Inhoudsopgave
1 Wat is een psychologische test?.................................................................................................................. 3
1.1 Een test is een beoordelingsprocedure...........................................................................................................4
1.2 Een psychologische test registreert psychologische eigenschappen..............................................................4
1.2.1 Wat zijn psychologische eigenschappen?...............................................................................................4
1.2.2 Psychologische eigenschappen moeten geoperationaliseerd worden...................................................5
1.3 Een test levert een onderbouwd meetresultaat op........................................................................................5
1.3.1 Psychometrische kwaliteiten...................................................................................................................5
1.4 Andere kenmerken van een test.....................................................................................................................7
1.4.1 Reikwijdte................................................................................................................................................7
1.4.2 Aanvaardbaarheid...................................................................................................................................7
1.4.3 Onpartijdigheid........................................................................................................................................8
1.4.4 Praktische aspecten.................................................................................................................................8
2 Korte geschiedenis van het psychologisch testen.........................................................................................9
2.1 De vroege voorlopers......................................................................................................................................9
2.1.1 De eerste sporen.....................................................................................................................................9
2.1.2 Fysiognomie en frenologie......................................................................................................................9
2.2 Aarzelende start..............................................................................................................................................9
2.2.1 Francis Galton..........................................................................................................................................9
2.2.2 James McKeen Cattell............................................................................................................................10
2.3 De eerste echte intelligentietest...................................................................................................................10
2.3.1 Een Europese uitvinding........................................................................................................................10
2.3.2 Amerikaanse heroriëntering.................................................................................................................11
2.4 De verdere evolutie.......................................................................................................................................11
2.4.1 Van individuele naar collectieve tests...................................................................................................11
2.4.2 Nieuwe verwerkingswijzen in het intelligentieonderzoek....................................................................11
2.4.3 Het meten van andere eigenschappen.................................................................................................14
4 Schaleren: meetbaar maken van psychologische variabelen......................................................................21
4.1 Psychologische eigenschappen worden indirect gemeten...........................................................................21
4.2 Variabelen en meetschalen..........................................................................................................................21
4.2.1 Variabelen kunnen numeriek of niet-numeriek zijn.............................................................................22
4.2.2 Numerieke variabelen hebben een meetniveau...................................................................................23
4.3 Van testuitslag naar schaalscores................................................................................................................24
4.3.1 Soorten antwoordschalen.....................................................................................................................24
1
, 4.3.2 Van ruwe scores naar afgeleide uitslagen.............................................................................................25
5 Normering: aanmaken van een vergelijkingsnorm.....................................................................................27
5.1 Beschrijving van de ruwe scores van de normgroep....................................................................................27
5.1.1 Opmaken van frequentieverdeling.......................................................................................................28
5.1.2 Grafische voorstelling............................................................................................................................28
5.1.3 Scheve en normale verdeling................................................................................................................28
5.2 Berekenen van de centrale tendens.............................................................................................................29
5.3 Iemands positie berekenen binnen de groep................................................................................................29
5.3.1 Percentielen...........................................................................................................................................29
5.3.2 Varianten van een percentieluitslag.....................................................................................................29
5.3.3 Voor- en nadelen van een percentieluitslag.........................................................................................30
5.4 Berekenen van de spreiding..........................................................................................................................31
5.5 Standaardscores...........................................................................................................................................31
