Samenvatting studieboek Een praktijkgerichte benadering van organisatie en management - Jos Marcus; Nick van Dam van N. van Dam, Jos Marcus - ISBN: 9789001850241, Druk: 8, Uitgavejaar: - (M&O (TBK Saxion))
Organisatiekunde is een interdisciplinaire wetenschap, die zich bezighoudt met het
bestuderen van:
- Het gedrag van organisaties.
- De factoren die dit gedrag bepalen.
- De wijze waarop organisaties op de meest doeltreffende manier bestuurd worden.
De definitie van organisatiekunde omvat twee aspecten:
- Descriptief aspect: een beschrijving van het gedrag van organisaties met de motieven
en gevolgen.
- Prescriptief aspect: een advies over de te volgen handelwijze en organisatie-
inrichtingen.
Het vak organisatiekunde wordt voor het eerst gedoceerd in de VS na 1850. Tussen 1960 en
1970 is de organisatiekunde zoals we die nu kennen in Nederland ontstaan. De
achterliggende drijfveer was het complexer en groter worden van organisaties.
De denkrichtingen en persoonlijkheden hebben allemaal invloed gehad op de ontwikkeling
van het vakgebied organisatiekunde.
De denkrichtingen:
Taylor Scientific Management: Organisatie van de productie en efficiency
Hoofdpunten:
- Een wetenschappelijke analyse van de werkzaamheden en het uitvoeren van
bewegingsstudies. (Dit leidt tot standaardisatie en normalisatie van het
productieproces.
- Taakverdeling en training van arbeiders waarbij elke handeling precies is
voorgeschreven. Hierdoor krijgt de arbeider veel routine waardoor hogere
productienormen gehaald worden.
- Hechte en vriendschappelijke samenwerking tussen leiding en arbeiders.
- Bedrijfsleiders zijn verantwoordelijk voor het zoeken naar werkmethoden.
- De juiste man op de juiste plaats door zorgvuldige selectie.
- Invoeren van prestatiebeloning met als doel te komen tot lagere productiekosten.
Achtbazenstelsel: leiding van de productieafdeling uitgevoerd door aparte functionarissen.
Werkte niet door afstemmingsproblemen tussen chefs en onduidelijkheden tussen
personeel.
1. tijd en kosten
2. werkinstructies
,3. bewerkingen en hun volgorde
4. werkvoorbereiding en uitgifte
5. onderhoud
6. kwaliteitscontrole
7. technische leiding
8. personeelsbeheer
Fayol General Management: Algemene Management theorie
Eenheid van commando: Iedere werknemer heeft één directe baas boven zich.
Managementgebieden:
1 Technisch
2 Commercieel
3 Financieel
4 Zelf beschermend
5 Boekhouding
6 Besturing
De besturing zorgt voor de onderlinge samenhang op de overige gebieden. Dit bestaat uit 5
taken:
Plannen: opstellen van een actieplan voor de toekomst
Organiseren: opbouw van een organisatie met mensen en middelen
Bevel voeren: ervoor zorgen dat mensen aan het werk blijven
Coördineren: het onderling afstemmen van activiteiten
Controleren: toezien dat de resultaten overeenkomen met het plan.
Weber Bureaucratie: Bureaucratie en ideaaltype organisatie
Hield zich bezig met overheidsorganisaties en grote bedrijven vanuit een sociologische
invalhoek.
Kenmerken van grote organisaties:
- Sterk doorgevoerde taakverdeling
, - Hiërarchische bevelstructuur
- Nauwkeurig afgebakende bevoegdheden en verantwoordelijkheden.
- Onpersoonlijke relaties tussen functionarissen (de functie is belangrijker dan de
persoon).
- Werving op basis van bekwaamheden en kennis i.p.v. vriendjespolitiek en
kruiwagens.
- Bevordering en beloning op basis van objectieve criteria en procedures.
- Uitvoering van werkzaamheden volgens vaste routineregels.
- Alle gegevens zijn vastgelegd op schrift zodat op alles controle mogelijk is.
- De macht van functionarissen en hogere is aan restricties gebonden.
Weber stelde dat indien een organisatie volgens deze kenmerken functioneerde, er sprake is
van een ideaaltype bureaucratie. Dit komt doordat iedereen een radartje in een goed
geoliede machine is.
Negatieve kenmerken: starheid, gebrek aan initiatief en creativiteit.
Mayo Human Relations: Informele organisatie en subjectiviteit
Samenwerking is belangrijk dus zijn sociale vaardigheden voor leidinggevenden belangrijk.
Belang van de beweging ligt vooral in het ontdekken van het belang van menselijke factoren
voor de effectiviteit.
Objectieve factoren
Subjectieve factoren: aandacht, zekerheid, waardering, bij een groep horen
Revisionisme: Synthese tussen Scientific Management en Human Relations: afstemming
tussen mens en organisatie
Kritiek op Human Relations die gaan lijken op een club vrienden.
Bennis: SM is een organisatie zonder mensen, HR zijn mensen zonder een organisatie.
Revisionisme ontstond door een revisie van de uitgangspunten van de HR-beweging.
Likert: De eerste die een poging deed voor de overbrugging tussen SF en HM.
Linking pin-structuur: De organisatie bestaat uit elkaar overlappende groepen waarbij de
leider communiceert met hogere groepen.
Behoeftehiërarchie: Ontwikkeld door Herzberg geënt door Maslow.
Vijf niveaus van behoeften waar ieder mens naar streeft:
1. Fysiologische behoeften(basis behoeften)
2. Behoefte aan zekerheid en veiligheid
3. Behoefte aan acceptatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cheapsummaries. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
