ECONOMIE MARKTRESULTAAT EN OVERHEIDSINVLOED HOOFDSTUK 1
HOOFDSTUK 1 ECONOMISCHE DOELMATIGHEID
De snelheid waarmee we ons verplaatsen is in de loop van de tijd sterk toegenomen.
We verplaatsen ons elke dag. Ook onze goederen leggen een lange weg af voor wij ze in de winkel
kunnen kopen. Infrastructuur en vervoer spelen een belangrijke rol in de economie. Door sneller en
goedkoper vervoer nemen transactiekosten af maar zijn we ook meer gaan reizen. Betere
vervoersmogelijkheden lokken namelijk nieuwe vraag naar vervoer uit. Nieuw aanbod schept nieuwe
vraag.
In dit hoofdstuk bekijken we steeds voorbeelden van markten met de marktvorm volkomen
concurrentie of volledige mededinging.
Tom is bereid om €500 te betalen à betalingsbereidheid
Hij hoeft maar €450 te betalen, dus heeft een meevaller van €50 à ruilwinst
Door ruiltransacties kunnen mensen over meer verschillende goederen en diensten beschikken. Bij
economische keuze worden kosten en baten tegen elkaar afgewogen. De kosten bestaan uit de
waarde van de opgeofferde schaarse middelen en de baten worden gevormd door de mate van
behoeftebevrediging.
Kosten à €450
Baten à €500
Betalingsbereidheid: Het maximale bedrag dat je voor iets wilt betalen.
Niet alleen individuen wegen de kosten af tegen de baten. Ook bedrijven en de overheid maken
kosten-batenanalyses. De baten zijn niet altijd makkelijk te meten. Hoe taxeer je wat een nieuw
fietspad oplevert voor de mensen? Ook liggen de baten vaak in de toekomst. Een maatschappelijke
kosten-batenanalyse (MKBA) kan de mogelijke keuzes verhelderen. In een MKBA worden alle kosten
en baten inclusief de effecten op bijvoorbeeld de natuur in geld uitgedrukt.
Kosten-batenanalyse (MKBA): Een overzicht van de in geld uitgedrukte kosten en baten voor de
maatschappij.
Consumentensurplus: Het bedrag dat consumenten aan voordeel hebben omdat zij minder voor een
goed hoeven te betalen dan zij maximaal willen betalen.
Vb) Tim ontvangt een product dat voor hem een waarde heeft van €120 euro terwijl hij er maar €100
voor betaald. à Consumentensurplus: €20.
Het individuele consumentensurplus is de ruilwinst die wordt behaald met een ruiltransactie. Het
surplus is te berekenen door de baten te verminderen met de kosten.
Niet alleen de koper heeft een voordeel bij een ruiltransactie. Ook de verkoper kan ruilen profijt
opleveren.
John heeft €120 betaald. Hij wil deze alleen verkopen als hij er €45 voor ontvangt, anders kost
meerijden hem meer dan de bus à leveringsbereidheid.
De prijs die John werkelijk ontvangt is €100. Het bedrag dat hij als aanbieder ontvangt boven het
bedrag van de leveringsbereidheid à producentensurplus. Het producenten surplus is dus het verschil
tussen de ontvangen prijs en de minimale prijs waartegen je het product wil aanbieden en geeft het
voordeel weer dat de aanbieder heeft van de ruil.
Leveringsbereidheid: De bereidheid van de aanbieder om bij een bepaalde prijs een bepaalde
hoeveelheid te leveren.
Producentensurplus: het bedrag dat producenten aan voordeel hebben, omdat de marktprijs hoger is
dan het bedrag waarvoor zij hun product minimaal willen verkopen (de marginale kosten).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mereldejager2004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.