SAMENVATTING ETHOLOGIE
Training & Welzijn
Experimenten van Weiss:
- met ratten en schok
- controle/beheersbaarheid operante conditionering = lijdt tot minder stress
- voorspelbaarheid klassieke conditionering = lijdt tot minder stress
‘husbandry training’ in dierhouderij voor de verzorging van de dieren.
Training = door mensen gestuurd leren
Leren = relatief permanente verandering van gedrag op basis van ervaring
Correctie = gedrag neemt af omdat
het gevolg ervan niet gewaardeerd
wordt door het dier.
- negatief: voer terughouden
bij ongewenst gedrag
- positief: bv tik bij ongewenst
gedag
Bekrachtiging = gedrag neemt toe
omdat het gevolg ervan juist wel
gewaardeerd wordt.
- negatief: een stimulus wordt
weggenomen, een paard zal
bijvoorbeeld de zweep
vermijden
- positief: een stimulus wordt
toegevoegd, na goed gedrag
belonen met voedsel.
Primaire bekrachtiging = van nature belonend, niet afhankelijk van leren bevredigt biologische
behoefte (bv voedsel, contact).
Secundaire bekrachtiging = associatie met primaire bekrachtiging (clicker) afhankelijk van leren
(= klassieke conditionering) brugprikkel
1
, LDM201
SAMENVATTING ETHOLOGIE
Brugprikkel = overbrugt de tijd tussen het gewenste gedrag en de positieve bekrachtiger, geeft exact
het moment van het gewenste gedrag aan.
Voedsel is een onvoorwaardelijke prikkel (unconditioned stimulus) die leidt tot een
onvoorwaardelijke respons (unconditioned response).
Onvoorwaardelijk = er vindt geen leren plaats.
Het geluid van de clicker zal alertheid oproepen. Als het geluid een aantal malen direct is opgevolgd
wordt door voedsel wordt de associatie tussen beiden gelegd. Dit zijn voorwaardelijke prikkels
(conditioned stimulus) en voorwaardelijke respons (conditioned respons).
voorwaardelijk = er heeft leren plaats gevonden.
Positieve bekrachtiging:
1. Continue bekrachtiging = iedere
keer dat het gewenste gedrag Uitdoving
optreedt volgt direct de bekrachtiger. Niet-
- wordt gebruikt bij het aanleren van continu
gewenst gedrag Continu
2. Niet-continue bekrachtiging =
gewenst gedrag wordt niet direct of
niet iedere keer bekrachtigd. Het dier
moet gedrag langer volhouden of
vaker uitvoeren voordat de
bekrachtiging volgt.
- bijvoorbeeld een vast tijdsinterval of
frequentie
- werkt ook sterk om eenmaal
aangeleerd gedrag te onderhouden
3. Uitdoving/extinctie = eerder aangeleerd gedrag wordt niet meer bekrachtigd.
- het gedrag is dan niet meer nodig of wenselijk.
- dit kan leiden tot extinction burst (= het dier verwacht een bekrachtiging en voert dit gedrag extra
vaak uit) hierna neemt het gedrag af.
Discriminitatieve stimulus/discriminant = een exclusieve stimulus of een combinatie van stimuli
voorafgaand aan het gewenste gedrag dat bekrachtigd gaat worden.
het dier leert wanneer het gewenste gedrag bekrachtigd gaat worden en wanneer niet
Target = bestaat uit een stok met een verdikking, een bal, aan de punt.
- wanneer een dier geleerd heeft om de target aan te raken en te volgen (positieve bekrachtiging) is
het gedrag te sturen wat de training kan bespoedigen.
- bv een hondenbrokje zo laten bewegen dat een hond wel moet gaan liggen
Modelleren = het dier wordt op een gewenste positie gebracht.
- bv wanneer je een hond wilt leren zitten kun je lichte druk uitoefenen op de achterhand. Dit is een
aversieve prikkel die de hond zal vermijden door naar beneden te bewegen negatieve
bekrachtiging. Dit kun je laten volgen door positieven bekrachtiging als de hond zit.
- meestal niet nodig, maar wordt soms wel gebruikt
Shaping = benaderingen van gewenst gedrag bekrachtigen.
- gedrag bekrachtigen dat in toenemende mate het gewenste gedrag weerspiegelt
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rilanabaltus. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.