Samenvatting vreemdelingenrecht begrepen
H1 Toegang tot Nederland
Vreemdelingen zijn personen die niet de Nederlandse nationaliteit bezitten (art. 1
Vreemdelingenwet 2000).
- Vreemdelingen kunnen komen als toerist, of voor zaken of voor familie = max. negentig
dagen in Nederland
- Vreemdelingen die voor een langere termijn dan negentig dagen komen, komen voor hun
Nederlandse partner, willen studeren, werken of andere redenen. Het gaat om een regulier
verblijf.
- Sommige vreemdelingen komen, omdat ze in hun land gevaar lopen of bang zijn. Dit
zijn asielzoekers
Paragraaf 1 Wat men vooraf moet weten
Het vreemdelingenrecht valt onder het bestuursrecht. De Algemene wet bestuursrecht (Awb) is ook
van belang voor het vreemdelingenrecht.
Het vreemdelingenrecht bestaat uit het reguliere vreemdelingenrecht en het asielrecht. Er is een
reguliere procedure en een asielprocedure.
Paragraaf 2 Categorieën vreemdelingen
Er zijn vier categorieën vreemdelingen:
1. Vreemdelingen voor maximaal negentig dagen, voor kort verblijf (toerisme, zakenreis,
familiebezoek, overig).
2. Vreemdelingen voor een termijn van langer dan negentig dagen (verblijf bij partner, verblijf
voor studie, verblijf voor arbeid, overig).
3. Vreemdelingen die hun land ontvluchten om in Nederland asiel aan te vragen
( asielzoekers/vluchtelingen ).
4. EU-onderdanen ( Unieburgers ). Hier gelden bijzondere regels.
De meeste vreemdelingen hebben toestemming van de Nederlandse autoriteiten nodig om
Nederland te mogen betreden. De toestemming kan worden gegeven door middel van een visum
voor kort verblijf of een verblijfsvergunning. De reden van het verblijf bepaalt welke procedure de
vreemdeling dient te volgen.
Paragraaf 3 Toegang en verblijf
Kort verblijf van max negentig dagen
Heeft afhankelijk van de nationaliteit die hij bezit, onder andere een visum voor kort verblijf nodig.
Hij dient aan de overige vereisten te voldoen.
Regulier verblijf van langer dan negentig dagen
Heeft een ‘machtiging tot voorlopig verblijf’ (MVV) (om toegang tot Nederland te krijgen) en een
verblijfsvergunning nodig (om langer dan negentig dagen te mogen verblijven).
Verblijf van langer dan negentig dagen om asiel gerelateerde redenen
Van vluchtelingen kan niet worden verwacht dat zij een visum of een MVV bezitten.
Verblijf als EU-onderdaan
Zij hebben geen visum, MVV of verblijfsvergunning nodig om in Nederland te verblijven. Wel moet
de Unieburger in Nederland werken of voldoende bestaansmiddelen hebben, verzekerd zijn tegen
ziektekosten en ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen (BRP) indien hij langer dan vier
maanden in Nederland wil verblijven.
,Paragraaf 4 Wanneer verblijft een vreemdeling rechtmatig in Nederland?
In art. 8 Vw staan gronden genoemd waarop een vreemdeling rechtmatig in Nederland verblijft:
- Verblijfsvergunning bepaalde tijd regulier
- Verblijfsvergunning onbepaalde tijd regulier
- Verblijfsvergunning bepaalde tijd asiel
- Verblijfsvergunning onbepaalde tijd asiel - Als EU-onderdaan
- Wanneer hij wacht op de beslissing op zijn aanvraag voor een verblijfsvergunning bepaalde
tijd
- Wanneer hij wacht op de beslissing op zijn aanvraag voor een verblijfsvergunning
onbepaalde tijd
- Wanneer hij wacht op de beslissing op zijn bezwaarschrift of beroepschrift indien bezwaar
en/of beroep schorsende werking hebben of indien de rechter heeft beslist dat de
vreemdeling niet uitgezet mag worden totdat er een beslissing is genomen in bezwaar en/of
beroep
- Gedurende de vrije termijn (kort verblijf van max. 90 dagen)
- Wanneer de vreemdeling niet uitgezet kan worden omdat zijn gezondheid dat niet toelaat
- In de periode dat hij in de gelegenheid wordt gesteld aangifte te doen van mensenhandel
- Indien het Associatiebesluit 1/80 van de Associatieraad EEG/Turkije de vreemdeling het
recht geeft in Nederland te verblijven
Paragraaf 5 koppelingswet
Door de Koppelingswet kon de niet rechtmatig in Nederland verblijvende vreemdeling niet langer
een beroep doen op allerlei voorzieningen subsidies, vergunningen en uitkeringen.
