Completen (en duidelijke) samenvatting van alle leerstof in 4 vwo (6 hoofdstukken). De samenvatting bevat oefenlinks waarmee de geleerde stof geoefend kan worden. Succes!
Samenvatting hoofdstuk 1 inleiding in de biologie
Paragraaf 1: wat is biologie?
Individuen behoren tot dezelfde soort als zijn zich onderling kunnen voortplanten en vruchtbare
nakomelingen kunnen voortbrengen. Levenscyclus eindigt alleen als de soort uitsterft
Organismen zijn georganiseerd in biologische eenheden hieronder vallen ook moleculen.
Emergente eigenschap op een hoger organisatieniveau een nieuwe eigenschap ontstaat die er op
het lagere niveau niet is
Paragraaf 2: organen, weefsels en cellen
Orgaanstelsel aantal organen dat samen een bepaalde functie uitoefent
Weefsel cellen met dezelfde vorm en functie (dekweefsel, zenuwweefsel, spierweefsel,
bindweefsel)
In beenweefsel bevindt zich tussen de cellen kalkzouten en collageenvezels. De kalkzoute geven
stevigheid aan beenweefsel. Collageenvezels zijn lijmvormende vezels die in beenweefsel zorgen
voor de samenhang van het weefsel.
Paragraaf 3: plantaardige en dierlijke cellen
Organel elk deel van een cel met een eigen functie
Celmembraan bestaat voor het grootste deel uit vetmoleculen, hierdoor cytoplasma gescheiden van
het milieu buiten de cel.
Plastiden:
- Chloroplasten bladgroen
- Chromoplasten soort van chloroplast maar dan met gele, oranje en rode kleurstoffen
- Leukoplasten oplsag voor vet, zetmeel en eiwitten
Transmissie-elektroscoop elektronenbundel wordt op het object gericht
Scanning elektronenmicroscoop object weerkaatst de elektronen waardoor een beeld ontstaat
,Paragraaf 4: celorganellen
In kernplasma liggen chromosomen.
Nucleolus plaats waar delen van ribosomen worden gemaakt, deze delen verlaten de celkern via
de kernporiën in het kernmembraan en vormen ribosomen in het cytoplasma
Twee typen endoplasmatisch reticulum; ruw en glad. Op membranen van ruw endoplasmatisch
reticulum bevinden zich ribosomen. Ribosomen produceren eiwitten.
Glad endoplasmatisch reticulum bevat geen ribosomen, de functie hiervan verschilt per celtype.
In golgisysteem neemt blaasjes uit endoplasmatisch reticulum op en bewerkt de eiwitmoleculen
totdat ze hun definitieve vorm hebben.
Exocytose stoffen naar buiten exporteren
Secretie het afgeven van stoffen door cellen
Lysosomen worden ook van het golgisysteem afgesnoerd maar blijft in de cel, dit zijn namelijk ook
enzymen.
In cytoplasma van mitochondriën worden eiwitten, vetten en koolhydraten zoals glucose afgebroken.
Voor deze afbraak is o2 nodig en komt er ATP vrij. Mitochondriën is sterk geplooid zodat er veel
ruimte is voor de enzymen die zorgen voor de productie van ATP.
Chloroplasten zetten zonlicht om in glucose
Cytoskelet een netwerk van eiwitvezels dat zich in een cel bevindt, zorgt ervoor dat de cel zijn
vorm behoudt en dat de organellen op hun plaats blijven, zorgt er ook voor dat de vorm van eenc el
verandert of dat een cel zich kan verplaatsen. Kan schijnvoetjes vormen (zoals amoebe)
Motoreiwitten verplaatsen zich langs cytoskelet en transporteren daarbij blaasjes en eiwitten
In cytoskelet zitten 2 vezels: microtubili en microfilamenten
Microtubuli soort buisjes gevormd door eiwitten
Microfilamenten vormen gedraaide dubbele draad
, Celmembranen bestaan uit een dubbele laag fosfolipiden. Een membraan is erg flexibel doordat een
van de vetzuurmoleculen van fosfolipiden een knik heeft. Dit is een onverzadigd vetzuurmolecuul.
Rechte moleculen zijn verzadigde moleculen.
Celmembraan kan koolhydraatketens binden deze spelen een rol bij de herkenning van de cel door
eiwitten in het membraan, ook kan het cholesterol bevatten dat speelt een rol bij de stevigheid van
membranen.
Paragraaf 5 -> transport door membranen
Ppm 0,0001%
Diffusie verplaatsing van een stof van een plaats met een hoge concentratie naar een plaats met
een lage concentratie van die stof. (homogene verdeling)
Diffusiesnelheid afhankelijk van:
- Temperatuur
- Medium
Doorlatend/permeabel moleculen kleiner dan de poriën in de wand, die de wand kunnen
passeren
Semipermeabel/selectief permeabel kleine moleculen kunnen passeren maar grote niet. Dit
proces van diffusie van water door dit membraan heet osmose
Osmotische waarde hoeveelheid opgeloste deeltjes per volume-eenheid
Osmotische druk grootte druk wordt bepaald door concentratie opgeloste deeltjes in een
oplossing
Aquaporines speciale eiwitten voor een snel transport van watermoleculen
Isotoon osmotische waarde gelijk
Hypotoon osmotische waarde lager
Hypertoon osmotische waarde hoger
Celwanden van planten zijn volledig permeabel. Turgor is de druk in de plantaardige cellen het zorgt
ervoor dat de cel stevig blijft. (turgescent)
Plasmolyse omgeving osmotische waarde hoger dan de cel hierdoor stroomt er water de cel uit en
laat celmembraan los van de celwand
Van hoge naar lage concentratie noem je met het concentratieverval mee (passief transport)
(voorbeelden hiervan zijn diffusie en osmose)
Porie-eiwitten kunnen openen of sluiten
In het celmembraan komen transporteiwitten voor, deze binden aan specifieke moleculen (kunnen
maar een soort molecuul transporteren) . Bij het binden veranderd de vorm van het eiwit.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Isa24. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
