I. Hoofdstuk 1: Ethiek & moraal ................................................................................................................... 3
A. Inleiding................................................................................................................................................ 3
B. Begrippenkader .................................................................................................................................... 3
C. Onderzoeksdomeinen ethiek ............................................................................................................. 11
D. De oorsprong van de moraal.............................................................................................................. 13
E. Over menselijk gedrag ....................................................................................................................... 16
II. Hoofdstuk 2: Ethische theorieën ............................................................................................................. 19
A. Mondiale ethiek ................................................................................................................................. 19
B. Deugdenethiek ................................................................................................................................... 19
C. Consequentialisme of gevolgenethiek ............................................................................................... 19
D. Plichtsethiek / deontologie ................................................................................................................ 24
E. Andere ethische theorieën ................................................................................................................ 29
III. Hoofdstuk 3: organisatie & bedrijfsethiek .............................................................................................. 31
A. Organisatie- en bedrijfsethiek in vogelvlucht .................................................................................... 31
B. Publieke vs. private organisaties ........................................................................................................ 32
C. Individu bedrijfscontext ..................................................................................................................... 34
D. Corruptie & fraude ............................................................................................................................. 40
IV. Hoofdstuk 4: De vastgoedsector ............................................................................................................. 41
A. Een sector in kaart ............................................................................................................................. 41
B. Uitgelicht: het beroep van de vastgoedmakelaar .............................................................................. 43
C. Het Beroepsinstituut van Vastgoedmakelaars (BIV) .......................................................................... 43
D. Beroeps- en belangenverenigingen ................................................................................................... 45
V. Hoofdstuk 5: ethiek in de vastgoedsector ............................................................................................... 48
A. Een kader voor ethisch handelen ....................................................................................................... 48
B. Ethische beginselen voor vastgoedmakelaars ................................................................................... 48
C. Overkoepelende regelgeving ............................................................................................................. 60
D. Andere beroepscodes in de sector .................................................................................................... 64
VI. Hoofdstuk 6: Moreel leren ...................................................................................................................... 77
A. Ethische besluitvorming en het vormen van een zelfstandig moreel ................................................ 77
VII. College 9: betrokkken identificeren – 7-stappenplan ......................................................................... 89
1
,2
, Plichtenleer & ethisch handelen
We beschouwen bedrijfs- en organisatie-ethiek op 2 niveaus:
Individuele
Organisatieniveau
I. Hoofdstuk 1: Ethiek & moraal
A. Inleiding
Menselijk gedrag → verzameling v. gemaakte keuzes & gestelde handelingen v/e persoon onder
impuls v. zijn individuele natuurlijke + culturele gesteldheid + zijn
samenleven met andere mensen
Ethisch handelen → gaat over het (niet) maken van keuzes en het (niet) stellen van handelingen
B. Begrippenkader
a) Filosofie:
• Betekenis + ontstaan
Filosofie (= Grieks: Philos = houden van + Sophia = wijsheid)
1e natuurfilosofen: natuur, wereld, rondom, kosmos
Westerse filosofie → 800 - 400 v.o.t ontstaan in oude Griekenland + Turkije
Polis & agora (markt) -> Athene, steden = broeinest v. creativiteit, cultuur & innovatie
→ politiek, rechtspraak & zakenleven vonden plaats op de markt (= agora)
Democratie ontstond ttv. Pericles (495-429)
Filosofie werd ter lering & vermaak aangeboden à burgers v/d polis
Filo houdt midden tussen de exxacte wetenschappen & de theologie
• De academia
Amfitheater: tragedies
3 KENNISGEBIEDEN :
1) Logica = hoe kun je à betrouwbare kennis komen? → kennis- & taaltheorie
2) Fysica = hoe zit de wereld in elkaar? → alles wat wetenschappelijk is
3) Ethica = Wat hoor je wel/niet te doen? → kennis over handelen, moraal, zeden & gewoonten
Dogma’s = officieel aanvaarde voorstellingen van zaken waaraan niet meer wordt getwijfeld
, Bron v. dualiteit zoeken bij: Parmenides ( 515-450 v.o.t.) + Herakleitos (540-480 v.o.t.)
Herakleitos: Pantha Rhei → alles stroomt, niets blijft gelijk
Wereld is zodanig veranderlijk, we kunnen geen vaste begrippen erop kleven
Parmenides: tegenovergestelde
Stelde dat we vaste begrippen hebben om de wereld te begrijpen waarmee we dat perfect
kunnen doen
In navolging: Aristoteles & Plato → grondleggers v/h rationalisme + empirisme
Rationalisme = Legt nadruk op mogelijkheden v/d menselijke reden, zintuigelijke ervaring komt op 2e
plaats. Wetenschappelijke methode = wiskundig + deductief
Vb. deductie:
“Alle mensen = sterfelijk” (→ algemen)
“Socrates = een mens” (→ bijzonder)
“Socrates = sterfelijk” (→ conclusie)
Empirisme = Nadruk ligt op ondervindingen & waarnemingen als basis voor betrouwbare kennis.
Inductieve methode wordt gebruikt → vertrekt vanuit concrete particuliere waaruit dan
algemene stellingen worden afgeleid
Vb. inductief redeneren:
“Ik zie een bruine eend in het park” (→ waarneming 1)
“Ik zie een 2e bruine eend in het park” (→ waarneming 2)
“Alle eenden in het park zijn bruin” (→ conclusie)
VALKUIL :
Rationalisme = risico voor te abstracte visies die ver v/d werkelijkheid liggen is groot
Empirisme = je baseert je op ervaringsgegevens, moeilijke is hoe je naar algemene
wetten + uitspraken komt (= inductieprobleem)
b) Ethiek:
Èthos = gewoonten, gebruiken of zeden, houding
Deel v/d filosofie
Centrale vraag = “Welke menselijke beslissingen/handelingen zijn goed of toelaatbaar & welke slecht
of niet toelaatbaar”
Ethiek = houdt zich bezig met het onderzoek & de rechtvaardiging van ethische waarden (waarom vind
ik dit juist of fout?), morele normen & waardenstelsels
Ethiek = onstaan bij Socrates
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiebourdeaudhui. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.