Hoofdstuk 2 Transport
1 Transportsystemen
Eencellige en dieren die uit enkele cellagen bestaan → transport door diffusie.
Grote planten en dieren → vatenstelsel met buizen.
→ Bij meeste dieren circulair = vloeistof met opgeloste stoffen stroomt rond.
Bouw en werken van bloedsomloop hangt af van zuurstofvoorziening en
zuurstofbehoefte van diersoort.
Opencirculatie = de lichaamsvloeistoffen bewegen rond de organen: geen
bloedvaten.
Bloedsomloop = gesloten transportsysteem waarin bloed is gescheiden van andere
lichaamsvloeistoffen. Hart pompt dit bloed rond.
→ transsport effectiever en over grotere afstanden.
Enkelvoudige bloedsomloop = per omloop stroomt het bloed 1x door het hart.
→ bijvoorbeeld: vissen → hart bestaat uit 1 boezem en 1 kamer: het bloed verzameld
zich in de boezem en wordt naar de kamer gepompt. De kamer pompt dit naar de
kieuwen.
Circulatiesystemen → homogeen intern milieu:
Transport van stoffen tussen interne en externe milieu.
Transsport van signaalstoffen.
Verdeling van warmte.
Dubbele bloedsomloop = per omloop stroomt het bloed 2x door het hart →
Kleine bloedsomloop → bloed neemt zuurstof op en geeft koolstofdioxide af:
rechterkamer – longslagader – longhaarvaten – longaders – linkerboezem.
Grote bloedsomloop → zuurstof en voedingstoffen afgegeven aan de cellen,
koolstofdioxide en andere afvalstoffen opgenomen in het bloed: linkerkamer – aorta
– slagader – haarvaten in organen – aders – onderste/bovenste holle ader –
rechterboezem.
In de dubbele bloedsomloop wordt hogere druk bereikt.
Amfibieën: éénkamerhart → bloed vanuit hart naar de longen en de huid geperst.
Hier wordt zuurstof opgenomen en de rest van het bloed gaat via de aorta naar het
lichaam.
Reptielen: bloed gescheiden door een tussenschot → als het dier niet ademt kan het
bloed vanuit beide kamers naar beide aorta’s. Als het dier wel ademt is de druk op de
longhaarvaten laag. Grootste deel van zuurstofarme bloed gaat daardoor naar de
longen.
, Zoogdieren en vogel: hart met een gesloten tussenwand → volledig gescheiden
bloedsomloop.
Bij embryonale bloedsomloop aanpassingen waardoor weinig bloed naar de longen
stroomt:
Opening tussen rechter- en linkerboezem (ovale venster) → bloed stroomt
meteen van rechter- naar linkerboezem.
Verbinding tussen longslagader en aorta (ductus arteriosis) → groot deel van
bloed dat door rechterkamer is weggepompt komt in aorta.
Na geboorte vullen longen met lucht → weerstand in longhaarvaten neemt af →
bloed stroomt makkelijk van rechterkamer in longbloedvaten → bloeddruk in
rechterkamer en rechterboezem daalt en in bloeddruk in de linkerkamer stijgt →
aanvoer van bloed vanuit de longen.
Veranderingen in bloedsomloop tijdens/na geboorte:
Ovale venster door klep gesloten
Ductus arteriosis verschrompelt en verdwijnt
Resten van navelstrengslagader en navelstrengaders verschrompelen en
verdwijnen.
2 Het hart
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper scholtenjhw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.