Dit document bevat een samenvatting/woordenlijst voor vwo 5 over thema 1 - stofwisseling van het boek Biologie voor jou, biologie voor de bovenbouw. Het document bedraagt basisstof 1 t/m 6. Het document is geschreven met google documenten.
- Stofwisseling (metabolisme): Het geheel van chemische reacties waarbij in het lichaam stoffen worden
omgezet in andere stoffen. Voor alle stofwisselingsreacties zijn enzymen nodig om de scheikundige
processen te versnellen.
- Enzymen: Biokatalysator. Een organische molecuul dat biologische reacties (in je lichaam) mogelijk maakt
of versnelt zonder daarbij zelf verbruikt te worden. Enzymen zijn eiwitten en werken zeer specifiek. Elke
scheikundige reactie wordt versneld door één enzym.
- Chemische energie: De totale energie-inhoud van een organische stof opgeslagen tussen de
koolstofatomen.
Assimilatie en dissimilatie
, - Assimilatie: De opbouw van grote organische moleculen uit kleinere organische- of anorganische
moleculen. Assimilatie wordt ook wel opbouw stofwisseling genoemd. Assimilatie kost energie in de vorm
van ATP.
- Dissimilatie: De omzetting van energierijke, grote, organische moleculen tot kleinere moleculen. De
chemische energie die hierbij vrijkomt, wordt omgezet in ATP en warmte. De geproduceerde 38 ATP
wordt gebruikt voor de biochemische processen in de cel.
- Organische stoffen: Organische stoffen zijn afkomstig van organismen of van producten van organismen.
In het molecuul moeten zeker een H-atoom en een C-atoom zitten om de stof organisch te noemen.
- Anorganische stoffen: Chemische stoffen die niet de elementen koolstof (C) en waterstof (H) bevatten.
Anorganische stoffen zijn kleine moleculen en bevatten geen energie. Water en koolstofdioxide zijn
anorganische stoffen.
- Glucose: Een druivensuiker (C6H12O6), monosaccharide. Eén van de belangrijkste brandstoffen voor het
menselijk lichaam. Glucose kan in de mitochondriën met zuurstof worden gedissimileerd waarbij 36 ATP
wordt geproduceerd. Als afvalstoffen ontstaat er koolstofdioxide en water
- Ruimtelijk model: Een schaalmodel dat een sterke vergrote ruimtelijke voorstelling geeft van een
molecule.
- Molecuulformule: Een korte aanduiding die specificeert uit welke elementen en in welke aantallen een
molecuul is opgebouwd (C6H12O6)
- Structuurformule: Bij een structuurformule wordt de soort binding tussen atomen ook aangegeven.
- Dubbele binding: Wanneer twee atomen door twee bindingen aan elkaar zijn gebonden
- Autotroof: Organismen die zelf de organische stoffen produceren die ze nodig hebben uit anorganische
stoffen. Dit doen ze met energie afkomstig van zonlicht (foto-autotroof) en/of anorganische stoffen
(chemo-autotroof).
- Koolstofassimilatie (fotosynthese): De vorming van glucose uit koolstofdioxide en water m.b.v. zonne-
energie. Alleen autotrofe organismen (groene planten en enkele bacteriën) zijn in staat tot
koolstofassimilatie.
- Heterotrofe organismen: Zijn niet in staat organische stoffen te vormen uit alleen anorganische stoffen.
Zij moeten voor de opbouw van hun cellen organische stoffen als voedsel opnemen.
- Voortgezette assimilatie: Omzetting van organische moleculen van de koolstofassimilatie in andere
organische moleculen. De plant produceert in de koolstofassimilatie (fotosynthese) glucose. In de
voortgezette assimilatie wordt door de plant glucose omgezet in eiwitten, vetten en koolhydraten.
Energietransport in cellen
- ATP (adenosinetrifosfaat): Adenosinetrifosfaat. Een ATP-molecuul bevat drie fosfaatgroepen (P). De
bindingen van de tweede en de derde fosfaatgroep zijn heel energierijk. Wanneer de derde fosfaatgroep
van ATP wordt afgesplitst, ontstaat ADP en komt er energie vrij. ATP ontstaat in de mitochondriën na
verbranding van glucose. ATP moleculen zijn de energie accu's van de cel. Als de cel energie nodig heeft
wordt ATP omgezet in ADP.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmalynn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
