Organisatie en strategie
Hoofdstuk 1 Markets and organizations
1.1 The economic problem
Een economisch probleem vindt plaats als een individu zijn volledige behoeften niet kan
bevredigen. Men moet de schaarse middelen zo goed mogelijk benutten en zo efficiënt
mogelijk verdelen over alle alternatieven —> optimale allocatie. In heel veel gewone dingen
in het leven zit een economisch aspect.
1.2 The division of labour
Verdeling van arbeid houdt in dat verschillende processen in een productieproces worden
opgedeeld onder meerdere personen waardoor er meer geproduceerd kan worden in
dezelfde of zelfs een kortere tijd. (=specialisatie 1.3)
Het is geen arbeidsdeling als iedereen evenveel/hetzelfde doet, het is dus een deel-activiteit.
1.3 Specialization
Door het verdelen van arbeid zijn er economieën van specialisatie ontstaan.
Gespecialiseerde productie is efficiënter dan productie die niet gespecialiseerd is, omdat bij
bedrijven waar specialisatie plaatsvindt er een grotere productie is met daarbij samengaand
minder gebruik van middelen en tijd. Iemand die steeds hetzelfde deel van een
productieproces uitvoert, kan zichzelf hierin verbeteren en uiteindelijk het productieproces
zo nog efficiënter maken. Specialisatie zorgt ervoor dat er hogere niveaus van prestatie
kunnen plaatsvinden, maar ook voor: aanleg, affiniteit(graag doen) en ervaring.
Specialisatie heeft zijn limiet bereikt wanneer er meer nadelen ontstaan dan voordelen.
Nadelen van specialisatie kunnen zijn verwarring bij het doen van een andere taak, er kan
maar in enkele taken/een taak gespecialiseerd worden, overstapkosten,
motivatieproblemen, verantwoordelijkheidsvraagstuk, silo effect: alles te veel
opgedeeld/geen communicatie.
Division of labour → specialisatie.
1.4 Coordination
Door specialisatie is men niet meer zelfvoorzienend, hierdoor is ruil/uitwisseling essentieel
geworden in de moderne economie. Dit gebeurd vaak in markten, hier wordt het recht om
een goed of dienst te gebruiken verkocht. Ruil is vaker voordelig voor beide partijen.
Economen spreken van een goed wanneer er schaarse bronnen betrokken zijn. Wanneer ruil
plaatsvindt spreek men van een economische transactie. Er vinden dagelijks vele transacties
plaats waar coördinatie voor nodig is. Er zijn twee soorten coördinatie: transacties tussen
verschillende markten of transacties tussen organisaties.
Division of labour → specialization → coordination
,1.5 Markets and organizations
Hoe komen deeltaken samen?
Het prijssysteem (prijzensysteem) is een bepalende factor op de markt dat ervoor zorgt dat
een verkoper/koper geen persoonlijk contact hoeven te hebben. Het prijzensysteem zorgt
zelf voor allocatie. De prijs bevat alle informatie waarop je een transactie baseert, het is een
sufficient statistic (voldoende statistiek). Er heeft optimale allocatie plaatsgevonden
wanneer er evenwicht is in de verkoopprijs van een aandeel: alle kopers en verkopers zijn
tevreden. Optimale allocatie zorgt ervoor dat de twee partijen geen persoonlijk contact
hoeven te maken.
Er is meestal een kostprijs aan de markt verbonden om er gebruik van te maken; bijv het
maken van contracten tussen de twee partijen van de transactie en de tijd zelf die erin
gestoken wordt. En er zullen tijden zijn dat deze contracten niet mogelijk zijn, organisatie
kan hiervoor een alternatief zijn. Binnen organisaties heeft de autoriteit de bepalende factor.
Er wordt een keuze gemaakt tussen markt en organisatie op basis van de goedkoopste
transactiekosten.
Een ideale markt wordt gekenmerkt door prijzen die zich gedragen als voldoende statistiek
voor individuele keuzes. Ideale organisaties worden gekenmerkt door alle vormen van
transacties en coördinatie waar geld geen hoofdrol speelt om informatie te communiceren
tussen de partijen die een keuze maken.
Dus markten=prijssysteem en organisaties=non-prijssysteem.
Division of labour → specialization → coordination → market &/ organization
1.6 Information
Informatie binnen coördinatie is van groot belang, bijv. de prijs op de markt die sufficient
statistic is. Echter is niet alles te bepalen met de informatie die bij de prijs hoort, daarvoor
kan men opereren en eventueel aanvullen via de organisatie coördinatie. De keuze van
markt/organisatie is dus gebaseerd op de eisen van informatie die men nodig heeft en tot
zijn beschikking heeft. Organisaties zorgen voor oplossingen bij informatieproblemen.