Illegalen zouden ten onrechte de indruk kunnen krijgen dat zij een verblijfsvergunning kunnen
bemachtigen, doordat zij aanspraak kunnen maken op wettelijke regelingen. Het doel is dus dat de
Koppelingswet er is om het beroep op wettelijke regelingen te koppelen aan het rechtmatige
verblijf.
Het voorkomen van het optreden in levensbedreigende situaties, het voorkomen van infectiegevaar,
aandacht geven aan preventieve jeugdgezondheidszorg en zwangerschapszorg, mogen vluchtelingen
wel krijgen.
H2 Bronnen van het vreemdelingenrecht
Het Vreemdelingenrecht wordt voor een groot deel door het internationale recht beheerst. Het
Europese recht speelt hierbij een grote rol.
Paragraaf 1 Internationaal en Europees recht
Met name de internationale mensenrechtenverdragen zijn van groot belang voor het Nederlandse
Vreemdelingenrecht.
Deze mensenrechtenverdragen bevatten regels die rechten toekennen aan personen die zich op het
grondgebied van de bij deze verdragen aangesloten landen bevinden.
De verdragen die van belang zijn voor het vreemdelingenrecht zijn:
Het internationale Verdrag betreffende de Status van Vluchtelingen of de Conventie van
Geneve betreffende de Status van Vluchtelingen (het Vluchtelingenverdrag);
Het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (IVBPR);
Het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of
bestraffing (Antifolteringsverdrag);
Het verdrag betreffende de Europese Unie;
Het verdrag betreffende de werking van de Europese Unie;
Het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele
vrijheden (EVRM);
Het Europees Sociaal Handvest;
, EEG-Associatieverdragen.
In het vluchtelingenverdrag wordt een definitie gegeven van het begrip ‘vluchteling’. Niet iedereen
kan of mag immers als vluchteling worden aangemerkt. Het Nederlandse asielbeleid is deels op dit
verdrag gebaseerd (vooral art. 29 lid 1 Vw).
Ten tweede is het EVRM ook van groot belang voor het vreemdelingenrecht, denk hierbij
bijvoorbeeld aan de volgende artikelen:
Art. 3 EVRM (verbod op onmenselijke behandeling en foltering). Een vreemdeling mag
bijvoorbeeld niet uitgezet worden door Nederland naar zijn land van herkomst indien hij bij
uitzetting een reëel risico loopt om te worden onderworpen aan foltering, mishandeling of
andere onmenselijke behandeling.
Art. 8 EVRM (recht op eerbiediging van privé-, familie- en gezinsleven).
Paragraaf 2 Schengenakkoord (Schengenverdrag)
In 1985 werd in Schengen een akkoord ondertekend tussen België, Duitsland, Frankrijk, Luxemburg,
en Nederland. Deze landen wilden, met dit zogenoemde Schengenakkoord, langzamerhand de
grenscontroles in het Schengengebied afschaffen (In het boek staat overzicht met alle landen van
het Schengengebied).
Mensen die wonen in het Schengengebied kunnen zonder visum naar bijbehorende landen reizen,
Een derdelander die naar Nederland reist op basis van een visum, die hij in een van de
Schengenlanden verkregen heeft, dan is dit visum in beginsel op het gehele grondgebied van
Schengen geldig.
Niet alleen de internationale mensenrechtenverdragen, maar ook andere, vooral Europese regels
zijn van groot belang voor het vreemdelingenrecht. Het Europese recht bestaat uit primair recht en
secundair recht. Het primaire recht wordt gevormd door de verdragen. Het secundaire recht wordt
gevormd door de Europese richtlijnen, verordeningen, besluiten, aanbevelingen en adviezen.
De Europese richtlijnen bevatten regels die door alle EU-lidstaten omgezet moeten worden in
nationale wetten binnen de in de richtlijn vastgestelde termijn. Ook op het gebeid van
Vreemdelingenrecht zijn er veel richtlijnen.
Paragraaf 3 nationaal
De belangrijkste nationale bronnen zijn:
De Vreemdelingenwet 2000 (Vw): de toelating en uitzending van vreemdelingen moet
worden geregeld in een formele wet op grond van art. 2 Gw. Die wet is de
Vreemdelingenwet 2000.
Het Vreemdelingenbesluit 2000 (Vb): in het vreemdelingenbesluit 2000 zijn voorwaarden
waaronder een vreemdeling naar Nederland mag komen uitgewerkt.
Het Voorschrift Vreemdelingen (VV): De Vreemdelingenwet 2000 en het
Vreemdelingenbesluit 2000 geven onze ministers de bevoegdheid om nadere regels en
voorschriften te maken in het kader van het vreemdelingenrecht. Deze regels en
voorschriften zijn opgenomen in de VV 2000.
