THUISOPDRACHT 1: EEN WERELD VAN VERSCHIL
Probleemstelling:
Hoe zijn de negatieve reacties van mensen uit de omgeving te verklaren?
Stigma ontstaat door facetten in maatschappij, door reclames en overheid en cultuur ook van invloed.
als ziek wordende, of omstander gaat projecteren op diegene.
Soort biologische functie geeft. Nu bang kan zijn voor depressie, om te beschermen. Maatschappelijk
opvatting, minder als ziekte wordt bestempeld omdat geen duidelijke biologische grondslag kent.
Leerdoelen:
1. Wat is een depressie (prevalentie/incidentie, oorzaken, preventie/behandeling)?
Stemmingsstoornis; een aandoening die de stemming en de gevoelens raakt. Als je eraan lijdt, kun je
ondergedompeld raken in abnormale somberheid/aanhoudende neerslachtige stemming. Je verliest je
interesse in de mensen, activiteiten en de dingen om je heen en kunt niet meer echt genieten.
Diagnose: DSM (1952 eerste DSM) gebruiken voor diagnose stelling, langer er aanleiden dan bepaalde tijd
Oorzaken. Er is niet één speciale oorzaak voor het ontstaan van een depressie. Het is bijna altijd het gevolg van
een combinatie van biologische (erfelijkheid; vrouwen meer; stress hormoon of immuunsysteem in de war;
alcohol en drugs), sociale (grote gebeurtenis of ernstige stress; overlijden naasten; scheiding; ontslag) en
psychische (geestelijk; persoonlijke eigenschappen of karaktertrekken; angst om te mislukken; weinig
zelfvertrouwen; moeite steun te vragen) factoren
Prevalentie. Bijna 1/5 ooit in z’n leven last. 1 op de 20 per jaar een depressieve stoornis. Afgelopen jaar in NL
5,2% van de tot 65 jaar. 4,1% alle mannen 6,3% alle vrouwen. Afgelopen jaar 550.000 mensen een depressie.
2011: 280.000 volwassen een stemmingsstoornis.
Vast stellen door registraties huisarts praktijken maar ook bevolkingsonderzoek.
Bij bevolkingsonderzoek is aantal veel hoger. Niet iedereen naar de huisarts toe
Preventie Voorlichting worden gegeven om drempel te verlagen eerder hulp zoeken, mediacampagnes. Maar
ook interventies; stressbehendigheid, zelf oplossend vermogen door cursussen trainingen of e-health
Professionele hulp zoeken. 1/3 doet dat niet. -> Noodzaak ervaren als niet hoog genoeg, of de wachtlijsten te
lang, huisarts dan nu al even hulp bieden. (Huisartsen maken wel is zelf afspraken en ondersteunen mentaal)
Waarom zoekt een deel geen hulp:
- Zelf stigma: heb problemen waar ik al bepaalde ideeën over heb, dan opeens jezelf tot die groep rekenen;
• Kan leiden tot ontkenning, angst, schaamte, onbegrepen voelen.
- Gevoel zelf op moet lossen
- Leggen link niet: Niet zelf goed erkennen als depressie, kennis niet hebben.
- Als je erkent wordt het werkelijkheid, verhoogt de drempel.
- Niet zoeken redenen; door low perceived need, attitudinal factors, probleem zelf willen oplossen
-
2. Wat zijn de maatschappelijke opvattingen over depressie?
Opvattingen over de oorzaken:
- Complex causaal model
- Geen duidelijke nadruk op nature of nurture (aard of opvoeding of stress of biologie)
- Veel Amerikanen geloven dat depressie serieuzer is bij kinderen dan bij volwassenen
- 80% labelt aan ups en downs of opvoeding. Maar groot deel dacht ook dat biomedische verklaring was.
Onderscheid kan, maar ook doorlatende grens is tussen goed zijn en ziek zijn.
