Samenvatting van de college aantekeningen van het vak Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y) gegeven tijdens het 1e jaar van de bachelor Psychobiologie aan de Universiteit van Amsterdam.
Evolutie en Gedrag
Introductie
Experiment: 1 variabele manipuleren en de rest constant houden. Bij de controlegroep wordt alles
constant gehouden.
Een adaptatie wordt voorgesteld (gesproken taal), een aanpassing op de omgeving dat helpt bij
voortplanting en dan gaan we kijken hoe we dat kunnen onderbouwen. Een onderzoek bedenken in
het evidentie gebied dat de adaptatie kan onderzoeken.
Nomologisch netwerk van evidentie:
Evolutietheorie: ken drie pijlers variatie, erfelijkheid en natuurlijke selectie.
Evolutie van muzikaliteit: iedereen heeft de basisprincipes van muziek in zich. De variatie in muziek
kan worden gemeten d.m.v. testjes af te nemen. Maar als we iets willen zeggen over de evolutie
moet er ook gekeken worden naar de evolutionaire variatie in het verleden (fossielen). De
erfelijkheid kan gemeten worden met tweelingenonderzoek. Bij eeneiige tweelingen is dit 0.92 en bij
twee-eiige tweelingen is dit 0.49. Er liggen een heleboel genen ten grondslag aan muzikaliteit. In
hoeverre verhoogt muzikaliteit reproductief succes? Met muzikaliteit kan je jezelf tentoonstellen en
dat maakt dat je misschien meer partners aantrekt en je reproductief succes verhoogt. Het exacte
pad van evolutie kan niet onderzocht worden.
- Het maken van muziek zorgt voor seksuele aantrekking.
- Muziek wordt gemaakt in een groep. Groepen willen door muziek te maken indruk maken op
andere groepen.
- Het maken van muziek vergroot het sociaal gedrag binnen een groep.
In een onderzoek met vierjarige kinderen wordt muziek gebruikt om het sociale gedrag vergroot
binnen de eigen groep (hypothese). In de muziek conditie lopen kinderen rond een vijver zingen en
percussie spelend en in de controle conditie lopen kinderen rond een vijver zonder muziek. Er werd
gemeten of een van de groepen meer spontaan help- en coöperatief gedrag laat zien. Na samen
muziek maken vertonen kinderen meer sociaal gedrag.
Developmental specificity: hebben pasgeborenen ook een verwachting voor een bepaald ritme? Als
de muziek plotseling stopt dan krijgt een volwassen een mismatch negativity response (ERP), de
vraag is of dit ook bij baby’s te zien was. Ook bij baby’s is dit gevonden (fysiologische evidentie).
1
, Ouderlijke investeringstheorie: hoeveel investeren ouders in hun kinderen? (Robert Trivers). Veel
kinderen krijgen en weinig investeren of weinig kinderen en veel investeren? Hypothese de sekse
die het meest investeert in nakomelingen zal selectief zijn in het zoeken van een partner.
De biologische investering van de vrouw is veel groter negen maanden zwanger en 3-4 jaar
borstvoeding. De investering van de man is maar minuten.
Vragenlijst: betrouwbaarheid is belangrijk, want in hoeverre komen de resultaten van een meting
met een tweede keer overeen, of in hoeverre komen de uitkomsten bij een vergelijkbare set items
overeen? (test-hertest betrouwbaarheid). Met cronbach’s alpha wordt de overeenkomst tussen
items op een vragenlijst met elkaar vergeleken (correlatie tussen scores). Ook validatie is belangrijk
dat je meet met een criterium-validiteit (overeenkomst met andere vragenlijst) en construct-
validiteit (meet je het construct dat je wilt meten?).
Evolutionaire Psychologie | Hoofdstuk 1, 2, 4, 12, 17 en 21
Behaviorisme: Pavlov en Skinner. Studie van (dier)gedrag, met name in het laboratorium. Bij
klassieke conditionering wordt een neutrale stimulus aan een andere stimulus en dan wil je dat na
het aanbieden van de neutrale stimulus hetzelfde gedrag wordt opgeroepen. Eten (US) roept kwijlen
(UR) op. Als een bel wordt aangeboden (CS) is er in eerste instantie geen kwijlgedrag, maar als CS
met US worden gepaard roept dit wel kwijlgedrag op. Na het conditioneren zal de CS resulteren in
kwijlgedrag. Bij operante conditionering wordt gewerkt met belonen en straffen. Een rat moet op
een pedaaltje drukken. John Watson is een belangrijke aanhanger van het behaviorisme.
Ethologie: studie van diergedrag, met name in het wild. Er is kans dat datgene wat je in een
laboratorium vindt niet overeenkomt met de werkelijkheid. Dieren observeren in het wild. Fixed
action patterns zijn aangeboren en is gedrag dat een dier heeft. Dit is altijd dezelfde vorm van
gedrag, kenmerkend voor de soort, het is niet nodig om te leren, kan niet afgeleerd worden en wordt
spontaan getoond bij de juiste stimulus. Als je babygezichten laat zien aan volwassen
mensen/kinderen, dan hebben ze een hele sterke reactie van schattig en een verzorgingsbehoefte.
Cognitivisme: als je gedrag wilt verklaren moet je in de black box kijken wat er gebeurt. Studie van
mentale processen die ten grondslag liggen aan gedrag. Waaruit bestaat de universele grammatica
waarmee we allemaal geboren worden? Uiteindelijk kan je dit uitbreiden van taal naar andere
cognitieve processen. Komt veel voor in het boek, omdat het bijna altijd over mensen gaat en omdat
het cognitivisme de basis is van de evolutionaire psychologie.
Evolutionaire psychologie: studie van de evolutie van mentale processen die ten grondslag liggen
aan gedrag (vanuit cognitivisme). Het cinderella effect liet zien hoeveel kinderen per jaar gedood
werden door hun ouders. Onderscheid tussen stiefouders en normale ouders. Normale ouders doden
vrijwel nooit hun eigen kinderen, maar stiefouders met name in de babytijd wel 70x zo veel.
Evolutionaire psychologie gaat uit van aangeboren gedrag, zo kan je dus deels seksisme verklaren.
Valkuilen hierin zijn dat data geïnterpreteerd wordt vanuit eigen overtuigingen, data wordt
gegeneraliseerd (er zijn ook individuele verschillen) en zijn aangeboren verschillen veranderbaar of
niet? Naturalistic fallacy is een aanname dat iets wat natuurlijk is, daarmee ook meteen goed is. De
massive modularity houdt in dat de menselijke psyche bestaat uit verschillende modules (Tooby en
Cosmides). Het is een psychologie die kennis heeft van evolutionaire biologie met de verwachting dat
deze kennis bijdraagt aan kennis over werking van de huidige menselijke psyche.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper irisrosmalen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