De Vreemdelingencirculaire 2000 (Vc): De Vc 2000 bevat algemene en bijzondere
aanwijzingen aan de ambtenaren die zijn belast met grensbewaking. Tevens bevat het de
uitwerking van voorwaarden waaronder een vreemdeling toegang krijgt tot Nederland.
H3 Kort verblijf
Paragraaf 1 Kort verblijf van negentig dagen (art. 8 onder i Vw)
Wanneer een vreemdeling voor maximaal negentig dagen naar Nederland wil komen, heeft hij een
visum nodig. Het doel van het kortverblijf kan zijn: vakantie, familie of vriendenbezoek, toerisme of
zakenbezoek.
Paragraaf 2 Wat is een visum
, De voorwaarden voor de verlening van een visum zijn opgenomen in de Visumcode. Dat is een
Europese verordening en hebben een algemene strekking. Ze zijn rechtstreeks toepasselijk in elke
EU-lidstaat. De EU-lidstaten hoeven een verordening niet om te zetten in eigen nationale wetten.
Volgens art. 2 Visumcode is een visum een machtiging die door de autoriteiten van een lidstaat
wordt afgegeven aan een vreemdeling die visumplichtig is, wanneer deze vreemdeling op het
grondgebied van Nederland (of ander Schengenland) wil verblijven of wanneer deze vreemdeling wil
doorreizen op het grondgebied van de Schengenlanden.
Het visum wordt opgenomen in het reisdocument van de vreemdeling die naar Nederland wil reizen.
Hiermee mag de vreemdeling rechtmatig Nederland mag inreizen en daar een kort termijn mag
verblijven.
Er bestaan verschillende soorten visa, zoals luchthaventransitvisum, doorreisvisum, terugkeervisum,
MVV, de twee belangrijke soorten in dit hoofdstuk zijn het A-visum en C-visum.
Een A-visum is een soort transitvisum. Dit visum is bedoeld voor onderdanen van sommige landen
die tijdens een intercontinentale vlucht een tussenlanding moeten maken op een luchthaven op het
grondgebied van Schengen. Hierbij mag de vreemdeling de luchthaven niet verlaten.
Een C-visum is het visum voor kort verblijf van maximaal negentig dagen in Nederland (of ander
Schengenland). Een C-visum kan eenvormig zijn of territoriaal beperkt. Wanneer een visum wordt
afgegeven door de autoriteiten van een Schengenland, betreft het vaak een eenvormig visum. Dit
houdt in dat dit visum geldig is op het gehele grondgebied van de Schengenlanden.
In uitzonderlijke gevallen kan ook een territoriaal beperkt visum worden verleend. Dat wil zeggen
dat het visum alleen voor het verblijf op het grondgebied van één lidstaat wordt afgegeven (art. 25
Vc). Een territoriaal beperkt visum wordt verleend indien de betrokken lidstaat het verlenen van een
visum noodzakelijk vindt op humanitaire gronden, gelet op het nationale belang of in verband met
de internationale verplichtingen.
Er is een verschil tussen een Single entry en Multiple entry:
Met een Single entry visum mag de vreemdeling maximaal 90 dagen verblijven. Wanneer hij
de Schengengrens verlaat, dient hij opnieuw een visum aan te vragen wanneer hij terug wil
komen. Dit geldt ook wanneer de geldigheidstermijn van zijn visum nog niet is verstreken.
Met een Multiple entry visum kan je binnen 180 dagen Nederland verlaten en terugkeren.
Paragraaf 3 Wie zijn over het algemeen visumplichtig?
Visumplichtig zijn de derdelanders. Dit zijn vreemdelingen die geen burger van de EU/EER-landen
zijn. Ook onderdanen van een aantal niet EU-landen zijn vrijgesteld van de visumplicht. De
onderdanen van deze landen kunnen dus zonder visum naar Nederland reizen.
Paragraaf 4 Wie is bevoegd om op de visumaanvraag te beslissen?
Bevoegd zijn in beginsel de autoriteiten van het Schengenland waar de vreemdeling naartoe wil
reizen.
In een geval dat de vreemdeling naar meerdere Schengenlanden wilt, zijn bevoegd de autoriteiten
van het Schengenland dat de hoofdbestemming van de reis is. Indien geen hoofdbestemming kan
worden vastgesteld, dan is het schengenland bevoegd waar de aanvrager binnenkomt (art. 5 Vc. Lid
1 is belangrijk!).
In Nederland, is in beginsel de minister van Buitenlandse Zaken bevoegd om op een visumaanvraag
te beslissen. In sommige gevallen is de Directie Personenverkeer, Migratie en Vreemdelingenzaken,
afdeling Vreemdelingen en Visumzaken van het ministerie van Buitenlandse Zaken bevoegde
visumaanvragen te behandelen. Dat betreft de visumaanvragen die betrekking hebben op
