Samenvatting
Samenvatting Examenstof Maatschappijwetenschappen
- Niveau
- HAVO
Dit is een samenvatting van de examenstof Maatschappijwetenschappen HAVO.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
Voorbeeld 3 van de 30 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Examenstof maatschappijwetenschappenVORMING
H1
Materiele cultuur
Cultuur die je vanaf de buitenkant kunt zien (bv. molen, klompen en tulpen)
Immateriële cultuur
De binnenkant van cultuur, je kunt het niet zien (bv. taal, waarden en normen)
Culturen zijn altijd relatief, dat wil zeggen:
Ze zijn tijd- en plaatsgebonden
- Wat in de 19e eeuw normaal is, vinden we nu niet meer normaal.
- Vroeger was het homohuwelijk verboden, nu vinden we dit in Nederland normaal
- Cultuur in het Westen is anders dan in het Oosten
Culturen zijn dynamisch van karakter
Ze veranderen onder invloed van wijzigende omstandigheden
Ook de economische omstandigheden veranderen de mentaliteit
Dominante cultuur
De overheersende cultuur in een samenleving
Subcultuur
Een cultuur die in bepaalde opzichten afwijkt van de overheersende (dominante) cultuur,
maar op vele punten ingepast is in de overheersende cultuur.
Tegencultuur
Culturen die zich verzetten tegen de overheersende (dominante) cultuur.
Immigrant
Iemand die zich vanuit het buitenland in Nederland vestigt.
Emigrant
Iemand die zich vanuit Nederland in het buitenland vestigt
Autochtoon
Inwoner van Nederland die hier zijn oorsprong/ wortels heeft liggen
Allochtoon
Een persoon van wie tenminste een persoon in het buitenland is geboren.
Hoe ontstaan jongeren culturen?
Jaren ‘50
- Toegenomen welvaart
- Sterke binding onder jongeren
- Afzetten tegen ouders
Jaren ’60
- Hippies
- Verzet en demonstraties
- Protesten tegen samenleving en oorlog in Vietnam
,In een cultuur hebben mensen een min of meer gemeenschappelijke leefwijze. Deze herken
je aan aspecten als:
- Taal
- Waarden en normen
- Materiele aspecten als kunstobjecten, architectuur, kleding enzovooort
Dimensies van Hofstede
Kleine machtsafstand <-> Grote machtsafstand
Individualistisch <-> Collectivistisch
Masculien <-> Feminien
Lage onzekerheidsvermijding <-> Hoge onzekerheidsvermijding
Kortetermijngerichtheid <-> Langetermijngerichtheid
Kleine machtsafstand <-> Grote machtsafstand
Machtsafstand beschrijft de mate waarin het vanzelfsprekend is dat macht ongelijk verdeeld is.
Bij grote machtsafstand is het vanzelfsprekend dat machtshebbers veel meer macht
hebben dan anderen.
Bij kleine machtsafstand is het vanzelfsprekend dat er weinig machtsverschillen zijn
tussen machtshebbers en anderen.
Individualistisch <-> Collectivistisch
Individualisme/ collectivisme beschrijft de mate waarin het groepsbelang voor het individuele
belang gaat.
Bij individualisme gaat het individuele belang voor (waarden zoals zelfstandigheid
en onafhankelijkheid)
Bij collectivisme gaat het groepsbelang voor (bv. familieleden zorgen voor elkaar)
Masculien <-> Feminien
Masculien/ feminien beschrijft de mate waarin sekserollen gescheiden zijn en in de
samenleving de nadruk word gelegd op mannelijke eigenschappen
Bij masculien zijn er sterk gescheiden rollen, vooral aandacht voor mannelijke
eigenschappen (competitie, kostwinnersgezin)
Bij feminien overlappen rollen elkaar, meer aandacht voor vrouwelijke
eigenschappen (overleg, egalitair gezin)
Lage onzekerheidsvermijding <-> Hoge onzekerheidsvermijding
Onzekerheidsvermijding beschrijft de mate waarin de samenleving probeert om mogelijke
bedreigingen of onbekende situaties te voorkomen of uit de weg te gaan
Bij hoge onzekerheidsvermijding probeert men allerlei onzekerheden te voorkomen
(veel wetten, regels en vaste tradities)
Bij lage onzekerheidsvermijding voelt men zich niet snel onzeker, probeert
dergelijke situaties dus niet snel te voorkomen (minder regels, niet bang voor
veranderingen)
Kortetermijngerichtheid <-> Langetermijngerichtheid
Termijngerichtheid beschrijft de mate waarin de samenleving rekening houdt met
gebeurtenissen die zich in de (nabije) toekomst zullen afspelen.
Langetermijngerichtheid is gericht op belangen in de toekomst, door middel van
volharding en spaarzaamheid (bv. sparen voor je pensioen, investeren in
zonnepanelen of een elektrische auto)
Kortetermijngerichtheid gaat om korte inspanningen met snelle resultaten, het
respecteren van tradities en het voldoen aan sociale verplichtingen levert op korte
termijn een beloning op. (bv. salaris krijgen op basis van prestaties van afgelopen
jaar)
, H2
Bij socialisatie gaat het om het overdragen en verwerven van: kennis, vaardigheden,
opvattingen en houdingen.
Voorbeelden van socialisatoren:
Gezin, school, media, overheid, werkplek en vrijetijdsbestedingen
Internalisatie
Veel wat je uiteindelijk middels de sociale controle en de socialisatoren geleerd hebt is
vanzelfsprekend geworden, je gaat ze als een tweede natuur ervaren.
Je moet deze ook bewust innerlijk aanvaarden en er bewust naar leven. Je moet niet meer
anders willen.
Vooroordeel
Mening over mensen die niet op feiten gebaseerd is
Stereotype
Vaststaand beeld, generalisatie en veronderstellingen over bepaalde groep
Enculturatie
Aanleren van een cultuur waarin je bent geboren
Acculturatie
Het aanleren en verwerven van een andere cultuur of elementen daaruit, dan waarin iemand
geboren is.
Functies van socialisatie:
1. Continuering van cultuur (voortbestaan)
2. Aanpassen aan nieuwe groepen binnen de samenleving (migratie)
3. Verbondenheid binnen een cultuur (binding/ sociale cohesie)
4. Identiteitsontwikkeling (wie ben ik, bij welke groep hoor ik?)
5. Reguleren van gedrag (voorspelbaar maken van gedrag.
Nature
Biologische of erfelijke eigenschappen, vaak bij geboorte al bepaald
Nurture
Eigenschappen die worden bepaald door je omgeving, het milieu en de cultuur (opvoeding
en omgevingsfactoren)
Verschil Nature <-> Nurture
Bij nature zijn de eigenschappen vaak bij de geboorte al bepaald en nurture zijn
eigenschappen die worden bepaald door je omgeving.
Welke factoren bepalen je klasse?
Economisch kapitaal: financiële middelen (inkomen/ vermogen)
Sociaal kapitaal: contacten en netwerken
Cultureel kapitaal: kennis, houding, opvatting en smaak
Bovenklasse bovenlaag (ondernemers)
Middenklasse professionele middenklasse (werknemersklasse)
Onderklasse onderklasse
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annastuviaa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 62890 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen