In dit bestand is thema 7 samengevat met veel afbeeldingen erbij die de tekst onderbouwen waardoor je het beter snapt. Ook gebruik ik een aantal voorbeelden!
Biologie samenvatting hoofdstuk 7: Ecologie en milieu (havo 4)
7.1 Organismen
Organismen en hun milieu
Ecologie = de wetenschap
waarbij de wisselwerking
tussen organismen en hun
leefomgeving wordt
bestudeerd.
Levensgemeenschap = alle
populaties in een bepaald
gebied.
Biotische factoren =
invloeden op een organisme
afkomstig van een ander
organisme.
Abiotische factoren =
invloeden op een organisme
afkomstig van de levenloze Figuur 1: Biotische en abiotische factoren die van invloed zijn op een watervlo.
natuur (temperatuur, wind, regen en licht).
Biotoop = de gezamenlijke abiotische factoren van een bepaald gebied.
Habitat = een leefgebied van een organisme, de plek waar het voedsel vindt, waar het zich
kan verstoppen en waar het soortgenoten vindt.
Abiotische factoren
abiotische factoren zijn van invloed
op de soortsamenstelling: de
verschillende soorten die binnen
een gebied voorkomen.
Tolerantie
Elke soort heeft zijn eigen
verspreidingsgebied = het gebied
waar een soort op aarde voorkomt
Tolerantie = het vermogen van
organismen om schommelingen in
een abiotische factor te verdragen. Figuur 2: Het aantal guppy's uitgezet tegen omgevingstemperatuur.
Voorbeeld: guppy’s blijven alleen in
leven bij een temperatuur tussen de 5 en 38 graden clericus. Dit is het tolerantie gebied van
guppy’s voor temperatuur.
Soorten met een grote tolerantie hebben een groot verspreidingsgebied.
Bij een bepaalde temperatuur (ongeveer midden van de 5 en 38 graden Celsius) is het
aantal guppy’s het grootst. Dit is het optimum temperatuur.
7.2 Populaties
Concurrentie
De relaties tussen organismen in een gebied kan gericht zijn op coöperatie en
concurrentie.
, Biologie samenvatting hoofdstuk 7: Ecologie en milieu (havo 4)
Bij concurrentie gaat het bv om: beschikbare voedsel, partner om voort te planten en de
beschikbare ruimte. zorgt voor hogere selectiedruk. Hierdoor overleven alleen de beste
aangepaste organismen. genetische variatie kleiner. kan nadeel hebben als de
abiotische factoren veranderen.
Selectiedruk te zwaar kans dat populatie in gebied uitsterft
Coöperatie (samenwerking)
Symbiose = het langdurig samenleven van organismen van verschillenden soorten (kan
voordelling, neutraal of nadelig zijn voor organismen).
3 soorten van symbiose:
Mutualisme
Voordelig voor beide organismen.
Vb: heremietkreeften leven in schelpen van dode dieren en hierop groeien
anemoontjes. Voordeel voor de anemoontjes: heremietkreeft eet en blijven
restjes achter rondom schelp anemoontjes kunnen het opeten. Voordeel
voor heremietkreeft: anemoontjes hebben netelcellen heremietkreeft
minder snel opgegeten.
Commensalisme
Voordelig voor 1 van de organisme en neutraal voor de ander.
Vb: achter haaien zwemmen vaak vissen. Voordeel voor de vissen: als de
haai een proef heeft opgegeten blijven er restjes voedsel op en dit kunnen die
vissen opeten.
Parasitisme
Voordelig voor 1 organisme en nadelig voor de ander. Leeft een parasiet op
een andere soort en onttrekt voedsel
Vb: Luizen zitten op je hoofd en drinken bloed (voedsel). Dit is nadelig voor
jezelf.
De dynamiek van een populatie
De omvang van een populatie staat onder invloed van veel factoren:
Geboorte
Voedselrelaties
Ziekte
Concurrentie
Deze factoren beïnvloeden de
populatiegrootte door
negatieve terugkoppeling:
Over een aantal jaren
bekeken zie je dat de populaties in biologisch evenwicht verkeren. Dan schommelt de
populatiegrootte rond een bepaald waarden. Dit kan veranderen door:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Esmayderks. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.