Deze samenvatting van probleem 4 (Tienermoeders en lastminute moeders) uit het blok 2.6 Gezinspedagogiek is volledig en uitgebreid uitgewerkt per leerdoel en per bron. Alle belangrijke stof wordt helder omgeschreven (incl. voorbeelden). De gele markingen in de tekst zijn de belangrijkste stukken vo...
Probleem 4 -Tienermoeders en lastminute moeders
1.Wat is de achtergrondinformatie rondom tienermoederschap en lastminute-
moeders op het gebied van definitie, demografische trends en theorieën?
(NJI) Tienermoeders
Tienermoeder/Tienervader/Tienerouder = iemand die jonger dan 20 jaar is en een kind heeft.
Demografische trends
Aantal tienermoeders:
➢ Dalende trend van tienermoeders in NL sinds 2010 (inclusief het aantal
geboren kinderen van meiden onder de 20 jaar is gedaald)
(H5 lastminute moeders)
Demografische trends
➢ Vrouwen krijgen op latere leeftijd kinderen (Gemiddelde leeftijd van ca 23 naar ca 30 jaar)
Reden voor andere maatschappelijke status van ouderschap:
- Anticonceptie wordt meer gebruikt
- Betere economische omstandigheden (vrouwen kunnen zich langer scholen) emancipatie
- Langere scholing vrouwen
- Meer gebruik onvruchtbaarheidstechnieken
- Professionalisering van kinderopvang
- Financiële zekerheid willen
- Wachten op stabiel ouderschap
Delayed of wel uitgesteld ouderschap = Later ouder worden dan de gemiddelde leeftijd van de
moeder bij het krijgen van het eerste kind. Deze moeders onttrekken zich aan de sociale klok en
krijgen een midlifegeboorte of terwijl laat ouderschap/laatkomers.
Wat is laat? → Dit is per land, milieu en tijdstip verschillend.
Nu ontrekken de moeders zich niet meer aan de sociale klok → de sociale klok is
veranderd/verschoven.
Laatstekansmoeders vormen geen uitzondering meer in NL (en andere Europese landen)
Motieven voor lastminute moeders
- Werk en carrière een lagere prioriteit door de zwangerschap waardoor dit psychische
gevolgen kan hebben voor de moeder:
• Egoïstische motieven in het stereotype beeld van lastminute moeders
• Rooskleurige gedachte over de verwachtingen van het moederschap
• Gevoel van paniek en laatstekansgedachte → vormen de motieven voor de
zwangerschap.
- Bewijzen dat ze een goede moeder zijn
➔ Dit kan ook zorgen voor gevolgen op de moeder en invloed op de ontwikkeling van
het kind.
- Omstandigheden om pas aan kinderen te beginnen met stabiel huwelijk en financiele
zekerheid
1
,4 visies op de gevolgen van lastminute moeders. Het is een kijk op de gevolgen van
laatmoederschap.
Hieraan zouden verschillen in kinderen te danken kunnen zijn.
◼ Levenservaring: ruimere kennis van kinderlijke ontwikkeling en stabielere omstandigheden.
Meer tevredenheid en hierdoor positievere houding tegenover het kind. Lastminute moeders
hebben voldoende tijd gehad om zich te ontwikkelen en voor toereikende opvoeding te
zorgen (in vergelijking met tienermoeders voornamelijk).
◼ Spanning: eerste ervaring met moederschap kan gepaard gaan met spanningen doordat
tienermoeders onvoldoende zich hebben kunnen ontwikkelen en onzekere financiële situatie
zitten. Oudere moeders voelen zich door hun zekerheid in financiële situatie minder
gespannen.
◼ Maatschappelijke norm: negatieve verwachtingen over de gevolgen van laatouderschap op
ouder en kind door de afwijkingen van het ‘’normmodel’’= als je buiten de norm valt wordt
het gezien als een risico.
Off-time = vrouw die heel laat haar eerste kind krijgt en afwijkt van de gebruikelijke timing.
→ Deze vrouwen voelen zich minder gesteund en passen zich onvoldoende aan hun nieuwe
situatie en worden ontevredener. Kind kan ook afwijzend gaan reageren.
Moeders kunnen in gemeenschap uit de toon vallen en er last van hebben.
◼ Lineaire leeftijdsmodel: positief verband tussen leeftijd van de moeder en IQ van hun
kinderen; hoe lager de leeftijd van de moeder, hoe lager het IQ van het kind. → Verschil erg
jonge moeders in vergelijking met tijdige, late moeders.
De verklaring ligt in de opleidingsniveau van de moeder en haar gezinsleden die niet
bevorderlijk is voor de ontwikkeling van het kind.
→ Net als levenservaring zal er na verloop van tijd geen lineair verband meer zijn.
onwaarschijnlijk dat dat boven een bepaalde leeftijd dit model nog stand houdt.
