HC Notariële beroepsethiek
HC 1:
Verordeningen KNB + jurisprudentie. Beroeps en gedragsregels -> uitwerking wet op
notarisambt. KNB.nl -> hier alle wet- en regelgeving in een PDF. Mag mee naar het
tentamen.
Stromingen:
1. Deontologie = hoe we de notariële ethiek noemen, terwijl het eigenlijk maar 1 van de
stromingen binnen de beroepsethiek/filosofie is.
a. Moeten/de ambtsplichten van de notaris. Regelethiek.
2. Deugdethiek = kijkt niet alleen naar regels, maar ook naar of notaris zelf deugt.
3. Teleologie = doelgerichtheid.
a. Utilitarisme = uitkomst van belang, doel heiligt alle middelen.
b. Hedonisme = zoek je naar puur genot. Doel heiligt wederom alle middelen.
Bent als notaris ambtenaar -> je hebt namelijk een bepaalde staatstaak die je uitoefent.
Wordt daarbij benoemd bij koninklijk besluit en je legt een eed af voor de rechter.
Bent ook een bestuursorgaan o.g.v. de Awb, heel veel van de Awb is echter uitgesloten. Bijv.
klachten jegens notaris kan je niet doen o.g.v. Awb, hiervoor hebben we het tuchtrecht.
Notaris is daarnaast ook ondernemer -> hybride karakter van notarisambt / spagaat van het
notariaat = bent zowel ondernemer als ambtenaar. Ambtenaar kan dus failliet gaan, wat wel
vreemd is. Tarieven zijn daarbij vrij dus hebt ook concurrentie tussen kantoren.
Art. 3 Wna -> ambtseed. Twee elementen:
- Belovend = belooft je te houden aan de wet.
- Zuiveringseed = dat je je ambt niet hebt gekocht. Andere niet hebt omgekocht om als
notaris te worden benoemd.
Sinds 1990 nieuwe Wna ->
- Vrije tarieven.
- Plaats van vestiging = bent bevoegd in het hele land nu. Voorheen mocht je alleen
mensen helpen als notaris in je eigen arrondissement.
- Vestigen is hierdoor ook makkelijker.
- Had maar een bepaald aantal plekken voor notaris zijn, hierdoor waren er
soms mensen die nooit notaris werden want alle plekken waren bezet. Nu
kun je soort van afdwingen dat je notaris wordt na kandidaat notaris te zijn.
Derde kenmerk is dat notaris vertrouwenspersoon is:
- Art. 22 Awn -> geheimhoudingsplicht.
Verschoningsrecht = geen verklaring/getuigenis hoeft af te leggen t.o.v. de rechter. Mag je
dus beroepen op je geheimhoudingsplicht.
Kunt eigenlijk alles zeggen tegen de notaris, maar ze gaan hieraan sleutelen omdat de staat
er belang bij heeft dat criminaliteit wordt opgespoord. Zullen dan ook wettelijke
uitzonderingen komen voor het beroepen op je geheimhoudingsplicht.
- Moet verdachtetransacties melden, ook ongebruikelijksheidstransacties.
- Wwft -> sprake hiervan dan melden.
- Melden doe je bij de FIU.
, - BFT -> doet steekproeven of de ongebruikelijke transacties moeten leiden tot een
klacht jegens de notaris.
4de kenmerk -> notaris is adviseur.
5de + 6de kenmerk -> onafhankelijk en onpartijdig, art. 17 Awn.
- Zie ook art. 21 Awn.
- Onafhankelijk = je bent niet afhankelijk van 1 toeleverancier die je alleen opdrachten
geeft. Ook dat je niet louter 1 specialisatie van werkzaamheden hebt.
- Compenserende partijdigheid = notaris is niet partijdig, maar als deze door heeft dat
een der partijen duidelijk zwakker is dan moet je meer letten op de zwakkere partij.
- 1 uitzondering -> partijnotaris. Art. 18 verordening beroeps- en gedragsregels (2011)
= mag als notaris wanneer je dit duidelijk maakt aan de wederpartij dat je optreedt als
adviseur van een der partijen.
De ordening van het rechtsverkeer:
- Notaris biedt rechtszekerheid = mag ervan uitgaan dat de akte juist is.
- Biedt rechtsbescherming = dat notaris informatie geeft en waarschuwd.
- Wilscontrole = kun je nog een testament maken? Heb je die wil nog?
KNB-stappenplan:
- Tool voor notariële dienstverlening.
- Bijv. kan een dronken meneer nog een testament maken.
- 13 indicatoren
Hof Amsterdam 8 feb 2007 -> testateur heeft alzheimer en kinderen hebben notaris
gewaarschuwd. Wilsbekwaamheid wordt echter positief beoordeeld want meneer is
ondubbelzinnig in zijn antwoord. Dus hij passeert de akte.
- Art. 49 Wna -> belanghebbende begrip. Meneer is testateur maar nog niet overleden,
en toch gaan kinderen protesteren. Kinderen zijn dus wel belanghebbende maar pas
eigenlijk als vader overlijdt, toch worden ze ontvankelijk verklaard terwijl de vader
nog leeft.
- De notaris heeft geheimhoudingsplicht, maar hof zegt ja inhoudelijk, maar je hoeft
niet te zwijgen over de totstandkoming van het testament. Hoe ben je te werk
gegaan? Hof is het er niet mee eens, vinden dat er een arts bijgehaald had moeten
worden om de wilsbekwaamheid vast te stellen.
- Notaris kreeg een waarschuwing. Akte blijft staan want hij is authentiek. Het
testament wordt dus niet vernietigd.
Informatieplicht -> art. 43 Awn.
- Gecodificeerd in 1990.
- Maar gevormd in 1998 in HR Groningse huwelijkse voorwaarden:
- Man is notaris en zijn praktijk loopt slecht. Notaris passeert verandering
huwelijkse voorwaarden. Rechtsregel = de notaris moet naar vermogen zien
te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van juridische onkunde en feitelijk
overgewicht. Mevrouw was juridisch onkundig en haar man en de notaris
stelde dat het veranderen van de huwelijkse voorwaarden goed voor hen was
dus er was een zekere mate van druk.
, - Rechtsregel staat nu in lid 1 met een nuance in de 3de volzin -> ‘zo nodig
wijst hij partijen op de rechtsgevolgen’.
- Belehrungspflicht = bij iedere transactie moet de duitse rechter de
informatie geven.
- Door de nuancering in NL dus alleen als je dat zelf nodig acht.
HR Dicky Trading I (1992) & II (1996)
- II. Civiele norm -> rechtsregel = moet handelen als een redelijk bekwaam en redelijk
handelend notaris.
- Redelijk bekwaam = benk op hoogte van je vak, kennis is bij.
- Redelijk handelend = handeld zoals binnen het ambt gebruikelijk is. Handeld
zoals je collega zou handelen.
Tuchtrechtnorm -> art. 93 Awn.
HC 2:
Meneer Willen noemt zich meester wat hij niet is (onbevoegd voeren van graden is
strafbaar). Hij is tussenpersoon en bemiddeld met Griffioen BV die de koper wordt van boer
Franken -> ABC constructie.
- Als er prijsverschillen zijn moet je die als notaris kunnen verantwoorden.
- ABC constructie kan maar er moet wel een belletje gaan rinkelen. Moet ook een
checklist aflopen.
Beide contracten zijn gesloten op dezelfde dag bij dezelfde notaris. De boer verkocht voor
400.000 en dan wordt het later verkocht aan Griffioen BV voor 1.5 miljoen. Boer Franken
klaagt dat hij te weinig heeft gekregen. Notaris zegt dat hij geheimhoudingsplicht heeft wat
betreft de transacties. HR zegt dat je je moet gedragen als een redelijk bekwaam en redelijk
handelend notaris behoort te zijn.
- Redelijk bekwaam = kennis van het vak -> vak bijhouden.
- Redelijk handelend = handelen zoals een collega dat in dezelfde omstandigheden
ook zou hebben gedaan.
Prijsverschil i.c. te groot, een andere notaris zou niet zo handelen.
Hypotheekbank arresten (Tilburgse hypotheekbank)
Vonden steeds transacties plaats van a naar b naar c door dezelfde notarissen. Steeds
werden er hypotheken verstrekt. Tilburgse hypotheekbank gaat failliet. Door faillissement
hebben de gewone spaarders, derden, ook pech. Notaris heeft zorgplicht jegens derden en
notarissen i.c. hadden dan ook moeten inzien dat de bank door hun handelen failliet zou
kunnen gaan waardoor derden pijn zouden leiden. Notaris had op een gegeven moment
moeten zeggen we gaan dienst weigeren want hierdoor gaat de bank omvallen waardoor
belangen van derden worden geschaad.
O.g.v. HR Huwelijkse voorwaarden heb je ook zorgplicht jegens partijen.
Terminologie tuchtrechter:
- Zwaarwegende zorgplicht = gaat altijd om zaken van rechtszekerheid (bijv. bij
eigendomsoverdracht dat een hypotheekrecht is gevestigd).
- Zorgplicht = rechtsbescherming.
- Zekere zorg = zorgplicht jegens derden.
Art. 3 Wna -> ambtseed, beloof je dat je geheimhouding zal betrachten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper s-kers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
