Opzet
Macro- en microscopische bouw van het bot
Relatie krachten en bouw van bot en effecten
Remodellering
Calciumregulatie
Principes spiercontractie
Energiehuishouding in de spier
Conditie en uithouding
Verouderingsprocessen
Vragen
Uit welke 2 typen beenweefsel zijn de lange pijpbeenderen opgebouwd? Uit welke
macroscopische onderdelen bestaat dit lange pijpbeen? Hoe is de microscopische structuur
van de 2 typen beenweefsel?
Wat is de relatie tussen de uitgeoefende krachten en de vorm/structuur van het betreffende
lange pijpbeen? Wat zijn de mechanische en fysiologische functies van bot?
Hoe draagt hermodellering bij tot de stevigheid van bot? Spreken we ook hier van
homeostase?
Welke stoffen en hormonen spelen een rol in de regulatie van calcium in het bot?
Wat is het macro- en microscopische effect van verminderde botbelasting?
Wat is de invloed van veroudering op het beenderstelsel?
Kun je de basale principes van en de verschillen in spiercontractie
beschrijven? Verklaar hierbij ook de begrippen spierverlenging, spiertonus
en tetanus.
Op welke wijze worden reserves aan ATP en CP gevormd en opgeslagen in
de spier? Verklaar hierbij ook de begrippen spiervermoeidheid, herstelfase
en zuurstofschuld.
Wat verstaan we onder conditie en uithoudingsvermogen?
Wat zijn de gevolgen van inactiviteit en verouderingsproces op de spieren?
Variaties in botstructuur (macroscopisch)
Substantia compacta (= compact beenweefsel) >> vooral in diafyse
Substantia spongiosa (= spongieus beenweefsel) >> vooral in epifyse
Periost (= buitenste beenvlies)
Endost (= binnenste beenvlies)
Er zijn 2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen, die macroscopisch te onderscheiden zijn. Als je
een bot doorsnijdt, kun je goed het verschil zien tussen de 2 structuren (zie afbeeldingen).
In de diafyse (= middelste gedeelte bot) zit er een dun randje spongieus weefsel tegen het beenmerg
aan, en aan de buitenkant zit er met name compact bot.
De epifyse bestaat met name uit spongieus bot. Bestaat uit allemaal botbalkjes die in verschillende
richtingen georganiseerd zijn. Deze richtingen worden bepaald door de belasting die het bot
ondervindt.
, Hoorcolleges Anatomie & Fysiologie
In de epifyse komt de belasting uit verschillende hoeken en richtingen. Terwijl de
belasting in de diafyse meer boven en beneden is. De krachten zijn dus noord-zuid.
Door de zwaartekracht en het gewicht van je eigen lichaam krijg je meer belasting
van boven naar beneden (bijvoorbeeld bij de femur (= bovenbeen)).
De periost is het buitenste beenvlies dat om de substantia compacte heen zit. Als
er een periost is, is er ook altijd een endost. Dit is het binnenste beenvlies, zit over
het dunne randje substantia spongiosa.
Daarnaast lopen er ook bloedvaten door epifyse, substantia compacta, om het bloed
naar het bot te brengen. Met name jong bot heeft dit nodig om kalk aan en af te voeren.
Dit is een continu proces van aanvoeren van kalk wanneer nodig, bijvoorbeeld bij belasting,
en het afvoeren van kalk wanneer het niet meer nodig is Een soort homeostase reactie.
Variaties in botstructuur (microscopisch)
Compacta: Parallelle osteonen (= cilindervormige
systemen van Havers) met centrale kanalen van Havers
en verbindingskanalen van Volkmann (met arteriën,
venen)
Spogiosa: Netwerkvormig gerangschikte trabeculae (=
botbalkjes)
Osteocyten (= rustende botcellen) in lacunen (met
lamellen en kanaaltjes)
Er zijn 2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen die
microscopisch te onderscheiden zijn.
Hiernaast zie je een stukje van de cortex (= schors van bot). Aan
de buitenkant zie een stuk compact bot en aan de binennkant
spongieus bot.
Het compacte bot is een stevige massa en bestaat uit
cilindervormige lamellen. Dit zijn grote cilinders die aan elkaar grenzen, deze worden de systemen
van Havers of osteonen genoemd. In dit osteon zit een centraal kanaal het kanaal van Havers.
Deze zijn verticaal. De kanalen van Volkmann lopen horizontaal en hier lopen de bloedvaten
doorheen (zowel arteriën als venen). Er is dus aanvoer via de arteriën en afvoer via venen.
De cilinders bestaan uit een soort jaarringen zoals in een boom. Elke ring bestaat uit een
georganiseerde verzameling van botcellen die rondom het kanaal van Havers lopen. In deze
cilindervormige lamellen (soort jaarring) zit kalk en vezels opgeslagen. Dit maakt het bot zo stevig.
De cilinders liggen allemaal parallel naast elkaar. De cilinders zijn wel buigzaam, maar kunnen niet
snel breken (komt mede door de grote hoeveelheid vezels).
Iets meer richting het merg, zit het spongieus beenweefsel. Deze bestaat uit kleine trabeculae (=
botbalkjes). Tussen de gaten in het spongieuze weefsel zitten holtes. Deze worden lacunen genoemd.
De epifyse bestaat uit een klein deel compact bot en het grootste deel uit
spongieus weefsel.
Beenweefsel = cellen + vezels + tussenstof
Cellen
Osteoblasten >> voor botaanmaak
Osteoclasten >> voor botafbraak
Rustende osteoblasten = osteocyten
Vezels
Bij jonge kinderen vooral elastine – maar ook collageenvezels
Bij volwassenen vooral collageen – maar ook elastinevezels
Tussenstof / matrix
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kayleighpaulussen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.