Samenvatting
7:TOP: samenvatting REM. zie bundel voor verkoop
Samenvatting van 11 pagina's voor het vak Recht, Economie En Maatschappij aan de EUR (probleem 7)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
04-03-2021REM Leerdoelen Probleem 7
Leerdoelen:
1. Welke risico’s lopen partijen als ze een rechtszaak willen starten?
2. Welke oplossingen zijn er voor de risico’s?
3. Wat is het bewijsrisico en hoe wordt dat verdeeld?
Vraag 1: Welke risico’s lopen partijen als ze een rechtszaak willen
starten?
Verschillende soorten kosten die komen kijken bij een rechtszaak:
Transactiekosten: alle kosten die betrekking hebben op het voeren van onderhandelingen en op (het
afdwingen van) naleving van de hieruit resulterende afspraken. In de context van een juridische casus
zijn vooral informatiekosten, onderhandelingskosten in enge zin en de kosten van het opstellen van
contracten relevant.
- Informatiekosten: kosten voor het achterhalen van informatie over de kwaliteit van goederen, het
zoeken van partijen met wie kan of moet worden onderhandeld, alsmede het verkrijgen van info
voer hun gedrag en de omstandigheden informatiekosten kunnen asymmetrisch zijn.
- Onderhandelingskosten in enge zin: o.a. eventuele reiskosten en tijdverlies, tijdsverlies gaat
vooral over het onderhandelen over de prijs. Een belangrijk aspect hiervan zijn de kosten van
strategisch gedrag die zien op de mogelijkheid dat ook in gevallen waarin voor alle betrokken
partijen een vooruitgang kan worden gerealiseerd, deze verbetering niet wordt bereikt omdat een
overeenkomst afketst door het streven van partijen het beste voor zichzelf te bereiken.
- Ststeemkosten = informatiekosten voor de rechter. Sommige rechtsregels vereisen minder
activiteit dan andere en brengen daarom lagere systeemkosten met zich mee.
Stappenplan:
a. geef aan wat de relevante informatiekosten, onderhandelingskosten, contracteerkosten en
afdwingingskosten voor partijen zijn;
b. bepaal of deze kosten in de weg staan aan onderhandelingen tussen partijen;
c. stel vast of alternatieve oplossingen verschillen in systeemkosten met zich meebrengen en
indien dit het geval is, of deze de balans doen doorslaan in het voordeel van een bepaalde
oplossing.
Risico-analyse: het gaat bij risico’s om de afweging van de zekerheid van een voor- of nadeel
tegenover een kans op een groter voor- of nadeel. Partijen kunnen risico-mijdend, risico-neutraal of
risico-zoekend zijn. Als een risico verschuift van een risico-mijdende partij naar een minder risico-
mijdende partij, zal de welvaart stijgen. Ook relevant is de mogelijkheid van partijen om zich voor
risico’s te verzekeren. In beginsel heeft het economisch model de voorkeur om het risico te leggen bij
de partij die zich het goedkoopst kan verzekeren. Ook kan het risico neergelegd worden bij de partij
die verzekerd is, maar je moet wel rekening houden met moreel risico en averechtse selectie.
a. stel vast of er in de casus kansfactoren een rol spelen;
b. beoordeel, als deze factoren aanwezig zijn, of er tussen partijen verschil is in hun houding
t.o.v. risico;
c. ga na in hoeverre verzekeringen risico’s van partijen kunnen overnemen;
d. geef aan op welke manier problemen van moreel risico en averechtse selectie kunnen worden
opgevangen
, Het aansprakelijkheidsrecht werkt via private handhaving. Het is aan de benadeelde(n) om een zaak
tegen de laedens te beginnen, om zo bijvoorbeeld een verbod of schadevergoeding te vorderen. Er
zijn verschillende redenen waarom een benadeelde dit niet steeds zal doen, hetgeen internalisatie van
externe effecten via het aansprakelijkheidsrecht bemoeilijkt, wat gevolgen heeft voor het zorg- en
activiteitenniveau van de laedens:
1. De kosten van procederen kunnen zo hoog zijn, dat de benadeelde dit niet zal doen. Dit speelt
vooral, maar niet alleen, in situaties van verspreide schade (= strooischade). De totale
maatschappelijke schade kan dan groot zijn, maar omdat deze over een groot aantal
benadeelden verdeeld is, kan de schade per individu zo klein zijn dat geen enkele benadeelde
een rechtszaak begint. Vanwege de afweging van de verwachte kosten (tijd, geld, moeite) en
baten (de opbrengst bij winst) van de procedure blijft men ‘rationeel apathisch’ (= zal niets
ondernemen).
