Een samenvatting van de literatuur H17 die je moet weten voor het toelatingsexamen van psychologie voor de Universiteit Utrecht. In het nederlands geschreven.
H17 Biopsychology of Emotion, Stress, and Health
*in dit hoofdstuk gaat het over de biopsychologie van emotie, stress en gezondheid
*biopsychologisch onderzoek naar emoties concentreert zich op angst → het is de gemakkelijkste
emotie om uit het gedrag af te leiden
Biopsychology of Emotion: introduction
*worden verschillende klassieke vroege ontdekking besproken en de rol van autonome zenuwstelsel
in emotiole ervaring en gezichtsuitdrukking van emotie
LO 17.1 Early Landmarks in the biopsychology investigation of Emotion
The mind-blowing case of Phineas Gage
*in 1994 kwam Damasio en collega’s met geautomatiseerde reconstructie die van invloed is op de
klassieke zaak van Gage
*ze maakte röntgenfoto's van het schedel en meten het nauwkeurig → op basis van de metingen
reconstrueerden het ongeval en bepaalde ze de waarschijnlijke regio van Gage’s hersenbeschadiging
*schade was bij beide prefrontale kwabben → zijn betrokken bij planning, besluitvorming en emotie
Darwins theorie van de evolutie van emotie
*eerste belangrijke gebeurtenis in de biopsychologie was het boek van Darwin
*daarin stond dat bepaalde emotionele reacties (zoals menselijke gezichtsuitdrukkingen) de neiging
hebben om dezelfde emotionele toestanden bij alle leden van een soort te vergezellen
*hij geloofde dat uitingen van emoties (net als ander gedrag) producten zijn van de evolutie → te
begrijpen door verschillende soorten te vergelijken
*door de vergelijkingen vormde Darwin een theorie over evolutie van emotionele expressie,
onderverdeeld in 3 hoofdideeën:
1. uitingen van emoties komen voort uit gedrag dat aangeeft wat een dier waarschijnlijk gaat
doen
2. als signalen die door bepaald gedrag geleverd wordt nuttig is voor het dier dat het vertoont,
zullen ze evolueren op een manier die hun communicatieve functie verbetert en hun
oorspronkelijke functie kan verloren gaan
3. tegengestelde boodschappen worden vaak gesignaleerd door tegengestelde bewegingen en
houdingen → dit idee wordt antithese principe genoemd
*door Darwins evolutietheorie worden dreigings displays verklaart → oorspronkelijk zagen we
vijanden als degene met wapens die gingen ‘opstaan’ (vroege stadia van gevechten) → zodra andere
dat zagen werden ze al geïntimideerd zonder nog daadwerkelijk te vechten
*gevolg; de dreiging vertoningen evolueerden en hierdoor namen de daadwerkelijke gevechten af
*om het meest effectief te zijn moeten signalen van agressie en onderwerping duidelijk worden
onderscheiden; dus hadden ze de neiging om te evolueren in tegengestelde richtingen
- meeuwen signaleren agressie door snavels naar elkaar te richten en onderwerpen zich door
snavels van elkaar af te wijzen
- mensen signaleren agressie door te staren en onderwerpen zich door hun blik af te wenden
- is principe van antithese (Darwin) uitgelegd bij een hond
,James-lange en Cannon-Bard-theorieën
*eerste fysiologische theorie van emotie werd onafhankelijk voorgesteld door James-Lange 1884
*Volgens de James-Lange-theorie worden emotie-inducerende sensorische stimuli ontvangen en
geïnterpreteerd door de cortex → die veranderingen in de inwendige organen veroorzaakt via de
autonome zenuwstelsel en in het skelet spieren via het somatische zenuwstelsel
*vervolgens activeren de autonome en somatische reacties de ervaring van emotie in de hersenen
*James-Lange theorie keerde de ‘gezond verstand’ manier van denken om naar de causale relatie
tussen de ervaring van emotie en de uitdrukking daarvan
- zei dat autonome activiteit en het gedrag worden veroorzaakt door emotionele gebeurtenis
(bijv. snelle hartslag en weglopen) het gevoel van emotie produceren en niet omgekeerd
*Cannon stelde alternatief voor James-Lange theorie → werd de Cannon-Bard theorie genoemd
*volgens Cannon-Bard theorie hebben emotionele stimuli 2 onafhankelijke prikkelende effecten:
- ze wekken zowel het gevoel van emotie in de hersenen op als de expressie van emotie in het
autonome en somatische zenuwstelsel
*Cannon-Bard theorie (in tegenstelling tot James-Lange) beschouwt emotionele ervaring en
emotionele expressie als parallelle processen die geen direct causaal verband hebben
*beide theorieën maken verschillende voorspellingen over de rol van feedback van autonome en
somatische zenuwstelsel activiteit in emotionele ervaring
*volgens James-Lange theorie hangt emotioneel ervaring volledig af van feedback van de activiteit
van het autonome en somatische zenuwstelsel
*volgens Cannon-Bard theorie is emotionele ervaring totaal onafhankelijk van dergelijke feedback
*beide extreme theorieën zijn onjuist gebleken
