Samenvatting
Samenvatting economie: Samenwerken en onderhandelen
samenvatting economie vwo pincode boekje samenwerken en onderhandelen
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: floorvanderboom • 1 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting economie samenwerken en onderhandelen1.1 Speltheorie
Een speltheorie (Von Neumann) is een strategische beslissing waarbij je de manier waarop
mensen beslissen bestudeerd en daarbij rekening houdt met keuzes van anderen. Je gaat
tekens op zoek naar je eigen maximale nut en je gaat ervanuit dat spelers rationeel (met
verstand) beslissen. Er zijn verschillende spellen met eigen kenmerken: 1. Simultaan
beide spelers nemen tegelijk een besluit of sequentieel een speler maakt zijn actie
bekend waarna de andere speler een actie kiest. 2. Een spel kan
eenmalig of herhaald gespeeld worden, waarbij de acties van spelers
voorgaande rondes van invloed zijn op de strategie. 3. Een spel kan
coöperatief zijn in staat om afspraken te maken om hun strategie te
coördineren met het beste resultaat voor de groep geeft, of niet-
coöperatief iedere speler kiest zijn eigen beste strategie, gegeven
de strategieën van de ander.
Je zet de mogelijke strategieën en gevolgen voor spelers in een tabel
opbrengstenmatrix (payoff-matrix). Vanuit de matrix kun je de
oplossing van het spel bepalen, en de beste strategie voor spelers. Om
het evenwicht te bepalen gebruik je de best response methode: hiermee bepaal
je voor iedere speler zijn beste strategie/actie gegeven alle mogelijke
strategieën/acties van alle overige spelers. Bepaal de combinatie van acties die
voor alle spelers tegelijkertijd het beste is. Een Nash-evenwicht is die combinatie
die leidt tot een resultaat waarbij geen van de spelers een reden heeft om van
strategie te veranderen, gegeven de strategie van de ander. De bekendste
speltheorie is het gevangenendilemma: simultaan spel met evenwicht die voor
beide spelers niet optimaal is (concurrentie bedrijven:
prijsverandering, reclamecampagnes).
De keuzes in een spel maak je op basis van informatie over
de situatie. In sommige situaties kiest een speler altijd
dezelfde strategie, ongeacht de keuze van de ander
dominante strategie. Een gedomineerde strategie is een strategie die een slechter resultaat
oplevert dan de andere mogelijke strategieën, welke strategie de ander ook kiest. Als spelers
hun meest gunstige uitkomt kiezen, kiezen ze voor het individuele belang. Hiermee komt de
optimale uitkomt niet altijd tot stand. De uitkomst kan beter zijn in een coöperatief spel met
gezamenlijk belang. Het kan ook zijn dat ze, omdat ze niet kunnen overleggen, beide voor de
niet-optimale uitkomst kiezen omdat ze anders spijt kunnen krijgen van hun keuze.
1.2 Strategie in een prijzenoorlog
In een gevangenendilemma is de uitkomst niet de optimale uitkomst. Vaak zijn er redenen
om te kiezen voor het gezamenlijke of collectieve belang. Er zijn manieren om samen tot
een betere oplossing te komen. In de speltheorie is er onderscheid in: nul-som-spel en niet
nul-som-spel. Bij een nul-som-spel heeft de uitkomt een constante waarde. Er zijn drie
soorten uitkomsten: 1-0, 0,5 0,5 of 0-1. Je krijgt altijd dezelfde opbrengst als je de 2 optelt.
Bij een niet nul-som-spel is er een combinatie van strategieën, waarbij beide spelers winst of
verlies hadden kunnen maken. Het is onmogelijk om een grotere gezamenlijke opbrengst te
, vinden door overleg. Het biedt in de praktijk wat meer ruimte voor afspraken en overleg om
de gezamenlijke opbrengst te vergroten. De vraag is of ze elkaar willen informeren over de
opbrengst. Als het Nash-evenwicht niet de optimale uitkomst geeft is er sprake van een
gevangenendilemma. Sommige afspraken kun je vastleggen in een contract of
overeenkomt. Met een contract kun je het collectief belang boven het eigenbelang stellen
om een gevangenendilemma te doorbreken. Een contract is niet geldig als het tegen
wettelijke eisen ingaat. Zo mag een prijzenoorlog wel, maar prijsafspraken niet.
Het schenden van een afspraak heeft niet grote gevolgen als het gaat om een simultaan
eenmalig spel. Bij een herhaald spel krijg je wel gevolgen. Je kunt deze gevolgen bekijken
met een voorbeeld van twee concurrenten op een oligopolistische markt. (kijk bv theorie 2)
Het beste is als ze zich beide aan de afspraak houden om een prijzenoorlog te voorkomen.
De keuze komt tot stand volgens het tit for tat-principe. Als je je niet aan de afspraak houdt
krijg je een koekje van eigen deeg. Zelfbinding is als een partij hun keuze bekend maakt
ongeacht de keuze van de ander. In een prijzenoorlog is het de bedoeling om door
prijsverlagingen het marktaandeel te vergroten en concurrenten van de markt te verdrijven.
Soms spelen sociale normen een rol: ongeschreven regels over hoe je je hoort te gedragen.
Het kan ervoor zorgen dan bedrijven gaan samenwerken, waar ze dat vanuit het individuele
belang niet zouden doen.
1.3 Onderhandelen en samenwerken
In situaties waarbij de spelers na elkaar mogen beslissen, is er sprake van een
zogenaamd sequentieel spel of dynamisch spel. De speler die als eerste een
beslissing neemt is in het voordeel. Hij kan voor zichzelf de beste eerste keuze
maken. Er is bij een sequentieel spel verschil tussen het tijdstip van beslissen
waardoor het handig kan zijn de mogelijke keuzecombinaties op te nemen in
een beslissingsboom of extensieve vorm: een chronologisch overzicht over
mogelijke uitkomsten. Het voorbeeld gaat over biologisch produceren. de
uitkomst van een beslissingsboom kun je bepalen door middel van backward introduction of
terug redeneren. Je kunt telkens de optie voor de laatste speler kiezen, gegeven de keuze
van de speler ervoor. De uitkomst is weergegeven met de gearceerde getallen. Je ziet nu dat
er nadat B als eerste koos, een evenwicht overblijft.
Bedrijven investeren en dat betekent vaak een risico. Je weet niet zeker of je de kosten gaat
terugverdienen, of dat een nieuw product goed verkocht zal worden. Specifieke kosten die je
maakt en die je niet meer ongedaan kunt maken, noem je verzonken kosten. Als een speler
merkt dat een andere speler bepaalde verzonken kosten heeft gemaakt, kan hij of zij deze
informatie soms uitbuiten. Als er een vorm van afhankelijkheid is ontstaan tussen bedrijven,
kan een berovingsprobleem ontstaan. Buiten het feit dat er contracten zijn getekend met
bijv de artiest, kan er reputatieschade ontstaan. Reputatieschade is onwenselijk bij
herhaalde spelsituaties.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liekegroen03. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen