Samenvatting leerdoelen weblecture 1 en 2 over de anatomie, fysiologie en pathologie van het spijsverteringsstelsel. Biomedische kennis jaar 1 HBO verpleegkunde bij Inholland Amsterdam
1. Wat zijn de organen van het spijsverteringsstelsel en hun belangrijkste functies?
2. Beschrijf de anatomie van de mondholte en noem de functies van de belangrijkste
structuren.
1. De mond:
- Door kauwen wordt het voedsel kleiner gemaakt
- Door speeksel (amylase) worden koolhydraten afgebroken tot kleinere suikers en lysozyme in
speeksel werkt bacteriedodend.
- Kauwproces: lippen, kaken, gebit, verhemelte, tong en speekselklieren.
- Functies mondholte:
o Onderzoek van het voedsel via tastzintuigen
o Mechanische bewering door gebit, tong en verhemelte
o Bevochtiging van voedsel met slijm en
speeksel
o Vertering door speekselenzymen
- Functies tong:
o Mechanische bewerking
o Onderzoek voedsel via tastzintuigen
o Manipulatie om te helpen met kauwen en
slikken
o Proeven met smaakpapillen
2. Oesophagus:
- 25cm lange gespierde buis
- Speelt geen rol bij de spijsvertering
- Functie: door peristaltische bewegingen het
transporteren van voedsel naar de maag
3. De maag:
- Functies van de maag:
o Tijdelijke opslag van voedsel
o Mechanische afbraak
o Chemische afbraak door zuren en enzymen
o Vorming van intrinsieke factor (stimuleert de aanmaak van zoutzuur)
- Het hormoon gastrine verhoogt de spiersamentrekking
- Zoutzuur regelt aanmaak pepsinogeen.
- Pepsinogeen wordt door zoutzuur geactiveerd en omgezet tot pepsine. Pepsine is het enzym
wat eiwitmoleculen opsplitst voor afbraak.
- Lipase: enzym dat vetcellen afbreekt (in beperkte hoeveelheid, grootste deel van vetten
wordt afgebroken in het duodenum.)
- Intrinsieke factor: nodig voor de afbraak van vitamine B12
4. Duodenum:
, - Functies van het duodenum:
o Regelen van de frequentie voor het legen van de maag
o Neutraliseren van maagsappen
o Afbreken en opnemen van voedingsstoffen
- In de duodenum komen afvoerbuizen van de lever (ductus hepaticus) en alvleesklier (ductus
choledochus)
- De lever en alvleesklier produceren spijsverteringssappen (bicarbonaat) die via de papil van
Vater in de duodenum terecht komen. Daar helpen ze bij de afbraak van voedingsstoffen.
De pancreas/vervolg duodenum:
- Exocriene functies:
o Ductaalcellen maken bicarbonaat
o Acinaire cellen maken lipase, amylase en protease
- Endocriene functies:
o Eilandjes van Langerhans: maken A-cellen (voor aanmaak glucagon) en B-cellen
(afgifte insuline)
De lever/vervolg duodenum:
- Functies van de lever:
o Koolhydraatstofwisseling
o Vetstofwisseling
o Eiwitstofwisseling
o Opslag (van vitamines, mineralen etc.)
o Ontgiften (medicatie, drugs, alcohol)
o Uitscheiding en productie van gal
o Fagocytose (kupffercellen)
o Warmteproductie
Galblaas/vervolg duodenum:
- Functie galblaas: opslaan en indikken van gal
5. Jejunum & ileum:
- Functies jejunum en ileum:
o Afbreken en opnemen van voedingsstoffen en water
o Voortstuwen en mengen van voedselresten
- In het jejunum worden de laatste suikers afgebroken zodat er in het ileum bijna geen suikers
meer voorkomen.
- Van de ongeveer 9 liter water die dagelijks door her spijsverteringskanaal circuleert, neemt
het ileum 8 liter op
- In de dunne darm wordt ook darmflora toegevoegd
- Villi: Darmwandplooien vormen vingervormige uitsteeksels: darmvlokken/villi.
- De oppervlaktecellen van de villi hebben weer minuscule uitstulpingen, de microvilli. Samen
vergroten ze het oppervlak van de darmwand tot ongeveer 200m².
- Tussen de plooien en de vlokken liggen kleine klierbuisjes die darmsap produceren.
, 6. Colon:
- Functies van het colon:
o Terugresorptie van water
o Opname van vitamine gevormd door bacteriën
o Opslaan van feces tot defecatie
- Darmflora spelen een rol bij de weerstand. Goede bacteriën zorgen voor remming van de
groei van slechte bacteriën.
- Goede bacteriën zitten massaal op de darmwand en bedekken en sluiten deze helemaal af.
Schadelijke bacteriën kunnen zo niet in de bloedbaan komen en infecties veroorzaken.
7. Rectum en anus:
- Functie is ontlasting bewaren en doorvoeren naar de anus.
- Laatste 12cm van het colon
- Geen actieve spijsverteringsfunctie
3. Beschrijf de belangrijkste Gebeurtenissen van het slikproces.
Tijdens het slikken sluit de huig (uvulva) de neusholte af, zodat er geen voedsel in kan komen. Het
strottenhoofd beweegt tijdens het slikken omhoog en naar voren, waardoor het strottenklepje de
luchtpijp afsluit. Zo komt er geen eten in de luchtpijp.
4. Beschrijf de anatomie van de maag, dunne en dikke darm, met de histologische kenmerken
ervan en bespreek de functies en regeling van de vertering en opname van voeding.
De maag bestaat uit drie weefsellagen:
- Slijmvlieslaag; hierin bevinden zich miljoenen
kleine kliertjes die maagsap produceren.
- Bindweefsellaag; deze bestaat uit cellen en vezels,
waar veel bloedvaten en zenuwen doorheen
lopen.
- Spierlaag; de spieren zorgen voor het kneden,
mixen, malen en voortbewegen van voedsel.
Hierdoor wordt voedsel verkleind en het maagsap
wordt goed vermengd met de brij.
De functies van de maag zijn: tijdelijke opslag van voedsel,
mechanische afbraak, chemische afbraak door zuren en enzymen en
de vorming van intrinsieke factor.
De dunne darm bestaat uit het duodenum, jejunum en ileum.
De functies van het duodenum zijn: het regelen van de frequentie van
het legen van de maag, het neutraliseren van maagsappen en het
afbreken en opnemen van voedingsstoffen.
De functies van het jejunum en ileum zijn: het afbreken en opnemen
van voedingsstoffen en water en het voorstuwen en mengen van
voedingsresten. In het jejunum worden de laatste suikers opgenomen
zodat in het ileum bijna geen suikers meer voorkomen. Het ileum
neemt ongeveer 8 van de 9 liter water op.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sarahhollander. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