- ene kant lijkt het erop dat de autonome en somatische feedback niet nodig is voor het
ervaren van emotie → patiënten bij wie autonome/somatische feedback grotendeels is
geëlimineerd door gebroken nek zijn nog steeds in staat om volledige emoties te ervaringen
- kan wel demping zijn van bepaalde emotionele ervaringen
- uit andere onderzoeken blijkt dat autonome en somatische reacties op emotionele stimuli
kunnen de emotioneel ervaring beinvloeden
*het niet vinden van ondersteuning voor James-Lange en Cannon-Bard theorie leidde tot moderne
biopsychologische visie
*volgens hen kan elk van de 3 factoren in emotionele reactie; perceptie van emotie-inducerende
stimulus, autonome en somatische reacties op stimulus en ervaring van emotie andere beïnvloeden
Schijn woede sham rage
*Bard ontdekte dat katten die schors verwijderen, agressief reageren op kleine andere dingen als
lichte aanrakingen → die agressieve reactie is in twee opzichten abnormaal:
1. ze zijn ongepast ernstig en 2. ze zijn niet gericht op bepaalde doelen
*Bard noemde de overdreven agressieve reacties schijnwoede → kan worden uitgelokt bij katten
van wie de hersenhelften zijn verwijderd tot aan de hypothalamus
*op basis van observatie concludeert Bard dat hypothalamus cruciaal is voor de expressie van
agressieve reacties en dat de functie van de cortex is om deze reacties te remmen en sturen
Limbisch systeem en emotie
*Papez stelde voor dat emotionele expressie wordt gecontroleerd door verschillende onderling
verbonden kernen die in de thalamus afspelen → nu bekend als limbisch systeem (betekent grens)
, - bestaat uit: de amygdala, het borstlichaam, de hippocampus, de fornix, de cingulate cortex,
het septum, de bulbus olfactorius en hypothalamus
*Papez stelde voor dat emotionele toestanden worden uitgedrukt door de actie van de andere
structuren van het circuit op de hypothalamus + ze worden ervaren door hun actie op de cortex
*de emotietheorie van Papez werd herzien en uitgebreid (1952) door Paul MacLean en werd de
invloedrijke limbische systeemtheorie van emotie
Klüver-Bucy-syndroom
*Kluver en Bucy zagen bij apen waarvan voorste temporale lobben waren verwijderd een opvallend
gedragspatroon → het kluver-bucy-syndroom
*kluver-bucy-syndroom = de consumptie van bijna alles wat eetbaar is, verhoogde seksuele
activiteit, vaak gericht op ongepaste voorwerpen, de neiging om vertrouwde voorwerpen
herhaaldelijk te onderzoeken, een neiging om objecten met de mond te onderzoeken en een gebrek
aan angst
*apen werden door een operatie getransformeerd in tamme proefpersonen die geen angst hebben
*meeste symptomen van het Kluver-bucy-syndroom het gevolg van schade aan de amygdala te zijn
→ een structuur die een belangrijke rol heeft gespeeld in het onderzoek van emotie
*kluver-bucy-syndroom waargenomen bij meerdere soorten → dus ook bij mensen
LO 17.2 Emotions and the Autonomic Nervous System
*onderzoek naar rol van autonome zenuwstelsel (ANS) in emotie heeft zich gericht op 2 kwesties:
1. mate waarin specifieke patronen van ANS-activiteit geassocieerd zijn met specifieke emoties
2. de effectiviteit van ANS-maatregelen bij polygrafie (leugendetectie)
Emotional specificity of the autonomic nervous system
*theorieën van James-Lange en Cannon-Bard verschillen in opvattingen over de emotionele
specificiteit van het autonome zenuwstelsel
*James-Lange-theorie; verschillende emotionele stimuli verschillende patronen van ANS-activiteit
induceren en dat deze verschillende patronen verschillende emotionele ervaringen produceren
*Cannon-Bard-theorie; alle emotionele stimuli hetzelfde algemene patroon van sympathische
activering produceren, dat het organisme voorbereidt op actie (dwz verhoogde hartslag, bloeddruk,
bloedstroom naar spieren, ademhaling)
*bewijs stelt dat ANS-reacties tussen totale specificiteit en totale algemeenheid ligt;
*ene kant bewijs dat niet alle emoties worden geassocieerd met hetzelfde patroon van ANS-
activiteit
*andere er kant is geen bewijs dat elke emotie gekenmerkt door duidelijk patroon van ANS-activiteit
Polygraphy
*polygrafie = leugendetectortest → ondervragingsmethode die ANS-indexen van emotie gebruikt
om de waarheid van iemands antwoorden af te leiden
*grootste probleem van de effectiviteit van polygrafie is dat het in de praktijk zelden mogelijk is om
zeker te weten of de verdachte schuldig of onschuldig is
*onderzoek naar polygrafie gebruiken de schijncriminaliteitsprocedure → vrijwilligers nemen deel
aan schijnmisdrijf en moeten vervolgens met de controlevragen techniek beantwoorden
- veronderstelling is dat liegen zal worden geassocieerd met grotere sympathische activering
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper VeraEB22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,39. Je zit daarna nergens aan vast.