5.5.1 Z-score...................................................................................................................................................31
5.5.2 Genormaliseerde z-scores.....................................................................................................................32
5.5.3 Andere standaardscores........................................................................................................................32
5.6 De normgroep...............................................................................................................................................34
5.6.1 Berekenen van een betrouwbaarheidsinterval rond het gemiddelde..................................................34
6 Betrouwbaarheid: de herhaalbaarheid van het meetresultaat...................................................................35
6.1 Betrouwbaarheid: de definitie......................................................................................................................35
6.2 Uitgangspunten............................................................................................................................................35
6.2.1 Herhaalbaarheid van de metingen........................................................................................................35
6.2.2 Meetfouten bij een testscore................................................................................................................36
6.2.3 Berekening van de standaardmeetfout.................................................................................................36
6.3 Meten van de betrouwbaarheid van de test................................................................................................37
6.3.1 methodes om een schatting te maken van de betrouwbaarheid.........................................................37
6.4 Hoe betrouwbaar moet een test zijn?..........................................................................................................38
6.5 Bepalen van het betrouwbaarheidsinterval.................................................................................................40
7 Validiteit: de geldigheid van het meetresultaat.........................................................................................41
7.1 Onderzoek naar de validiteit van een test....................................................................................................41
7.1.1 3 perspectieven waarmee we validiteit onderzoeken..........................................................................41
7.2 Hoe valide moet een test zijn?......................................................................................................................46
8 De item-responstheorie als alternatief voor de klassieke testtheorie.........................................................47
8.1 De klassieke testheorie.................................................................................................................................47
8.2 Item-responstheorie.....................................................................................................................................48
8.2.1 De constructie van een IRT-test............................................................................................................49
8.2.2 Werken met een IRT-test......................................................................................................................50
9 De fasen van psychodiagnostisch onderzoek............................................................................................. 52
9.1 De empirische cyclus.....................................................................................................................................52
9.2 De diagnostische cyclus................................................................................................................................53
9.2.1 Aanmelding............................................................................................................................................54
9.2.2 Reflectie.................................................................................................................................................54
9.2.3 Het diagnostisch scenario......................................................................................................................54
9.2.4 Ontwikkelen van toetsbare hypothesen...............................................................................................56
2
, 9.2.5 Het feitelijke diagnostisch onderzoek...................................................................................................56
9.2.6 Evaluatie, besluit en rapportering.........................................................................................................56
1 Wat is een psychologische test?
Hoofdstuk 1: p.8 - p.22
3
, Psychodiagnostiek = een systematisch proces met het doel gedrag te
beschrijven, verklaren, classificeren en voorspellen.
Doel van psychodiagnostiek:
o Bijdragen aan het stellen van diagnoses, hierbij werk je in een
multidisciplinair team.
o Profielanalyse maken (sterktes en zwaktes van een persoon verkennen).
o Bepalen van oriëntatie/behandelingskeuze.
wordt gebruik gemaakt van instrumenten en onderzoeksmethodes.
Psychologische test = een beoordelingsprocedure die ontworpen is om een
psychometrisch onderbouwde maat van één of meer psychologische
eigenschappen te leveren.
1.1 Een test is een beoordelingsprocedure
Psychologische testen hebben als doel aan te geven hoe mensen onderling
verschillen van elkaar met psychologische eigenschappen.
men kan interindividuele verschillen en intra-individuele verschillen
gaan onderzoeken.
o interindividuele verschillen
= men gaat de verschillen tussen bepaalde psychologische eigenschappen
onderzoeken bij verschillende personen.
o intra-individuele verschillen
= men gaat de verschillen tussen bepaalde psychologische eigenschappen
onderzoeken bij dezelfde persoon. Hierbij onderzoekt men vaak de
evolutie hiervan bij de persoon.
1.2 Een psychologische test registreert psychologische
eigenschappen.
1.2.1 Wat zijn psychologische eigenschappen?
Aan de hand van psychologische eigenschappen willen we iets kunnen zeggen
over wat mensen kunnen en/of hoe mensen zijn.
Prestaties = het kunnen van een persoon
Bv. IQ-tests, ADHD-ADD testen, ASS, hoeveel invloed depressie heeft op de
prestaties van een persoon, …
Gedragswijze = het zijn van een persoon, persoonlijkheid
Bv. persoonlijkheidstesten, karaktertesten, motivatietesten, …
met dit soort testen beoordelen we mensen NIET veroordelen.
Door de prestaties en gedragswijze van een persoon te testen, kunnen we dit
koppelen aan hun psychologische trekken en toestanden.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper benteoprins. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.