Hoorcollege aantekeningen Hersenen en Gedrag 2021-2022 | Jody Wiersma
Responsiecollege 1
Het brein
Vier weken na conceptie: minibrein
Tijdens de zwangerschap: een kwart miljoen hersencellen per minuut, 100 miljoen
nieuwe verbindingen
Gevoelig voor schadelijke stoffen (teratogenen)
Synaps: verbindingen tussen twee cellen
Na de gevoelige periode is er een stevig netwerk aan verbindingen
De belangrijkste onderdelen ontwikkelen eerst
- Vitale functies
- Motivatie systeem = emotiesysteem
Problemen voor het zich ontwikkelde zenuwstelsel:
Spina bifida of open ruggetje
Trauma of gesloten hersenletsel
Hersenvliesontsteking/meningitis
Problemen voor het ontwikkelde brein
Teratogenen
Cerebrale parese
- Bv spasticiteit
- Een beschadiging in de motorische gebieden in de hersenen
Hoorcollege 1
De reden dat de mens hersenen heeft, is omdat wij motorisch zijn, kunnen
reageren/bewegen en weglopen als er gevaar is (ademhaling gaat sneller, hartslag gaat
omhoog). Dit kan niet levende organismen (zoals gras) niet.
Communicatie, draait het in dit vak om
Van de mens met zijn omgeving
Input verwerking output
Zintuigen blackbox (centrale zenuwstelsel) motoriek
In de blackbox: hersenencellen communiceren met elkaar
Van de hersenen met het lichaam
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit de hersenen en het ruggenmerg.
Deel 1: cellen en informatieoverdracht
Hersencellen
- Neuronen
1
, Hoorcollege aantekeningen Hersenen en Gedrag 2021-2022 | Jody Wiersma
- Gliacellen
Het brein en zijn omgeving
- Zintuigelijke input en motorische output
- Bloed-hersenbarrière
Elektrische prikkels
- Rustpotentiaal
- Actiepotentiaal
- Graduele potentiaal
Chemische prikkels
- Synapsen
Beïnvloeden communicatie tussen cellen:
- Verslavende stoffen
- Alcohol
- Medicijnen
Hersencellen
Twee soorten cellen:
Neuron = zenuwcel (informatieverwerkers)
Gliacel = steuncel (ondersteunen die informatieprocessen)
Neuron is een cel: (alle lichaamscellen hebben een celmembraan en celkern)
Celmembraan (afscheiding tussen binnen- en buitenkant van de cel, intracellulair en
extracellulair)
- Kanalen/poriën (kunnen stoffen door naar binnen en naar buiten)
Celkern
- Genetisch materiaal (DNA)
Mitochondriën
- Energievoorziening
Ribosomen
- Maken eiwitten
Een neuron, gewoon een lichaamscel!
Een neuron, heel speciaal? Omdat ze nog 2 kenmerken hebben die andere cellen niet
hebben. Dat komt omdat ze zo goed zijn in communicatie
2
, Hoorcollege aantekeningen Hersenen en Gedrag 2021-2022 | Jody Wiersma
Lichaamscellen hebben geen dendrieten en axon (axon en dendrieten zijn belangrijk voor
informatieverwerking). Neuronen hebben heel veel dendrieten, maar ze hebben maar 1
axon.
Hersencellen
Dendrieten:
Ontvangen informatie van andere neuronen
Veel per cel
Soma/cellichaam:
- Informatie wordt vervoerd van de dendrieten naar het cellichaam
- Soort bankrekening (er komen dingen binnen en er gaan dingen af)
Integreert informatie
Axonen:
Vervoeren zenuwimpulsen
1 per cel
Input putput throughput
Presynaptische terminal (eindknopjes van de axonen):
Geeft informatie af aan een volgende cel
Hier worden stofjes (neurotransmitters) afgegeven, deze gaan naar de volgende cel
Input putput throughput output
Dendriet soma axon presynaptische terminal
Hersencellen
Gliacellen
Ondersteunen de functies van neuronen
De helft van het hersenvolume
Beïnvloeden de communicatie/informatieverwerking
Gliacellen
Letterlijke steun
Aan/afvoer stoffen (voeding/herstel)
Productie hersenvloeistof
Maken myeline
Myeline ligt om axonen heen
Gliacellen
Rol in afweer tegen virussen en schimmels: microglia
3
, Hoorcollege aantekeningen Hersenen en Gedrag 2021-2022 | Jody Wiersma
Rol bij de ontwikkeling van de hersenen
Brein en zijn omgeving
Communicatie!
Van? Naar?
Informatieverwerking:
Van de zintuigen naar het centraal zenuwstelsel (CZS)
Van de ene naar de andere plek in CZS (bijv van visueel naar auditieve systeem)
Van de CZS naar de spieren
Begrippen
Afferent (voert informatie aan)
Bijvoorbeeld: van de zintuigen naar de hersenen
Intrinsiek
De dendrieten en axon liggen in dezelfde structuur
Efferent (voert informatie af)
Bijvoorbeeld: van de hersenen naar de spieren
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jodywiersma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