Informatie- en communicatiekosten bepalen de relatieve efficiëntie.
1.7 The environment and institutions
De omgeving is de context waarin ruilingen worden gedaan. Een voorbeeld hiervan is dat
sommige bedrijven door de omgeving succes hebben en steeds groter zullen worden terwijl
andere bedrijven verdwijnen na verloop van tijd.
Een omgeving:
- zorgt voor de voorwaarden bij bepaalde organisaties om te ontstaan
- vormt alle organisaties door economische, sociale, politieke en andere soorten druk
uit te voeren
, - is het ultieme selectie mechanisme om uit te zoeken welke organisatie zal overleven
en succesvol zal worden, terwijl andere organisaties zullen instorten.
Instituten/instellingen de formele en informele regels die het gedrag en de interactie tussen
mensen vormgeven. Formele regels zijn geschreven wetten, grondwetten en voorschriften.
Informele regels zijn normen, evenementen en internationale gedragsregels. Onpersoonlijke
ruil veroorzaakt vaak fraude en valsspelen en corruptie, zonder veiligheid. Het is nodig om
een politieke institutionele structuur te hebben. Het centrale probleem van economische
ontwikkeling is het falen van het creëren van een essentiële institutionele basis. De
omgeving waarin een bedrijf zich kan ontwikkelen verandert in de loop van tijd. De overheid
heeft de grootste rol in het beïnvloeden van de markt en organisaties.
Voor de economische problemen in een maatschappij zijn markten en organisaties
geschikten oplossingen. De keuze tussen deze twee coördinatie mechanismen zullen
voornamelijk afhangen van de informatie benodigdheden van de situatie, maar zullen deels
ook afhangen van de omgeving en de institutionele context waarin de keuze wordt gemaakt.
Dus:
- arbeidsdeling leidt tot
specialisatie en daarmee een coördinatie
vraagstuk.
- de markt en organisaties zijn
beide een mogelijk antwoord op dat
vraagstuk.
- informatie speelt een cruciale
stap in de keuze
- de omgeving heeft effect op
optimale uitkomst.
- de wet en regelgeving bepaald
soms ook of er een markt mag bestaan
en wat de optimale coördinatie is
, Hoofdstuk 2 Markets
2.1 Introduction
Consumenten en producten komen samen op de markt bij een bepaalde prijs. Het proces
van marktinteractie bepaald de prijs op een concurrerende markt, niet de individuen.
Markt: plaats waar vraag en aanbod elkaar ontmoeten door prijs en hoeveelheid te matchen
2.2 Market interaction: analysis of demand and supply
De wet van de vraag houdt in dat over het algemeen de vraag afneemt als de prijs stijgt en
dus wanneer de prijs daalt de vraag toeneemt.
De wet van het aanbod is ongeveer hetzelfde principe; het aanbod neemt toe als de prijs
stijgt en ook weer andersom. De aanbodcurve geeft de relatie aan tussen de prijs en de
aangeboden hoeveelheid.
Er is sprake van een marktevenwicht wanneer de aanbodcurve en de vraagcurve aan elkaar
gelijk is, ofwel snijden.
2.3 Decision-making by consumers
De voorkeuren van een consument zijn volgens de Standaard Micro-Economie (SME)
transitief. Dit houdt in; bijv. A>B en B>C, dus A>C (wat niet altijd zo hoeft te zijn). Daarnaast
gaat SME uit van meer is altijd beter (wat ook niet altijd het geval is).
Hieruit kan je indifferentiecurves opstellen. Deze curves
geven het nut U weer van een samenstelling goederen.
Alle samenstellingen die op dezelfde indifferentiecurve
liggen hebben hetzelfde nut, dus een curve hoger heeft
meer nut.
De budgetlijn bij de curve geeft aan hoeveel goederen
iemand maximaal kan consumeren met het gegeven
inkomen. SME beweert dat een persoon zijn nut wilt
maximaliseren en daarom zal iemand voor de hoogst
bereikbare nutscurve gaan. (Hier dus in punt P met de
bijbehorende hoeveelheden)
2.4 Decision-making by producers
Bij SME wordt gesteld dat een producent zijn winst altijd wil maximaliseren. Daarbij moet hij
rekening houden met kapitaal (K), arbeid (L) en hoeveelheid goederen/output (Q); het
verband tussen deze eenheden geeft de productie functie —> Q= Q(K,L). SME neemt aan
dat een bedrijf met volledige mededinging zelf makkelijk de optimale waarden van Q, K en L
kan berekenen die optimale winst geven.
