 7: recht op familie- en gezinsleven
Family Life: artikel 8 EVRM
1) Eenieder heeft het recht op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en
zijn correspondentie.
2) Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit recht, dan voor
zover bij de wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van
de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het
voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de
goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen.
Family life is niet hetzelfde als een familierechtelijke betrekking; het wordt ook wel omschreven als een
nauwe persoonlijke betrekking.
Wanneer is er sprake van family life?
Uit jurisprudentie van het EHRM blijkt dat er sprake is van family life:
- Tussen echtgenoten (samenwoning geen vereiste);
- Tussen een man en een vrouw die een relatie hebben die vergelijkbaar is met een huwelijk
(samenwoning is geen vereiste);
- Tussen ouders en een uit hun huwelijk geboren kind (samenwoning is geen vereiste);
- Tussen ongehuwde, langdurig samenwonende ouders en hun kind;
- Tussen moeder en kind;
- Tussen de man die het kind erkend heeft en het kind;
- Tussen de biologische vader en het kind (er moet sprake zijn van bijkomende omstandigheden,
zoals: samenleving of omgang met het kind, verzorging van het kind, een relatie met de moeder);
- Tussen naaste bloedverwanten en het kind (er moet sprake zijn van nauwe persoonlijke betrekking);
- Tussen pleegouders of opvangouders en een kind;
- Tussen een niet-biologische ouder en kind.
Marckx-arrest
Een ongehuwde moeder die van mening was dat een aantal bepalingen in de Belgische wet
discriminerend waren en inbreuk maakten op het recht op gezinsleven. Er werd namelijk onderscheid
gemaakt tussen kinderen geboren binnen een huwelijk en buitenechtelijke kinderen. Een ongehuwde
moeder waas namelijk niet van rechtswege moeder van het uit haar geboren kind, maar diende het kind
eerst te moeten erkennen voordat er sprake kon zijn van moederschap.
‘
Beslissing: het Hof vindt dat lidstaten ervoor dienen te zorgen dat wet- en regelgeving geen inbreuk
maak top het recht op Family Life en dat burgers een normaal gezinsleven kunnen leiden.
, Hoofdstuk 3: afstammingsrecht
Ouderschap
Juridisch ouderschap
Iemand is juridisch ouder wanneer er een afstammingsrelatie bestaat tussen ouder en kind. Hiermee
wordt bedoeld dat het kind niet alleen een familieband heeft met de ouder in kwestie, maar ook met
familieleden van die ouder zoals grootouders, ooms en tantes.
Als ouder heb heeft juridisch ouderschap gevolgen, aangezien je het gezag over het kind hebt,
onderhoudsplicht hebt, het recht op omgang en erfrechtelijke kwesties.
Biologisch ouderschap
Er is een genetische relatie (bloedband) tussen kind en ouders; biologische ouders zijn degenen uit
wiens genetisch materiaal een kind ontstaat en geboren wordt.
Sociaal ouderschap
Dit wil zeggen dat er tussen ouders en kind een opvoedings- en verzorgingsrelatie ouderschap bestaat.
Dit kan zowel samengaan met juridisch en biologisch ouderschap, maar kan ook door bijvoorbeeld de
stiefvader die grotendeels van deze taken op zich neemt.
Moederschap
Artikel 1:198 lid 1 BW
Moeder van een kind is:
a. De moeder uit wie het kind is geboren. Ook wanneer het kind niet is ontstaan uit genetisch materiaal
van de vrouw zelf, maar doormiddel van eiceldonatie, wordt de vrouw die het kind baart aangemerkt
als juridisch moeder.
b. De vrouw die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of een GP heeft met de vrouw
vermeld onder a en het kind is verwekt door kunstmatige donorbevruchting. Noodzakelijk is dat een
verklaring wordt overlegd, waaruit blijkt dat het wettelijk aanvankelijk anonieme donor betreft.
c. De vrouw die het kind heeft erkend.
d. De vrouw van wie het moederschap door de rechter is vastgesteld.
e. De vrouw die het kind heeft geadopteerd.
Artikel 1:198 lid 1 sub d BW: gerechtelijke vaststelling duo moederschap.
Vaderschap
Artikel 1:199 BW
a. De man die op het tijdstip van de geboorte van het kind is gehuwd of een GP heeft met de vrouw uit
wie het kind geboren is. niet van belang is of de man ook de verwekker en dus de biologische vader
is van het kind; elke man die ten tijde van de geboorte van het kind is gehuwd of een GP heeft met
de moeder wordt in beginsel aangemerkt als juridische vader (met uitzondering op de situatie onder
sub b).
b. De man die met de moeder was gehuwd of een GP had, welk huwelijk of partnerschap 306 dagen of
korter voor de geboorte van het kind is ontbonden door de dood. De gedachte achter deze regeling
is dat het zeer waarschijnlijk is dat de overleden man de biologische vader was van het kind wanneer
het binnen deze wettelijk bepaalde termijn wordt geboren. Deze regel is ook van toepassing als de
moeder intussen een nieuw huwelijk of GP is aangegaan.
c. De man die het kind heeft erkend.
d. De man van wie het vaderschap door de rechter is vastgesteld.
e. De man die het kind heeft geadopteerd.
Artikel 1:199 lid 1 sub d BW: gerechtelijke vaststelling vaderschap.