In deze samenvatting vind je de morfologische kenmerken terug van het plantenrijk en het dierenrijk. Deze samenvatting is een onderdeel van de cursus natuurwetenschappen, natuur.
Wereldoriëntatie: Een inleiding op de morfologische kenmerken van het planten- en dierenrijk
Hoofdstuk 1: inleiding op taxonomie in de natuur
Taxonomie is de wetenschap die zich bezighoudt met de rangschikking van planten en dieren in een
hiërarchisch systeem, waarin de natuurlijke verwantschap zoveel mogelijke tot uiting komt.
Carolus Linnaeus maakte eerste indeling in levende wezens. Zijn systeem bestaat uit een
wetenschappelijke naam en bijzondere eigenschappen van het wezen. Ze werden ook opgedeeld
volgens soorten klassen, orden, families …
De juiste volgorde is:
RIJK: dierenrijk
STAM: geleedpotigen
KLASSE: insecten
ORDE: schubvleugeligen
FAMILIE: vossen, parelmoervlinders en weerschijnvlinder
GESLACHT: vossen
SOORT: kleine vos
! wordt vandaag nog steeds gebruikt !
Morfologische kenmerken zijn bijzondere eigenschappen die uitwendig waarneembaar zijn.
Naam was vaak afleiding van eigenschap/ kenmerk:
Kokmeeuw: Larus ridibundus, kwam van Grieks woord Larus wat meeuw betekend
Whittaker + Margulis maakten 5 rijken
De vijf rijken
Het rijk der schimmels
(Meercelligen met kern
zonder celdifferentiatie en zonder bladgroen)
Het plantenrijk
(Meercelligen met kern
met celdifferenciatie en met bladgroen)
Het dierenrijk
(Meercelligen met kern
met celdifferetiatie en zonder bladgroen)
Eéncelligen met kern
Bv. algen/ pantoffeldiertje/ malaria
Eéncelligen zonder kern
Bv. bacteriën
,Hoofdstuk 2: de plantenwereld
Hoe leven planten
Door zonlicht & bladgroen maken ze eigen voedsel
Doorlopen hiervoor een proces:
- Via wortels water nemen uit grond + de opgeloste mineralen
nemen
- Via transportvaten naar stegels gebracht
- In bladeren wordt water + CO2 via zonne-energie omgezet in suikers (belangrijke voedingstof
voor plant + O2
- De suikers/ voedingsstoffen worden via transportvaten naar cellen gebracht van plant
Proces gebeurd in 2 delen:
1. Fotosynthese
Proces waarbij plant via zonlicht water + CO2 omzet in suikers en O2.
! gebeurt enkel overdag zonlicht nodig !
Schematisch: E
Water + koolzuurgas suiker+ zuurstof
Bladgroenkorrels in plant vangen zonlicht op en zetten dit om in E
2. Ademhaling
! Ademhaling gebeurt s ’nachts en overdag !
De vrijgekomen energie gebruiken planten dan voor levensverrichting zoals groeien. Overige water
verdampt sommige planten mogen niet in ziekenhuiskamers omdat ze de O2 van patiënt afnemen
door ademhaling
Schematisch: suiker + zuurstof water+ koolzuurgas + energie
Afdeling van de zaadplanten
Zaad is een uitgegroeid zaadbeginsel. Bij naaktzadigen staan de zaadknoppen vrij, bij bedektzadigen
staan ze niet vrij. Uit zaad komt een nieuwe plant
Onderscheiden 2 afdelingen op basis van voortplanting
- De ZAADplanten
- De SPOORplanten
Zaadplanten vormen grootste groep
Ze hebben namelijk mannelijke én vrouwelijk geslachtscellen. Na bevruchting groeit er een
zaad uit de plant. Ze bevatten embryonaal plantje dat voedsel bevat voor kiemperiode. Ze
zijn voorzien van nodige reservevoedsel, afgescheiden van moederplant
! zaden zijn groten dan sporen !
, In zaadplanten hebben we nog onderverdeling
- Bedektzadige
Planten waarbij de zaden afgesloten in vrucht liggen.
- Naaktzadige
Zaden liggen open & bloot op schubben van de kegels, de kegels liggen mooi naast elkaar
De bedektzadige
Planten waar zaden in de plant ingesloten zitten behoren tot deze groep zowel kruiden, struiken
en bomen
Het groeibeginsel groeit uit tot dikke, sappige vrucht zoals bij appel of tomaat maar soms word het
vruchtbeginsel droog zoals bij een noot. De vrucht omsluit dus zaden en dient voor verspreiding van
zaden.
We hebben nog onderverdeling in zaadplanten:
- Eénzaadlobbigen: hebben één zaadlob in het zaad lelie, palmen …
- Tweezaadlobbigen: hebben twee zaadlobben in het zaad bonen …
Opbouw van zaadplant met bloemen
bloem zorgen voor geslachtelijke voortplanting en bestaat dus
uit mannelijke en vrouwelijke voortplantingsorganen die
omgeven zijn door gespecialiseerde bladeren ( kelk + kroon).
De bladeren bieden bescherming + lokken insecten.
Dit alles bevind zich op bloemboden waar men de
gespecialiseerde bladeren terug vindt.
De kroonbladeren vormen de kroon van de bloem en zijn een
lokmiddel voor de insecten. Ze bevinden zich boven de
kelkblaadjes
Bloemen die bestuiven door de wind hebben
onopvallend kelk & kroon
Bloemen die bestuiven door insecten hebben grote
kroonbladeren & nectarklieren
Nectarklieren zijn kleine organen waarin een zoete
stof geproduceerd wordt. Insecten worden daardoor
aangetrokken. Als insecten naar de nectar willen
passeren ze langs helmknoppen & stempels waar de
bestuiving plaats vindt.
De voorplantingsorganen die bloemen hebben:
Mannelijke voortplantingsorganen Vrouwelijke voortplantingsorganen
Meeldraden Stampers
Is opgebouwd uit lange draad, helmdraad en Flesvormige vorm met verbreedde bovenkant
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JarneVerplanken. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.
