Samenvatting van
Luister je wel naar mij?
Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar
Geschreven door Martine Delfos
Dit is gebaseerd op de 20e druk, 2021
ISBN 0992
Bevat een uitgebreide samenvatting van het gehele boek.
Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar
Geschreven door Martine Delfos
Dit is gebaseerd op de 20e druk, 2021
ISBN 9789085600992
Bevat een uitgebreide samenvatting van het gehele boek.
Inhoudsopgave
1 Inleiding: Luister je wel naar míj?
2 De ontwikkeling van kinderen van vier tot twaalf jaar:
Groei en ontwikkeling
3 De gespreksvoering: Respect en bescheidenheid
4 De gesprekstechnieken: Openlijk doorvragen
5 Gespreksvoering naar leeftijd
, Hoofdstuk 1 Inleiding: Luister je wel naar míj?
Inleiding
Uit onderzoek is gebleken dat de wijze van voorbereiding van het gesprek, de houding van de interviewer, diens
gespreksvaardigheden en afstemming op de ontwikkelingsfase van het kind doorslaggevend zijn voor de
informatie die jonge kinderen geven. Het is belangrijk om als therapeut een respectvolle attitude te hebben
richting het kind, maar dit is lastig om daadwerkelijk toe te passen. Voor ouders is het van belang om ook met
hun kinderen over het virtuele milieu te praten.
Luister je wel naar mij?
Niet alleen kinderen luisteren niet naar volwassenen, ook volwassenen luisteren vaak niet naar wat kinderen
zeggen. De vraag van de volwassenen is echter vaak een vraag naar gehoorzaamheid (luister je naar me?),
terwijl die van het kind een smeekbede is dat er naar zijn of haar verhaal geluisterd wordt (luister je wel naar
mij?). Het is moeilijk om werkelijk met kinderen te communiceren. Er bestaat weinig literatuur over
gespreksvoering met kinderen, en met name niet voor jonge kinderen. Gezien de toenemende belangstelling
voor de mening van het kind begint er wat onderzoek te komen over hoe overzichtsonderzoeken met
vragenlijsten en interviews met kinderen uitgevoerd zouden moeten worden. Specifieke aandacht voor ‘open
gesprekken’ met kinderen (het centrale onderwerp van het boek) is schaars. Vaak gaat het onderzoek over het
communiceren met kinderen in verhoorsituaties en voor getuigenissen.
Ondanks dat spreken met kinderen voor bijna alle volwassenen een dagelijkse bezigheid is, lijken volwassenen
zich des te onhandiger te voelen in gesprek met kinderen.
De rol van taal
Hoe jonger het kind is, des te onhandiger volwassenen zich lijken te voelen in gesprek met kinderen. Met name
wanneer het om moeilijke of pijnlijke onderwerpen gaat. Ook geldt dat hoe jonger het kind, des te vreemder de
communicatie met volwassenen vaak voor hem of haar is. Dit begint al bij de geboorte. Baby’s worden namelijk
niet met taal, maar wel met de mogelijkheid tot taal geboren. Een baby heeft al snel door dat een volwassenen
niet genoeg begrijpt als het niet uitgedrukt worden in woorden. De baby begrijpt zonder uitleg al snel dat hij of zij
zal moeten leren wat die brei aan geluiden die volwassenen voortbrengen betekent, en probeert de baby zichzelf
een taal eigen te maken. Niet elk kind heeft echter dezelfde talige talenten en niet iedereen krijgt dezelfde
mogelijkheden aangeboden om taal te ontwikkelen. Er zijn bovendien verschillen aan te geven tussen jongens
en meisjes. De taalontwikkeling verloopt bij jongens vaak trager. Kortom, baby’s zijn er dus op gericht zichzelf
een taal eigen te maken.
Kinderen zijn bijzonder sensitief ingesteld op hun omgeving en begrijpen situaties van daaruit, lang voordat er
woorden bij horen. In elke taal maken kinderen in het begin fouten die ze zelf produceren en die hen niet geleerd
zijn. Deze fouten komen voort uit hun abstractievermogen, ongeacht de intelligentie van het kind. Deze fouten
worden door geen enkele volwassene aan het kind geleerd. Integendeel, de volwassene verbetert het kind
wanneer het kind een taalfout maakt. Er bestaat een sensitieve periode voor taal waarin het kind op taal gericht
is en waarin het deze taal vloeiend leert beheersen. Die periode loopt van de geboorte tot ongeveer zeven jaar.
Vervolgens is er een sensitieve periode voor het verfijnen van de taal, met name in grammaticaal opzicht en voor
het leren lezen en schrijven, van ongeveer zeven tot tien jaar. De capaciteit tot het leren communiceren met
behulp van taal is groot, maar moet wel de gelegenheid krijgen om ontwikkeld te worden.
Volwassenen maken vaak de vergissing dat wanneer een kind in staat is om woorden van een taal uit te
spreken, het kind ook in staat is om de vragen te formuleren die hem of haar bezighouden. Tot ongeveer tien jaar
is dat echter beslist niet het geval. Kinderen kunnen bijvoorbeeld vanuit hun gebrek aan het onder woorden
kunnen brengen van wat ze willen vragen, ‘repeteervragen’ stellen. Dit houdt het herhalen van dezelfde vraag in.
Dit gedrag wordt door volwassenen niet zelden geïnterpreteerd als onoplettendheid en volwassenen reageren
door te zeggen dat zal antwoorden gegeven hebben en dat het kind moet luisteren. Een kind dat steeds dezelfde
vraag stelt, kan een kind zijn dat slecht luistert. Het zal echter vaker een kind zijn dat probeert een bepaald
antwoord te bewerkstelligen zonder in staat te zijn de juiste vraag daarbij te formuleren. Ondanks dat een kind
uitgebreid antwoord krijgt, het kind herhaalt de vraag om het gewenste antwoord te krijgen. Kinderen stellen dus
repeteervragen, wat inhoudt dat ze een vraag herhalen in de hoop het gewenste antwoord te krijgen.
Repeteervragen komen tot ongeveer acht jaar vaak voor. Kinderen kunnen een gesprek nog niet goed
vormgeven naar gelang de regels die volwassenen hanteren. Volwassenen breken vaak de initiatieven van
kinderen tot gesprek af. Volwassenen nemen vaak te weinig tijd om het kind zelf te laten uitdrukken wat het wil
zeggen en nemen het gesprek over. Gespreksvoering met kinderen reflecteert de mate van creativiteit van
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Loekvklaveren. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