2. Procederen brengt het risico van verlies met zich mee, waarna de verliezende partij
proceskosten moet betalen terwijl er geen baten tegenover staan. Zelfs als de individuele
schade hoog genoeg is om de kosten van een procedure waard te zijn, kan een risicoaverse
benadeelde van een procedure afzien uit angst voor de hoge kosten bij verlies. Hierbij speelt
mee dat het moeilijk kan zijn de kans op winst of verlies goed in te schatten, omdat de
benadeelde te weinig informatie en kennis heeft. Zelfs als de benadeelde de kans op succes
relatief hoog inschat, zou risicoaversie ertoe kunnen leiden dat hij, vanwege de vrees (hoge)
kosten te moeten dragen als hij toch verliest, geen zaak begint.
3. Gebrek aan informatie kan er ook voor zorgen dat een benadeelde bang is dat hij niet aan de
bewijslast m.b.t. bijvoorbeeld onzorgvuldigheid of causaliteit kan voldoen. Het kan ook dat het
slachtoffer de identiteit van de schadeveroorzaker niet kent, niet weet dat hij het slachtoffer
geweest is van een onrechtmatige daad, de veroorzaker weg is of als het lang duurt totdat de
schade zich openbaart (verjaring vordering). Hij kan dan besluiten geen procedure te starten
omdat hij (vanwege deze bewijsnood) de kans op succes zeer laag of zelfs afwezig inschat. Of
misschien weet hij niet eens dat hij slachtoffer is geworden van bijvoorbeeld een onrechtmatige
daad.
4. Benadeelden zouden kunnen afwachten om te kijken of iemand anders een rechtszaak begint,
waarvan men kan meeprofiteren, bijvoorbeeld omdat een verklaring voor recht of een verbod
wordt gevorderd, of omdat door die procedure bepaalde informatie beschikbaar komt die men in
een eigen zaak ook kan gebruiken. Dit is het free-riderprobleem en als te veel mensen zich zo
gedragen, wordt de laedens evenmin met de door hem veroorzaakte kosten geconfronteerd.
5. Er kunnen zich situaties voordoen waarin geen enkel individu als eiser ontvankelijk is, terwijl er
wel schade is, bijvoorbeeld door verminderde luchtkwaliteit of andere milieuschade. Ook hier is
het risico dus dat de veroorzaker van het externe effect deze kosten niet zal internaliseren.
Risico’s volgens L.T. Visscher in: ‘Procesfinanciering door derden’:
1. De eiser kan over de te weinig financiële middelen beschikken om een zaak te financieren.
2. Er kan sprake zijn van gespreide schade of strooischade, waardoor het vanwege de
proceskosten niet aantrekkelijk is om een claim te maken.
3. De uitkomst van een rechtszaak kan onzeker zijn, voor zowel het resultaat (winst of verlies) en
over de proceskosten die betaald moeten worden. Vanwege risico-aversie en de kans dat de
proceskosten hoger kunnen zijn dan het resultaat bij winst (vooral bij zaken met een relatief
kleine waarde) kan het zijn dat een potentiële eiser het niet aandurft om een zaak te
beginnen.
In alle drie de gevallen kunnen potentiële eisers ‘rationeel apathisch’ blijven: op basis van een
afweging van de verwachte kosten (en tijd), de verwachte baten en de mogelijke risico’s kan het
rationeel zijn om geen zaak te beginnen. Zelfs bij 100% zekerheid dat de zaak gewonnen wordt,
kunnen proceskosten hoger zijn dan de opbrengst. Omdat in een situatie van rationele apathie het
aansprakelijkheidsrecht niet de wenselijke gedragsprikkels kan geven, is het goed als er instrumenten
worden ontwikkeld waarmee de rationele apathie kan worden tegengegaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Max1998. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen