Dit document bevat een samenvatting van
Dit document bevat een samenvatting van thema 3: stofwisseling in de cel van het boek: Biologie voor jou 5vwo. Inclusief behulpzame afbeeldingen en dikgedrukte cruciale termen. Deze samenvatting is ideaal om een duidelijk inzicht te krijgen in de stofwissel...
BIOLOGIE SAMENVATTING thema 3: stofwisseling in de cel
In cellen worden er continu stoffen afgebroken, opgebouwd en omgezet.
Stofwisseling (metabolisme) = geheel van chemische omzettingsprocessen in een organisme
Basale metabolisme/grondstofwisseling = alle processen die in rust nog steeds doorgaan
(hartslag, ademhaling, peristaltische bewegingen in darmkanaal). Intensiteit van basale
metabolisme kan bepaald worden door hoeveelheid zuurstof te meten die een individu in
rust verbruikt met een spirometer (afhankelijk van geslacht, leeftijd, gewicht).
Organische stoffen: bevat
koolstofketen (C) en waterstof (H),
soms ook zuurstof (O), om de
bindingen tussen C en H te krijgen
is energie nodig, bij het afbreken
komt energie vrij. De opgeslagen
energie tussen de atoombindingen
is chemische energie. Anorganische stoffen bestaan uit kleine, eenvoudige moleculen waarin
C óf H komt maar nooit allebei in zelfde molecuul (anders is het organisch).
Stofwisselingsprocessen:
Assimilatie:
opbouw van organische moleculen uit kleinere (anorganische) moleculen
bij planten: fotosynthese waarbij energie NODIG is (chemische energie) =
koolstofassimilatie omzetting van kleine anorganische moleculen (c02 en
h2o) in glucosemoleculen (organisch) m.b.v. zonlicht (energie)
Formule voor fotosynthese/koolstofassimilatie:
Bij planten en dieren: voortgezette assimilatie omzetting van glucose in
andere organische stoffen (eiwitten, vetten, koolhydraten, DNA).
Dissimilatie:
Afbraak van organische moleculen tot kleinere anorganische moleculen
Verbranding waarbij energie VRIJ komt die vervolgens gebruikt kan worden
voor celprocessen of assimilatie
Formule voor verbranding:
, Cellen hebben energie nodig. Moleculen
van adenosinetrifosfaat (ATP adenine +
ribose + 3x fosfaatgroep) transporteren
chemische energie. Tussen fosfaatgroepen
zit veel chemische energie. Als 3e
fosfaatgroep van ATP wordt afgesplitst
ADP, want ATP = ADP + Pi. Er komt hierbij
bindingsenergie vrij: voor processen als
eiwitsynthese/membraantransport (actief).
Als 2e fosfaatgroep afsplitst AMP
(adenosinemonofosfaat). ATP wordt
gemaakt bij de fotosynthese of
verbranding van mitochondriën.
NAD+ en NADP+ zijn ook energiedragers.
Fosforylering = het ontstaan van energierijk ATP doordat een fosfaatgroep bindt aan ADP.
Opbouw ATP: ADP + Pi + energie ATP
Afbraak ATP: ATP ADP + Pi + energie (Pi = inorganic phosphate)
Enzymen zijn eiwitten die chemische omzettingsprocessen katalyseren (mogelijk
maken/versnellen) zonder zelf verbruikt te worden. Enzymen zijn eiwitmoleculen:
Met specifieke ruimtelijke structuur
Met een actief centrum waar de reactie tussen substraat en enzym plaatsvindt
Reageren met substraat
stof waarop enzym inwerkt.
Substraat past precies in
actieve centrum
(substraatspecifiek: elk
enzym kan inwerken op één
stof/één groep van stoffen)
Stof die bij de reactie ontstaat heet reactieproduct Actief centrum
Als substraat aan enzym bindt E-S-complex: enzym-substraatcomplex.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anissaousr204. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.