(Coyne) Review Tienermoeders
Demografische trends
Het opvoeden van kinderen op jonge leeftijd, het zijn van een tienermoeder, wordt geassocieerd als
een maatschappelijk probleem wat zorgt voor risicofactoren voor moeder en kind.
Voorbeelden risicofactoren voor moeder: verminderd opleidingsniveau, gebrek aan werk,
gezondheidsproblemen, middelengebruik.
Voorbeelden risicofactoren voor kind: laag geboorte gewicht, gedrags-en gezondheidsproblemen.
- Deze risicofactoren veroorzaken veel kosten voor de overheid en gezondheidszorg in de
samenleving. Hierdoor is er preventie en interventie nodig!
Tienermoeders (onbedoeld) tussen de 15-17 zijn verminderd > abortus toegenomen
Tienermoeders (onbedoeld) tussen de 18-19 zijn toegenomen > abortus verminderd
➢ Algemeen patroon van vermindering onbedoelde zwangerschappen in Amerika
Ondanks minder effectief gebruik van anticonceptie terwijl seksualiteit hetzelfde is.
Fluctuatie in cijfers tieneregeboorten, er zijn wel tegenwoordig meer mogelijkheden in
family-planning-service en seksuele voorlichting.
➢ Oorzaken van zwangerschap: seksueel gedrag, ondoelmatig gebruik anticonceptie en
beslissing tot voorzetten van zwangerschap.
2
, Risicofactoren tienermoeders
Risicofactoren die behoren tot oorzaak of gevolg van tienermoederschap verdeeld in Individuele
risicofactoren, Familie risicofactoren en Omgevingsrisicofactoren.
➢ Socio demografische risicofactoren
- Sociale economische status en opleiding: de risicofactoren houden verband met antisociaal
en deliquent gedrag.
→ Een lagere SES was een voorspeller voor tienermoederschap.
→ Het lage opleidingsniveau van de moeder was een voorspeller voor tienermoederschap
bij kinderen.
→ Armoede in de buurt was ook een voorspeller van tienermoederschap.
→ Familiestructuur van alleen staande moeders (wanneer moeders zelf ook jong moeder
zijn geworden van het kind), vaders afwezigheid, voorspeller voor seksuele activiteit en
tienermoederschap.
Conclusie: tienermoeders waren laag opgeleid, opgevoed door alleen staande ouders in arme wijken.
- Ras en etniciteit: tienermoederschap verschilt per ras en etniciteit.
→ SES beïnvloed de keuze tot tienermoederschap. Voorbeeld: lage levensverwachting in
Afrika door armoede. Voorbeeld: culturele context voor steun voor gezin van kind en groep.
→ Beschikbaarheid van werk beïnvloed tienermoederschap (negatief verband) .
➢ Familie risicofactoren
- Moeder die tienermoeder is geweest: Intergenerationele transmissie= dochters van
moeders die tienermoeders zijn geweest hebben een grotere kans om zelf tienermoeders te
worden → ligt meer aan de socio demografische risicofactoren zoals omstandigheden en
familie dan aan de leeftijd wat zorgt voor intergenerationele transmissie dan
tienermoederschap van de moeder zelf. Toch is het een uniek risico dat erbij komt.
Voorbeeld: religie, grootte familie, opleidingsniveau moeder, inkomen, scheiding.
- Familie functioneren: Ondersteunende relaties met ouders, warmte en liefde, en
leeftijdsgenoten zijn beschermende factoren voor het voorkomen van risicovol seksueel
gedrag en tienermoederschap.
➢ Individuele risicofactoren
- Psychologische kenmerken: dochters met vroege gedragsproblemen, bepaald door
omgeving, lieten meer tienermoederschap zien door risicovol gedrag. Risicovol gedrag,
seksuele interesse en meerdere partners, is een mediator.
Vroege gedragsproblemen kunnen resulteren in ambivalentie in plannen/verwachten van
een kind door problemen met nemen van anticonceptie, perceptie of externe factoren.
Kinderervaringen en aanpassing, beïnvloeden ook tienermoederschap. En antisociaal gedrag
in de adolescentie, verklaard door risicofactoren als kind.
- Broers/zussen effect: verhoogd risico tienermoederschap als je zus (en/of moeder) dat ook
heeft of tegenovergestelde effect.
→ Verklaarbaar door permissieve houding en meer acceptatie over seksueel gedrag en
opvoeden van kinderen. Of dit gebeurt hangt wel af van de band tussen zussen.
Dus voornamelijk door het opleidingsniveau van moeder verklaard.
- School gerelateerde risicofactoren: gedragsproblemen zoals agressie en laag
opleidingsniveau zoals slechte leesvaardigheden voorspellen tienermoederschap. Dit zorgt
ook voor een band met omgaan tot leeftijdsgenoten met hetzelfde risicovolle gedrag.
Limitatie onderzoeken: niet te generaliseren naar populatie vanwege onvolledige sample en niet
betrekken van etnische raciale achtergronden.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukopschoor99. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
