College aantekeningen
Uitgebreide aantekeningen Inleiding in de ontwikkelingspsychologie
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
Uitgebreide collegeaantekeningen van Inleiding in de ontwikkelingspsychologie
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
Voorbeeld 4 van de 43 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Aantekeningen Inleiding in de ontwikkelingspsychologieHoorcolleges en literatuur (Developmental psychology)
College 1
Hoofdstuk 1 & 2
Kernbegrippen
- Ontwikkelingspsychologie:
- Hoe ontwikkelen mensen (kinderen) zich op psychologisch vlak?
- Hoe hangen vroege gebeurtenissen/ontwikkelingen samen met latere uitkomsten?
- Weten dat veel begrippen een langdurig effect kunnen hebben (pesten),
daarom vroeg proberen in te grijpen
- Hoe kunnen we deze inzichten toepassen?
- Verandering en tijd zijn belangrijk
- Betekenis volgens het boek: Developmental psychology: een vakgebied dat de
verandering in de cognitieve, sociale en andere capaciteiten van individuen probeert
te begrijpen en verklaren, eerst door veranderingen in het waargenomen gedrag van
het kind te beschrijven en ten tweede door de processen bloot te leggen die aan deze
veranderingen ten grondslag liggen.
- Darwin waarschijnlijk de eerste die een empirische wetenschappelijke studie in
ontwikkelingspsychologie heeft gedaan, met zijn biografie ‘Doddy’ over zijn zoon.
- Nature (Nativism) & Nurture (Empiricism)
- Werken vaak op complexe manieren samen. Hier op in werken vereist veel kennis en
studie.
- Nature: aangeboren
- Nativism: overtuiging dat menselijke ontwikkeling vooral door nature komt.
- Nurture: leerprocessen,
- Empiricism: overtuiging dat menselijke ontwikkeling vooral door nurture
komt.
- Skinner, Watson
- Problematische stellingen
- Nature
- Geboren misdadigers (vergelijk Oliver Twist, armere mensen vaak meer
‘crimineel’, rijkere mensen vaak ‘beter’, Oliver Twist groeit op in arme
omstandigheden maar heeft ‘goede genen’ en hoort ook bij de betere
samenleving)
- Aangeboren verschillen in intelligentie (etniciteit)
- Superieur soort mens (denk aan rassenleer tweede wereldoorlog)
- Nurture
- Ijskastmoeders: wetenschapper stelde dat als kinderen autistisch worden dat
dit kwam door hun moeder omdat die weinig liefde toonde.
- Hoe ontwikkelt pesten?
- Tweelingonderzoek > genetische aanleg (in de neiging om te pesten)
- Psychopathie (deels genetisch bepaald) hangt sterk samen met psychopathie
- Positive reinforcement (meelopers)
- Populariteit, optreden leerkracht spelen ook een grote rol
- Verdedigers
, - Zowel omgeving als genetica die telt
- Nature en Nurture meerdere theorieën nodig
- Modellen van ontwikkeling, continu vs discontinu, overlapping waves
- Continu: langzame, geleidelijke ontwikkeling
- Bv. studietijd en woordkennis
- Discontinu: eerst laat een kind iets niet zien en dan plotseling wel
- Bv. gaan staan, Piaget, wiskunde: opeens valt het kwartje en snap je het
- Overlapping waves: we gebruiken een strategie tot we een betere strategie leren,
tweede strategie dan steeds meer gebruiken en eerste strategie steeds minder
- Bv. rollen > kruipen > lopen
- Critical en sensitive periods
- Critical period: een periode (leeftijd) waarbinnen een gebeurtenis/gebeurtenissen
noodzakelijk zijn voor een typische ontwikkeling
- Sensitive period: een periode (leeftijd) waarbinnen een gebeurtenis/gebeurtenissen
belangrijk zijn voor een typische ontwikkeling. Zonder de gebeurtenissen kan de
typische ontwikkeling nog gebeuren.
