1.1 Inleiding
Gedragstherapie past zowel de methode als onderzoeksbevindingen uit de experimentele
psychologie toe op de klinische praktijk.
1.2 Experimentele psychologie
1.2.1 Twee soorten wetenschap
In de 17e eeuw ontstonden de natuurwetenschappen – Copernicus, Galileo en Newton. De
natuurwetenschappen kunnen gebruik maken van de experimentele methode, waarin alle variabelen
exact gemanipuleerd kunnen worden, waarin men de bestudeerde samenhang kan herhalen en
waarin exacte controle mogelijk is. Daarentegen kun je bij de geesteswetenschappen geen
experimentele methode toepassen, herhaling en controle zijn immers niet mogelijk (bijv. de
persoonlijkheid van van Gogh icm zijn schilderijen) zoals wel mogelijk is bij de smelttemperatuur van
ijzer. Je kunt het alleen ‘verstehen’.
1.2.2 Situering van de psychologie
Psychologie bestudeert het menselijk handelen, niet de producten ervan (zoals bijv. archeologie en
kunst en taalwetenschappen). Moderne wetenschapsclassificaties: 1)natuur, 2)gedrag en
3)cultuurwetenschappen. Bij gedragstherapie is er een sterke relatie met de experimentele
leerpsychologie.
1.2.3 De opkomst van de experimentele psychologie
Het begin van de experimentele psychologie = Wilhelm Wundt stichtte in 1879 het eerste
psychologische laboratorium. Daarvoor was psychologie een onderdeel van de filosofie. Wundt
richtte zich op de waarneming.
Op zijn werk volgden twee reacties: 1) Vervolgen van experimenteel onderzoek binnen de mens
en 2) Een verscherping van de controleerbaarheidseis: men ging niet langer het bewustzijn, maar de
direct waarneembare reacties van mens en dier bestuderen (buitenkant van de mens).
Orthodox behaviorisme = S R= Watson: was onder de indruk van Pavlov en Thorndike en
stelde: Psychologie is pas een wetenschap als ze het gedrag (behavior) bestudeert, en wel naar de
uiterlijke, voor iedereen waarneembare, controleerbare kanten daarvan, namelijk de stimuli (s) en de
reacties (r), net als bij een reflex.
Neobehaviorisme = Niet alleen de stimulus (s) maar ook factoren in het organisme (o) bepalen de
aard van de reactie (r) = SOR model.
Naast de methodologische behaviorisme richtingen, zoals orthodox en de neo-stroming, ontstond
door Skinner het radicaal behaviorisme. Ze erkennen de aanwezigheid van de interne wereld (private
events en covert behavior) maar steken er weinig energie in omdat ze niet rechtstreeks te
beïnvloeden zijn. De waaromvraag die samenhang moet verklaren vind Skinner misleidend. Skinner‘s
voornaamste taak = inzicht krijgen in de wijze waarop de frequentie van een handeling beïnvloedt
wordt door omgevingsvariabelen. Het observeerbare gedrag is het studieobject bij uitstek.
1.3 De oorsprong van de gedragstherapie
Psychoanalyse miste een goede wetenschappelijke basis + er werd steeds minder waarde gehecht
aan introspectie. Alleen dat wat voor iedereen waarneembaar is, kan onderwerp zijn van onderzoek.
1.4 De grondslagen van gedragstherapie
Gedragstherapie is de toepassing van de experimentele methode en experimentele principes op de
klinische praktijk.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper myrtheinezmaatman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.