Schuldenproblematiek Natuurlijke Personen
Lesweek 1
Omvang schuldenproblematiek
Problematische schulden
- 20 procent van alle huishoudens in NL
- 56.000
Bewind
- Aantal personen onder bewind in 2019: 255.150
Redenen bewind
- Onmacht, onkunde, beperkingen
Schuld
- Is de persoonlijke verplichting tot betaling van een geldsom
Betalingsachterstand
- Is het in verzuim zijn met het betalen van een opeisbare vordering
Risicovolle schuldsituatie
- Zelfstandig op te lossen
- Betalingsachterstanden zijn ontstaan uit financiële redenen, niet uit nonchalance of
vergeetachtigheid
- Meer dan drie soorten achterstallige rekeningen
- Één of meer achterstallige rekeningen in de categorieën hypotheek, huur,
elektriciteit, gas, water, ziektekostenverzekering, afbetaling van leningen of
aflossingsregelingen
- Totale omvang bedraagt meer dan 500 euro
- Opties
Bezuinigen
Afspraken met schuldeisers
Meer werken
Evt hulp inroepen budgetcoach
Problematische schuldsituatie
- Niet meer zelfstandig op te lossen
- Inkomsten zijn lager dan het bedrag dat afgelost moet worden op openstaande
schulden
- Kunnen ook leiden tot grote problemen
- Opties:
, Afspraken met schuldeisers
Bewind
Schuldhulpverlening (minnelijke traject)
WSNP (wettelijke traject)
Soorten schulden
Overlevingsschulden:
- Laag inkomen
- Geen reserves
- Huur, energie en zorg
Compensatie schulden
- Goederen op afbetaling
- Roodstaan, creditcard, telefoonlening
- Veroorzaakt door stress waardoor zelfbeheersing minder wordt
Aanpassingsschulden
- Gevolg van inkomstendaling of plotselinge stijging van vaste lasten
- Werkloosheid, ziekte of scheiding
- Uitgavenpatroon moet worden aangepast maar gebeurd niet direct
- Afsluiten gas, water of licht
- Stopzetten zorgverzekering
Overbestedingsschulden
- Consequent teveel uitgegeven
- Verslaving, onvermogen om administratie op orde te houden, verstandelijke
beperking
- Druk van de omgeving
- Marketing
Bureaucratische schulden
- Onvermogen om zaken met de overheid te regelen
- Boetes
- Toeslagen belastingdienst
- UWV of DUO te laat doorgegeven
- Onvoldoende leesvaardigheid om financiën op orde te houden
Negatieve effecten van schulden
- Relatie schulden en uitkering
Problematiek is het groots bij mensen met een bijstandsuitkering. Belemmering
om werk te vinden, impact op gedrag van werknemers en werkgevers. Leidt vaak
tot stress, maatregels en boete, dus meer schulden
- Relatie schulden en werk
, Ziekteverzuim hoger dan arbeidsproductiviteit. Tijdelijke contracten niet
verlengd.
- Relatie schulden en sociaal werk
Negatief effect op sociaal netwerk, vrienden en geliefden trekken zich terug, dit
heeft een negatie effect op sociaal welzijn. Leidt vaak toch psychische problemen
- Relatie schulden en gezondheid
Veel indicaties dat problematische schulden leiden tot gezondheidsklachten.
Gezondheidsklachten kunnen ook leiden tot problematische schulden, niet
vergoede kosten en het niet verlengen van arbeidsovereenkomst.
Duurzaam karakter van problematische schulden
- De schuldsituatie houdt vaak een langere tijd aan en mensen zijn er niet snel vanaf
Lichte betalingsproblemen vloeien voort uit
1. Zorgverzekering
2. Huur of hypotheek
3. Energie
4. Lokale lasten
5. Water
6. Mobiele telefoon
NVVK
- Is de branchevereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren.
Hulp bij lichte betalingsproblemen
- Vaak door familie, vrienden, kennissen of partner
Achtergrondkenmerken
- Moeite met rondkomen
- Lichte betalingsproblemen
- Geregistreerde problematische schulden
Belemmeringen
- Laaggeletterd
- Laag digivaardig
- Licht verstandelijke beperking
Sprake van lichtverstandelijke beperking
1. IQ is lager dan 85
2. Iemand een beperkt sociaal aanpassingsgedrag heeft op verschillende
levensgebieden
3. De beperking is ontstaan voor het 18de jaar