Dit document bevat een theorieën en modellen overzicht van alle belangrijk genoemde theorieën en modellen en uitleg, van de cursus Ontwikkeling van Talent en Motivatie.
TiU: Ontwikkeling van Talent en Motivatie: Theorieën / Modellen Overzicht (2021/2022)
Shimara van den Elzen
ONTWIKKELING VAN TALENT EN MOTIVATIE
THEORIEËN / MODELLEN
HOORCOLLEGE 1
Complete mental health model:
- De verticale as gaat over well-being: hoe is het welbevinden van iemand? Dit kan
hoog of laag zijn. De horizontale as gaat over mental illness: heeft iemand veel of
weinig mentale problemen? Dit kan veel of weinig zijn. Hierop gebaseerd zijn vier
categorieën gemaakt.
o Floundering / spartelen: deze categorie bevat mensen die veel mentale
problemen hebben en een laag welbevinden. Dit is eigenlijk de slechtste
categorie waar je in kan zitten.
o Struggling / worstelen: in deze categorie zitten mensen die mentale
problemen hebben, maar alsnog een relatief hoog welbevinden hebben. Deze
mensen kunnen in het dagelijkse leven voldoende / goed functioneren.
Bijvoorbeeld iemand die depressief is, maar alsnog goed kan functioneren op
zijn werk.
o Flourishing / opbloeien: hierin zitten mensen die weinig mentale problemen
hebben en een hoog welbevinden. In deze categorie kunnen mensen floreren.
Dit is de beste categorie waar je in kan zitten. Volgens dit model is dit de
enige categorie dat je complete mentale gezondheid hebt.
o Languishing / wegkwijnen: deze categorie bevat mensen die geen mentale
problemen hebben, maar toch een laag welbevinden ervaren. Ondanks dat je
geen last hebt van bijv. angst of depressie, ben je alsnog ontevreden over je
leven.
- Kritiek op dit model: het model bevat categorieën, waardoor je het model kan
interpreteren als: als je niet in de categorie ‘flourishing’ valt, is er iets mis met je.
Volgens Thompson moeten we af van categorieën en moeten we streven naar een
dimensioneel model. Daarnaast is het niet duidelijk wanneer iemand in welke
categorie valt en hoe dit gemeten moet worden.
, TiU: Ontwikkeling van Talent en Motivatie: Theorieën / Modellen Overzicht (2021/2022)
Shimara van den Elzen
Vier grote theorieën over Het Goede Leven (volgens de Oude Grieken):
- Het contemplatieve leven: “het niet-onderzochte leven is niet de moeite waard om
te leven” volgens Socrates. Deze theorie richt zich op wijsheid. Het contemplatieve
leven is het leven waarin je onderzoekt wat je zou moeten willen en wat voor kennis
je zou moeten verkrijgen. Het gaat over het streven naar hogere kennis.
- Het actieve leven: is meer gericht op plichtsbesef, sociale verantwoordelijkheid en
betrokkenheid in de wereld. Bijvoorbeeld dat het belangrijk is om betrokken te zijn in
politiek, maar ook de manieren waarop je de maatschappij kan beïnvloeden.
- Het fatalistische leven: erkent dat het leven niet altijd over rozen gaat. Welbevinden
is de acceptatie hiervan. Als je het accepteert, kun je het goede leven leiden.
- Hedonisme: streven naar individueel, zintuiglijk genot en het vermijden van pijn en
lijden.
Disease model:
- Twee redenen waarom de focus na WOII lag op dit model: 1) Veel mensen hadden
na de oorlog last van lichamelijke en mentale problemen. 2) Als je geld wilde vragen
voor psychologisch onderzoek, kon dit alleen als je uitging van dit model.
HOORCOLLEGE 2
Emotietheorie (Paul Ekman): volgens hem zijn er zeven basis universele emoties die we
kunnen vinden in elke cultuur, elk land en bij elke persoon: verdriet (sadness), geluk (joy),
angst (fear), walging (disgust), woede (anger), verrassing (surprise) en minachting
(contempt).
Circumplex model of affect:
- Volgens het circumplex model bestaan er twee dimensies van emoties:
o Valence: of een emotie positief of negatief is (displeasure vs. pleasure).
o Arousal: of een emotie geactiveerd of gedeactiveerd is (activation vs.
deactivation).
, TiU: Ontwikkeling van Talent en Motivatie: Theorieën / Modellen Overzicht (2021/2022)
Shimara van den Elzen
Geluk setpoint theorie (happiness setpoint theory): mensen hebben een basis niveau
van geluk (base level of happiness) waar ze altijd automatisch naar teruggaan. Ook al
ervaren ze veel positieve of veel negatieve dingen, mensen gaat altijd terug naar hun
‘setpoint’ van geluk.
- Kritiek op deze theorie: dit klopt niet helemaal, want geluk is niet zo stabiel over het
leven. Het niveau van geluk van mensen kan veranderen. Levensgebeurtenissen en
interventies kunnen een blijvende impact op ons geluk hebben. Dus het kan niet
slechts bepaald zijn door genen.
Appraisal theorieën: er is een externe gebeurtenis, deze nemen we waar en vervolgens
gaan we deze gebeurtenis evalueren. De evaluatie is waar het cognitieve deel van
toepassing is, we evalueren de gebeurtenis als iets positiefs dan wel iets negatiefs. Hoe we
een gebeurtenis evalueren, bepaalt onze emoties. Als we de gebeurtenis als voordelig
beoordelen, zullen we positieve emoties ervaren. Als we de gebeurtenis als niet voordelig
beoordelen, zullen we negatieve emoties ervaren.
Values in Action Character Strengths and Virtues: Peterson & Seligman ontwikkelden
een classificatiesysteem (& assessment tool), zodat de karaktersterkten gemeten konden
worden. Elk individu bezit alle 24 karaktersterkten in verschillende gradaties, waardoor elke
persoon een uniek karakterprofiel heeft. Elk van de 24 karaktersterkten in dit instrument
wordt gemeten met 10 items. 6 karaktersterkte-buckets:
o Kritiek: sommige sterke punten kunnen alleen in zeldzame gevallen worden
uitgedrukt. Daarnaast zijn ze geldig voor alle culturen, maar wat is er uniek
aan specifieke culturen? Dit is nog niet bekend. En er is niet veel bekend over
hun longitudinale ontwikkeling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shimaravdelzen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