- De goedkeuring van een biomedisch model is grotendeels consistent tussen sociale groepen
1
,Opvattingen over de behandelingen:
- Een sterk enthousiasme voor medische behandeling voor anderen betekent niet dat de het publiek bereid
is zelf medicijnen te nemen of dat het publiek vertrouwen heeft in genezing.
- Mensen geloven dat je depressie ook zonder behandeling kunt aanpakken
- Medicatie: bij kinderen van controversiëler, minder snel medicatie aanraden. Angst overmedicalisatie
- Om behandeling te zoeken aantal beslissingen: (individuen evalueren de betekenis van hun symptomen;
beslissen of hun symptomen een stoornis vormen; kiezen of hun stoornis baat zou hebben bij behandeling)
Opvattingen over de symptomen:
- Beter in herkennen van bepaalde symptomen, vooral degene gerelateerd aan lichaam
- Sneller herkennen van symptomen dan toewijzen van symptoom aan een aandoening
- Set van symptomen neemt toe, veel gevarieerder.
- Om behandeling te zoeken aantal beslissingen: (individuen evalueren de betekenis van hun symptomen;
beslissen of hun symptomen een stoornis vormen; kiezen of hun stoornis baat zou hebben bij behandeling)
3. Wat is stigma?
Stigma: kenmerk dat een persoon in negatieve zin 'anders' maakt. Is een krachtig negatief sociaal stempel. Het
beïnvloedt de manier waarop mensen zichzelf zien en worden gezien ingrijpend.
Het wordt gebruikt als een label/aanwijzing van negatieve stereotypes, of de neiging of om deze labels te
excuseren. Verminderen van status/discriminatie. 4 vormen van discriminatie:
1. Individuele discriminatie; op grond van vooroordelen. Subtiel en vaak misrecognized. Societal attitudes
2. Discriminatie vanuit de gestigmatiseerde persoon zelf; bedenk hoe andere jou behandelen, verwacht het
3. Interactie discriminatie; anderen gaan zich anders gedragen naar de gelabelde; stel je in op een gesprek
4. Structurele discriminatie: overheid, zorgverzekeringen; beleid waardoor groep mensen benadeeld wordt
4. En is er sprake van stigma ten aanzien van depressie?
Door een officieel label te krijgen en het stigma wat hiermee gepaard gaat, breng je de levensomstandigheden
van mensen met psychische aandoeningen in gevaar, door negatieve invloed op werk, sociale netwerken en
zelfrespect. Hierdoor krijgen deze mensen grotere kans op verlenging of herhaling psychische aandoeningen.
- Als niet door vorm van stress verklaard kan worden, dan sneller als afstotend gezien, verwijtbaarheid
- Amerikaanse cijfers: Stigma ten aanzien van depressie is erg hoog. (Artikel Schnittker).
47% van de Amerikanen wilt niet met een depressief persoon werken
53% geeft aan dat ze depressief persoon niet toestaan om met iemand in de familie te trouwen.
32% denkt dat een depressief persoon gevaarlijk is voor anderen.
Meer gaan praten over hun gevoelens en problemen met professionals. Minder schamen behandeling
Stigmatiseren toegenomen mede door een slecht beeld media wordt geschetst psychische aandoening
-
5. Waarom komt stigma tot stand? drie generieke doelen voor mensen, die ze kunnen bereiken door stigma
1. Overheersing (klein houden van mensen): Rijkdom, macht en hoge sociale status kunnen worden
bereikt als men een groep domineert of andere exploiteert. Door ongelijkheden en stigmatisering
2. Handhaving van sociale normen (inhouden van mensen): ander op aanspreken met mondkapjes
Afdwingen van sociale normen. Ontzettend veel gevormde geschreven en ongeschreven regels. Falen
om in deze regels te passen leidt tot afwijzing. Door stigma wordt door sterk sociale disapproval wordt
deze afwijking minder aantrekkelijk. Dit wordt als de voornaamste reden gezien voor stigmatisering
3. Vermijden van ziekten (weghouden van mensen): Het uit de weg gaan van ziekte. Vooral ontstaan bij
infectieziekten. Door het uit de weg gaan van ziekte misschien beeld ontwikkelt: ziekte onaantrekkelijk
2
, 6. Is het stigma van depressie door de jaren veranderd?
