Bijzondere overeenkomsten samenvatting.
Hoofdstuk 1.
Koopovereenkomsten, arbeidsovereenkomsten en huurovereenkomsten zijn voorbeelden
van bijzondere overeenkomsten.
Bijzondere overeenkomsten: kennen een bijzondere regeling in de wet, die aanvullend is op
de algemene regelgeving. (Benoemde overeenkomsten)
Een overeenkomst komt tot stand als aanbod en aanvaarding overeenstemmen, dat blijkt uit
art 6:217 lid 1 BW. In praktijk is dit vaak beknopt en wordt er in de overeenkomst vaak alleen
gesproken over de hoofdlijnen van de overeenkomst.
Redenen om bijzondere overeenkomsten op te stellen:
Indien er sprake is van een onoplosbaar geschil kunnen aanvullende wettelijke bepalingen
vaak een oplossing bieden. Zo kan het rechtsverkeer bevorderen.
Een andere belangrijke reden is om zwakkere partijen te beschermen tegen sterke partijen.
(Denk aan werkgever-consument, verhuurder-huurder).
De bijzondere wettelijke regel gaat altijd boven de algemene wettelijke regel.
Bijzondere overeenkomsten:
- Koop (incl. consumentenkoop)
- Arbeidsovereenkomst
- Opdracht (incl. varianten)
- Aanneming van werk
- Vaststellingsovereenkomst
- Verzekeringsovereenkomst
Een Europese richtlijn houdt in dat de lidstaten hun nationale wetgeving binnen een bepaald
termijn moeten aanpassen aan de Europese wetgeving.
Het Weens koopverdrag geeft regels voor het sluiten van grensoverschrijdende
koopovereenkomsten.
Europa valt in drie juridische families te onderscheiden:
1. Landen met een napoleontisch systeem: landen waar de code civiel van grote invloed
was, Frankrijk, België, Spanje en Portugal.
2. Landen met een Romaans-Germaans systeem: Europese landen met een
rechtssysteem dat vooral beïnvloed is door het Romeinse en Germaanse recht.
3. Landen met een Common law-systemen: dit recht is vooral van belang in Groot-
Brittannië, het is historisch meer vanuit rechtspraak dan vanuit wetgeving
opgebouwd. (Angelsaksische of Anglo-Amerikaanse recht).
In boek 7, 7a en 8 zijn door de wetgever de meest bijzondere overeenkomsten geregeld.
Boek 8 regelt zowel goederenvervoer als personenvervoer, het bevat bepalingen over
vervoer op zee, door de lucht en over land.
In boek 7a vind je bijvoorbeeld nog de overeenkomst tot bruikleen. (Goederen mag je
‘’gratis’’ lenen en waarbij de lener ze ook mag gebruiken). (Bijv. grasmaaier van de
buurman).
,Boek 7 bestaat uit:
- Titel 1 koop en ruil art, 7:1 tm 7:50 BW, is de overeenkomst waarbij de ene partij zich
verbindt een zaak te leveren, terwijl de andere partij hiervoor een prijs in geld zal
betalen. Dit geldt niet alleen voor zaken, maar ook voor koop van vermogensrechten
en downloads van digitaal materiaal.
- Titel 2 financiële zekerheidsovereenkomsten, art 7:51 tm 7:140 BW, deze titels
bevatten regels rond overeenkomsten met een financieel karakter.
- Titel 3 schenking, art 7:175 tm 7:188 BW, dit is een niet-wederkerige overeenkomst.
De schenker ontvangt geen tegenprestatie en verricht daarmee een prestatie om niet.
(Gratis).
- Titel 4 Huur, art 7:201 tm 7:310 BW, is een overeenkomst waarbij de verhuurder een
huurder een zaak of een gedeelte daarvan, in gebruik verstrekt in ruil voor een
tegenprestatie (in geld of anders).
- Titel 5 Pacht, art 7:311 tm 7:399e BW, deze overeenkomst lijkt erg op een
huurovereenkomst, maar betreft de huur van landbouwgronden (voor akkerbouw,
veehouderij, enz.)
- Titel 7 Opdracht, art 7:400 tm 7:468 BW, is een overeenkomst waarbij de ene partij
voor een andere partij, zonder dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst,
werkzaamheden verricht. Opdracht kent een aantal gekwalificeerde varianten:
bemiddeling, lastgeving, agentuur en de geneeskundige behandelovereenkomst.
- Titel 7a Reisovereenkomst, art 7:500 tm 7:513 BW, de overeenkomst tussen een
reiziger en een professionele reisorganisator die een periode van langer dan 24 uur
bestrijkt en waarin de reisorganisator minimaal twee diensten aanbiedt, zoals
vervoer, verblijf, eventuele excursies, enzv.
- Titel 7b, betalingstransactie, art 7:514 tm 7:551 BW, bevat regels rondom
betalingstransacties.
- Titel 9, bewaarneming, art 7:600 tm 7:609 BW, wanneer een partij voor een andere
partij een zaak bewaart met het doel het later weer terug te geven.
- Titel 10, arbeidsovereenkomst, art 7:610 tm 7:745 BW, in de praktijk heeft het
socialezekerheidsrecht ook een grote invloed op het arbeidsrecht.
- Titel 12, Aanneming van werk, art 7:750 tm 7:769 BW, is de overeenkomst waarbij de
ene partij, de aannemer, zich verbindt om voor de andere partij een werk van
stoffelijke aard tot stand te brengen.
- Titel 14, Borgtocht, art 7:850 tm 7:870 BW, een overeenkomst waarbij een persoon
zich borg stelt voor de nakoming van een overeenkomst door een ander.
- Titel 16, Vaststellingsovereenkomst, art 7:900 Tm 7:910 BW, overeenkomst die
partijen kunnen sluiten om aan een onzekere situatie een einde te maken. Kan ook
van te pas zijn bij geschillen.
- Titel 17, Verzekering, art 7:925 tm 7:986 BW.
- Titel 18, Lijfrente, art 7:990 tm 7:992 BW, is een periodieke uitkering in geld die
afhankelijk is gesteld van het in leven zijn van 1 of meerdere personen.
Aspecten van de wettelijke regelingen van bijzondere overeenkomsten:
- Precontractuele verbintenissen: wettelijke regeling van een bijzondere overeenkomst
bepalingen over verplichtingen die al kunnen ontstaan voordat er sprake is van een
overeenkomst, ze vloeien voort uit de wet. (art 6.1). Bijvoorbeeld een aannemer met
een waarschuwingsplicht, art 7:754 BW.
- Totstandkoming van een overeenkomst: de wet bevat uit boek 6 BW + boek 3 BW
verschillende algemene regels over een totstandkoming van een overeenkomst.
, - Inhoud van een overeenkomst: veel regels uit Boek 7 BW hebben betrekking op de
inhoud van de overeenkomst. De wet geeft soms dwingende, aanvullende of
verduidelijkende regels met betrekking tot de verplichtingen die uit de overeenkomst
voortvloeien.
- Einde: de regeling van een bijzondere overeenkomst kan specifiek regels bevatten
rond het einde of de beëindiging van de overeenkomst.
- Speciale regels rond nakoming, schadevergoeding of ontbinding: bijv, art 7: 22 lid 2
BW.
- Postcontractuele verbintenissen: verbintenissen die na tenietgaan van de
overeenkomst nog kunnen ontstaan.
Voldoet een overeenkomst aan de omschrijving van twee of meer door de wet geregelde
bijzondere soorten van overeenkomsten, dan zijn de voor elk van die soorten gegeven
bepalingen naast elkaar op de overeenkomst van toepassing. Behoudens voor zover deze
bepalingen niet wel verenigbaar zijn of de strekking daarvan in verband met de aard van de
overeenkomst zich tegen toepassing verzet. Art 6:215.
Alle regels zijn dus in beginsel gezamenlijk van toepassing ^
Als er sprake zou zijn van tegenstrijdige regels, moet worden bezien aan welke regel de
voorrang moet worden gegeven. Dwingende voorschriften gaan voor.
Consumentenkoop wordt geregeld in art 7:5 BW.
In praktijk komen er meer gemengde overeenkomsten voor, denk aan pensionovereenkomst:
iemand huurt een kamer in een pension en er wordt daarnaast ook voor hem gekookt,
gewassen en geldzaken worden voor hem beheerd. (Menging van koop, huur, opdracht).
Samengestelde overeenkomst: een overeenkomst die in meerdere, afzonderlijke bijzondere
overeenkomsten uiteenvalt.
Vermenging: de hoofdverplichtingen uit een overeenkomst kunnen niet goed los van elkaar
gezien worden.
Artikel 6:215 BW is de vuistregel voor verschillende bepalingen die naast elkaar van
toepassing zijn, als 1 van de bepalingen een beschermend of dwingend karakter heeft gaat
het voor op de rest van de bepalingen.
Sui generis: met een eigen bestaansreden, op zichzelf staand, niet ogenblikkelijk ergens
onder te brengen. Hebben geen vaste plek in de BW. Een stageovereenkomst en een
overeenkomst tot verrichten van vrijwilligerswerk zijn hier voorbeelden van.
Omdat bij vrijwilligerswerk geen loon wordt uitbetaald en bij stage het leerproces voorop
dient te staan, voldoen deze overeenkomsten dus niet aan een arbeidsovereenkomst, zoals
aangegeven in art 7:610 BW.
Geheimhoudingsovereenkomsten: hierin staat dat dat over de onderhandelingen niets naar
buiten mag worden gebracht en dat als er geen overeenkomst tot stand komt, documenten
moeten worden vernietigd. Als het wordt openbaart staat er een forse boete op.
Franchiseovereenkomst: houdt in dat een franchisenemer tegen vergoeding gebruik kan
maken van een bedrijfsformule van een franchisegever, de overeenkomst omvat doorgaans
het recht op voeren van de handelsnaam en het gebruikmaken van knowhow van de
franchisegever, naast allerlei andere afspraken. Titel 16 van boek 7.