- Zie boek: deprivatie voor 6 maanden minder gevaarlijk voor cognitieve ontwikkeling
dan deprivatie na zes maanden
- Ook aanwijzingen voor bv. taal en hechting
- Domain-general or domain-specific development
- Domain-general development: het idee dat ontwikkelingen van invloed kunnen zijn
op een breed scala aan vaardigheden.
- Domain-specific development: het idee dat de ontwikkeling van verschillende
vaardigheden onafhankelijk (apart) plaatsvindt en weinig invloed heeft op
vaardigheden in andere domeinen.
- Level of explanation: de manier waarop we ervoor kiezen om psychologische vermogens te
beschrijven (en de ontwikkeling van die vermogens). Niveaus van verklaring kunnen
biologisch, gedragsmatig, sociaal en emotioneel zijn.
- Waar stopt ontwikkeling?
- Ontwikkeling stopt niet na de kindertijd, als volwassene blijf je je ontwikkelen
- Allport 1954
- Autoriteit nodig voor adolescenten (leerkracht wegpesten, als leerkracht niet genoeg
autoriteit toont)
- Ontwikkeling gaat door in de volwassenheid
- Zelfspot na adolescentie
- Leren jezelf minder serieus te nemen
- Stoppen met rebelleren tegen ouders
- Huwelijk maakt mensen volwassen
- Verantwoording nemen
- Bewust zijn van behoeftes anderen
- Individu ‘vs’ omgeving
- Individu: genetica, persoonlijkheid, intelligentie, psychopathologie
- Omgeving: ouders, vrienden, thuisomgeving, samenleving
- Individu en omgeving beïnvloeden elkaar (kind beïnvloedt ouders en ouders
beïnvloeden kind)
- Individu en omgeving interacteren (samen groter dan de som der delen)
- Cross-cultureel onderzoek
- Leren van andere culturen
, - Leermogelijkheden uit cross-cultureel onderzoek
- Co-sleeping, in het westen vaak advies om kinderen apart te laten slapen om
wiegendood te voorkomen. In andere culturen slaap kind bij de ouders, zou goed
kunnen zijn voor hechting.
- Familieverplichtingen, zien we bij migrantenkinderen, kan iets heel goed zijn, raken
meer betrokken bij school, omdat ze dan hun familie kunnen terug helpen/betalen.
- Naschoolse activiteiten, kan goed zijn omdat kinderen bv. minder tijd over hebben om
te drinken
- “Tijgermoederen”, boek over ‘fanatieke’ moeders
- > Overeenkomsten ook belangrijk (genetische basis?)
- Bronfenbrenner Ecological Perspective
- Ecological perspective: een perspectief dat het belang benadrukt van het begrijpen
van niet alleen de relaties tussen organismen en verschillende milieusystemen, maar
ook de relaties tussen dergelijke systemen onderling.
- Individu > microsysteem > mesosysteem > ecosysteem > macrosysteem
- Hebben allemaal invloed op individu
- The lifespan perspective: een visie op ontwikkeling als een proces dat zich gedurende de hele
levenscyclus voortzet, van de kindertijd tot volwassenheid en ouderdom.
- Age cohort: mensen geboren in hetzelfde jaar of dezelfde algemene historische
periode.
- Moeilijk
- Veel variabelen blijken belangrijk
- Wat zijn de belangrijkste?
- Hoe meet je die?
- Hoe interacteren die variabelen?