Stigma van depressie is door de tijd veranderd. Droevigheid en gelatenheid werden in Japan gezien als
positieve kenmerken van wijsheid, werd niet gekoppeld aan ziekte.
19e eeuw is de diagnose Depressie ontstaan. Depressie heeft ook een nieuwe betekenis gekregen:
Vroeger: depressie stond voor onvermogen te berusten in lot. Tegenwoordig: mensen doen dit nu juist teveel
Het is geen lichtere vorm van depressie, maar we zijn harder met onszelf aan de slag gegaan. We willen allen
goed functioneren. Nu staan we veel meer onder druk, verwachtingen zijn veel hoger. Campagnes van de
overheid, als je niet aan kan wat van je verwacht wordt -> therapie of medicijnen. Doen nu meer dan vroeger.
Moet gewoon even bij elkaar rapen, belangrijk om nu goed te functioneren als mens.
Definitie over tijd veranderd; mensen niet ondernemend competitief genoeg zijn nu (Dehue).
7. Wat zijn de effecten van stigma en hoe gaat de gestigmatiseerde hiermee om?
Gevolgen stigma (HC3):
- Lagere mentale en fysieke gezondheid
- Lagere SES
- Gevoelens van schaamte en angst
- Lage zelfwaardering (zelfstigma) en vermijden sociale interacties
- Barrière voor zoeken van professionele hulp
- Kwalitatief minder goede zorg krijgen.
Reactie gestigmatiseerde. Coping mechanisme bij gestigmatiseerde
- Secrecy: Het verbergen/ achterhouden van labeling informatie. Geheimhouding
- Educatie: Informatie geven om zo stereotypering tegen te gaan. Opvoeding/onderwijs
- Withdrawal: Het vermijden van mogelijke afwijzende situaties. Terugtrekken
- Challenging: direct en confrontatie met stigmatiserend gedrag.
- Distancing, Afstand nemen: neemt afstand van de gestigmatiseerde groep. I am not like them
Stigma bij depressie is onder te verdelen in twee groepen:
- Discrediting: Stigma erg duidelijk naar anderen, stigma dat overwegend zichtbaar is, zoals ras /
etniciteit, geslacht of lichamelijke handicap (beperkt aantal opties omdat voor iedereen te zien is)
- Discreditable: personen met een stigma dat overwegend te verbergen is, zoals een psychische
aandoening, een HIV-infectie of een seksuele minderheidsstatus.
WERKGROEPOPDRACHT 1: EEN WERELD VAN VERSCHIL
Probleemstelling: Hoe kunnen we landen onderling vergelijken op het gebied van de gezondheidstoestand van
hun bevolking?
Infant mortality rate is belangrijk, zegt veel over het land. Geboren en moedersterfte komt hier snel naar
boven. Hier zitten weinig nadelen aan. Is eenvoudig te meten
Als toevoeging: kijken naar de incidentie/prevalentie van welke ziekte. (bij deze casus: waar ga je dan naar
kijken? Per ziekte?, focussen op de 3 belangrijkste doodsoorzaken tussen verschillende landen)
1. Welke maten bestaan er voor het kwantificeren van gezondheids- en ontwikkelingsverschillen en wat zijn de
sterke en zwakke punten van deze maten?
Death rates
Bruto sterftecijfer/ Gestandaardiseerd sterftecijfer
Verhouding tussen het aantal sterfgevallen in het jaar en de gemiddelde totale bevolking van het
betreffende jaar. Gestandaardiseerd sterftecijfer houdt rekening met leeftijd en geslacht
3