HC Nederland na de oorlog
1948 - 2008 20ste - 21ste eeuw
KA’s:
- De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
- De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld.
- De eenwording van Europa.
- De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste
eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
- De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
Deelvraag 1:
Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van
1948-1978?
KA: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken.
KA: De eenwording van Europa.
Economische veranderingen 1945 - 1960:
Na 1945 was heel Europa beïnvloed door de Tweede Wereldoorlog. Nederland begon aan
de wederopbouw. Mede door de Marshallhulp ging dit goed.
Ook werd de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal opgericht. De voorloper van de
Europese Unie.
De economische groei had een aantal oorzaken:
- Marshallhulp.
- Sterke industrialisatie.
- Wirtschaftswunder, in Duitsland ging het ook beter, en daarom was er een toename
van export naar Duitsland.
- Door de bovenste twee kwam er meer werkgelegenheid.
- Er werd aardgas gevonden in Groningen. (1959)
- Er werd geleide loonpolitiek gevoerd, de regering bepaalde hoeveel loon mensen
kregen, zodat iedereen welvarend kon worden.
- Ook ging men sober leven. Mensen gaven weinig geld uit.
Politieke veranderingen:
In 1945 - 1950 was Nederland verzuild. Veel groepen mensen hadden hun eigen partij. Dit
breidde zich uit tot een eigen bubbel per zuil.
- Liberalisme
- Socialisme
- Confessionalisme
- Protestantisme
De zuilen hebben een eigen radiozender, voetbalclub, slager, etc.
De samenleving was heel gescheiden. Protestantse kinderen mochten niet spelen met
katholieke kinderen.
Vanaf 1950 begint de ontzuiling. Deze zet door in 1960.
, Bijdrage ontzuiling:
- Opkomst van de verzorgingsstaat: Door de opkomst van de verzorgingsstaat werden
mensen minder afhankelijk van hun zuil. Als je zonder inkomen kwam te zitten, had
je geen hulp meer nodig van de kerkelijke organisaties.
- Welvaartsstijging en economische groei: De stijging van de welvaart maakte een
groeiende luxe mogelijk voor veel Nederlanders, waarin er aandacht kwam voor het
individu om zich te ontplooien in plaats van dat hij/zij gezien werd als lid van een
groep of zuil.
- Ontstaan van een jongerencultuur: Jongeren voelden zich niet langer thuis in het
zuilensysteem. Zij hadden vaak meer onderwijs gevolgd dan hun ouders en
beschikten over meer geld en vrije tijd. Hierdoor raakten zij de binding met hun zuil
kwijt. Sterker nog: ze gingen zich verzetten tegen de oude gevestigde orde.
Nederland wordt een verzorgingsstaat. De rooms rode regering (rooms= katholiek, rood=
socialistisch) wilde een maakbare samenleving.
Het uitgangspunt was economische gelijkheid.
Veranderingen waren:
- Een uitkering voor mensen die arbeidsongeschikt waren.
- Pensioen wordt ingevoerd.
- Algemene OuderdomsWet. Iedereen boven de 65 jaar krijgt geld van de overheid om
te genieten van hun oude dag. Ingevoerd door Willem Drees. (socialist, PvdA) (1957)
- Vrouwen waren niet meer handelingsonbekwaam. (1956)
Verzorgingsstaat: Een sociaal systeem waarin de staat primaire verantwoordelijkheid draagt voor
het welzijn van zijn burgers, zoals in kwesties van gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid
en sociale zekerheid.
Maakbare samenleving:
Handelingsonbekwaam: Voor 1956 waren vrouwen handelingsonbekwaam. Dit betekent dat zij
geen zelfstandige beslissingen mochten maken. Als zij een rekening wilde openen mocht dit niet
zonder haar man. Ook mocht zij bijvoorbeeld geen keuzes maken over de opvoeding van haar
kinderen.
Na de oorlog was men opgelucht, en hoopvol voor de toekomst. Ook mede door de
stijgende welvaart werden er veel baby’s geboren. De 2,4 miljoen kinderen die zijn geboren
tussen 1945 en 1950 worden de generatie ‘babyboomers’ genoemd.
KA: De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste
eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
Vanaf 1960 werd Nederland een consumptiemaatschappij. De geleide loonpolitiek werd
losgelaten en de lonen stegen sterk.
Mensen hadden meer geld en vrije tijd. Daarom kochten zij nieuwe apparaten zoals
televisies, koelkasten, stofzuigers, etc. Ook gingen mensen meer op vakantie en gingen ze
vaker leuke dingen doen.
Er was veel nieuwbouw en er was een toename in wegen en auto’s.
Jongerenculturen:
Na 1950 was er sprake van ontzuiling. Ook ontstonden er jongerenculturen. Jongeren
hadden meer vrije tijd en geld. Zij volgde langer onderwijs. Mede door de Britse invasie van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daantjehesp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