- De wereld verandert steeds
Belangrijke theorieën
- Ontwikkelstadia van Freud
- Oraal (0-1), Anaal (1-3), Fallisch (3-5/6), Latent (5/6 tot adolescentie), Genitaal
- Afhankelijk van die fase doe je bepaalde dingen wel of niet en haal je uit bepaalde
dingen wel of geen plezier
- Een van de eerste echte ontwikkelingstheorie
- Problemen gedurende die fases kunnen later in het leven ook leiden tot problemen
- Erikson
- Ontwikkelingstheorie waarbij je in een bepaalde fase zit, afhankelijk van je leeftijd
(infancy, early childhood, play age, etc..) Ook hij laat ontwikkeling doorlopen tot na
je kindertijd
- Hij stelt dat we in elke fase een taak moeten oplossen, als we die taak niet goed
oplossen is er een risico dat de ontwikkeling slecht gaat
- In fase: infancy (0-1) is de taak bv. om vertrouwen te krijgen in anderen en in
jezelf. Als dat niet lukt ontstaat wantrouwen en een slecht zelfbeeld
- Classical en Operant Conditioning Jaren 1880 tot 1950
- Behaviourisme: een school van psychologie die prominent was in het begin van de
twintigste eeuw, die de rol van leren in menselijk gedrag benadrukte en probeerde
gedrag in dergelijke termen te beschrijven.
- John B Watson
- Ontwikkeling als leerproces
, - Angst (Classical conditioning > little Albert)
- Classical conditioning: een vorm van leren waarbij twee stimuli herhaaldelijk
samen worden gepresenteerd totdat individuen leren te reageren op de
onbekende stimulus op dezelfde manier waarop ze reageren op de bekende
stimulus.
- Voorkeuren en aversies (classical conditioning)
- Vrijwillig gedrag (Operant Conditioning)
- Verlegenheid
- Woedeaanvallen
- Fietsen
- Operant conditioning: een vorm van leren die afhangt van de gevolgen van
gedrag; beloningen vergroten de kans dat een bepaald gedrag zich herhaalt,
terwijl straf die kans verkleint.
- Zeer nuttig voor interventies
- Bijna uitsluitend gericht op ‘nurture’
- Maturational theory (Gesell en McGraw) > Jaren 30 en 40
- Maturational approach: een vroege benadering om ontwikkeling te verklaren in
termen van rijping schema's, vooraf bepaald door genetische overerving.
- Evolutie geeft ons een ‘biologische agenda’ in ons DNA
- Door deze ‘agenda’ zullen vaardigheden vanzelf tevoorschijn komen in een vaste
volgorde
- Volgorde controle babies:
- Lippen en tong / ogen / nek / schouders / armen / handen / vingers / voeten
- Zitten / staan / lopen / rennen
- Gaat vanzelf > wees terughoudend met ingrijpen
- Ethologische theorie Konrad Lorenz (imprinting)
- Imprinting (Lorenz): biologische en plotselinge vorm van attachement
- Heeft een kritieke periode: bij ganzen sterkst na 1 dag - na 2 dagen lukt het niet meer
- Helpt jonge ganzen waarschijnlijk met overleven (attachment) En Nils Holgersson
(boek)
- Ethologische methode
- Kinderen observeren in natuurlijke omgeving
- Zie je het in veel culturen (huilen > verzorging ouder)
- Helpt het met overleven? > Op zoek naar de biologische basis
- Maar, er kan worden geleerd (kind wil huilen maar houdt zich in)
- Social learning theory: een leertheorie die het belang benadrukt van observaties en imitatie bij
het verwerven van nieuw gedrag, waarbij leren wordt gemedieerd door cognitieve processen
- Modelled behaviour > attention > retention > reproduction > motivation > matching
behaviour
- John Bowlby - Maternal deprivation & attachment
- Inspiratie uit Freud (Bowlby was psychoanalyticus) en ethologische methode
- Scheiding van de moeder leidt tot probleemgedrag, moeilijker relaties met anderen en
psychopathie (‘ie 44 thieves’ studie > 17 dieven gescheiden van moeder)
- In kritieke fase band met moeder nodig voor goede ontwikkeling
- Evolutionaire psychologie
- Welke trekken zorgen dat jager-verzamelaars overleven?
- Welke trekken zorgen dat jager-verzamelaars voortplanten
- Maatschappij is sneller ontwikkeld dan de mens
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisakapteijn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 54879 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen