Nut van regels
- Laten het maatschappelijk leven geordend verlopen.
- Sluiten aan bij waarden en normen die we met elkaar delen.
Het recht = Het totaal van alle wettelijk vastgelegde regels.
Rechtsgebieden
1. Publiekrecht
Tussen de overheid en de burger (en organisaties en bedrijven)
o Zowel kleine overtredingen (door rood rijden) als zware misdrijven (moord).
2. Privaatrecht
Tussen burgers (en organisaties/bedrijven)
o Wetsregels met betrekking tot familiaire (of relationele) verhoudingen tussen
mensen.
Voorbeelden:
Huwelijk
Scheiding
Erfenis
Rechtstaat = Rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur (van de overheid).
Kerntaken van de overheid in een rechtstaat
1. Rechtshandhaving
o De overheid zorgt ervoor dat we ons aan de wetten houden. (geweldsmonopolie)
2. Rechtsbescherming
o Wetten die ons beschermen tegen machtsmisbruik door overheid
Paragraaf 2 voorwaarden voor een rechtsstaat
Voorwaarden van een rechtsstaat
1. Grindrechten vastgelegd in grondwet
2. Verdeling van de macht (trias politica)
3. Legaliteitsbeginsel (de overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken als die
beperkingen in wetten zijn vastgelegd)
Grondrechten = basisrechten voor een menswaardig leven
1. Klassieke grondrechten = grondrechten die de overheid moet garanderen.
o Gelijkheidsbeginsel
o Kiesrecht
o Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging
, o Vrijheid van meningsuiting
2. Sociale grondrechten = grondrechten waarbij de overheid een zorgplicht heeft
o Recht op werkgelegenheid
o Recht op sociale zekerheid
o Recht op onderwijs
Verdeling van de macht (trias politica)
1. Wetgevende macht
o Taak: maakt wetten
o Wie: regering of parlement
o Parlement stemt om wet aan te nemen
2. Uitvoerende macht
o Taak: voert wetten uit
o Wie: regering
o Leidinggeven aan ambtenaren
3. Rechterlijke macht
o Taak: rechtspraak
o Wie: onafhankelijke rechters
Checks and balances = Verschillende machten controleren elkaar en ‘houden elkaar scherp’.
Waarom is onafhankelijke rechtspraak belangrijk?
1. Zorgt voor een eerlijk proces
2. Beschermt tegen de overheid
3. Voorkomt dat mensen voor eigen rechter spelen
Paragraaf 3 criminaliteit en opspring
Overtredingen
- Minder ernstige strafbare feiten
- Maximale straf: 1 jaar celstraf
- Voorbeelden: door rood rijden, zwartrijden, wildplassen.
Wat kan een officier van justitie besluiten
1. Seponeren
o Afzien van verdere vervolging
2. Transactie of strafbeschikking
o Geldboete of taakstraf
3. Vervolgen
o De zaak wordt doorgestuurd naar een rechter
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chantalwiegand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.