Aantekeningen van de colleges van het gedeelte celbiologie van het vak Celbiologie en Immunologie. De hoofdstukken 17, 20 en een deel van H8 van Essential Cell Biology horen hierbij. Dit is alle leerstof van deeltentamen 2 voor celbiologie.
HC 3 - Cytoskelet/weefsels
Cytoskelet
Het cytoskelet is een macromolecuul, net zoals o.a. koolhydraten, eiwitten, vetten, DNA
en RNA.
Het zorgt voor stabiliteit & stevigheid van een cel, voor beweging & transport en het
vasthouden van organellen.
Het bestaat uit 3 types eiwitfilamenten:
● Intermediaire filamenten - medium
● Microtubules - dik
● Actine filamenten - dun
Intermediaire filamenten
→ Een medium dikte van 10 nm.
→ Functie: weerstand tegen mechanische stress (trekken aan huid/samentrekken),
zodat cellen niet scheuren.
→ Vooral in het cytoplasma
Het bestaat uit a-helices. 2 a-helices = een dimeer. Een tetrameer = 2 dimeren. 8
tetrameren = een filament.
Filamenten stoppen bij de rand van een cel en zijn met andere cellen verbonden door cel-cel
contact. Cadherine eiwitten zitten in de intercellulaire ruimte en zijn aan elkaar verbonden.
Intermediaire filamenten zitten ook in de nucleus. Het vormt daar een netwerk voor
stevigheid. Het wordt steeds afgebroken en opgebouwd bij elke celdeling.
Dit gaat adhv fosforylering (cycline CDK complexen):
Lamina + P = afbraak
Lamina = opbouw
Microtubuli
→ Zitten door heel de cel
→ Lange, stevige, holle buisjes
→ Groeien vanuit het centrosoom alle kanten op
→ Belangrijk bij de celdeling (trekken chromosomen uit elkaar naar de juiste helft. Vormt
de mitotic spindle)
→ Vormt bijv. cilia (slijmvlies)
1
,Een tubuline dimeer = een a- en b-subunit. Heel veel tubuline dimeren = protofilament
(rietjesvorm).
Heel veel protofilamenten samen kunnen een buis vormen.
Microtubuli worden heel snel op- en afgebouwd. Daardoor verschillen ze van lengte (=
dynamische instabiliteit)
Centrosoom = een structuur met centriolen erin.
Microtubuli hebben een lading. Ze groeien vanuit het y-tubulin ring complex. Het begin van
microtubuli = negatief en het einde is positief.
De hoeveelheid GTP op een dimeer bepaald of dimeren groeien . Veel GTP (vormt een
GTP-cap) = groei.
Alle dimeren kunnen zelf GTP hydrolyseren → GDP → krimpen
Het groeien/krimpen stopt als microtubuli interacteren met een capping protein. De cel
wordt dan gepolariseerd.
Anti-kanker medicijnen
Colchicine bindt aan vrije tubuline moleculen → mitotic spindle vormt niet →
remming van celdeling
Taxol bindt aan microtubuli, waardoor die alleen maar kunnen groeien en niet krimpen. Ook
dan kan er geen celdeling plaatsvinden
2
, Transport via microtubuli
Microtubuli kunnen transport over lange afstanden overbruggen.
De richting van het transport wordt bepaald door de motoreiwitten, die het transport
uitvoeren. Ze lopen een vaste kant op.
Kinesine - loopt naar de positieve kant van microtubuli
Dyneine - loopt naar de negatieve kant van microtubuli
Een motoreiwit, de onderdelen:
- Globular head = voetjes
- Tail
- Eiwit waar cargo aan kan binden (= adaptor eiwit)
- Cargo (wat getransporteerd wordt)
Motoreiwitten bewegen dmv ATP.
Het loslaten van ATP → nemen van een stap
Het binden van ATP → voet op de grond zetten
Het motoreiwit dyneine is betrokken bij beweging van cilia.
Cilia en flagella zelf bestaan uit stabiele microtubuli (niet
groeiend)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fennaweber. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
