Weefsels
Een weefsel is een verzameling gespecialiseerde cellen met dezelfde bouw en gemeenschappelijke
functie, veelal met een kenmerkende tussencelstof (matrix). Het weefsel is zodanig georganiseerd
dat het een of meerdere specifieke functies kan uitoefenen.
Er zijn verschillende soorten weefsel:
Dekweefsel
Steunweefsel
Spierweefsel
Zenuwweefsel
3.1 Epitheel
Epitheel (dekweefsel) vormt overal in het lichaam begrenzende deklagen. Het weefsel is niet
doorbloed; de voeding van epitheelcellen wordt verzorgt vanuit het aangrenzende wél doorbloede
bindweefsel.
Epitheel kenmerken:
Er is geen tussencelstof
De cellen liggen tegen elkaar aan
Het bevat geen bloedvaten
Het heeft een slijtfunctie; cellen sterven af en worden continu nieuw aangemaakt
Het zit met een dunne laag, de basaalmembraan, vast aan het onderliggend weefsel
De functies van epitheel zijn:
Bescherming
Transport van stoffen
Secretie (afscheiding) van stoffen
3.1.1 Eenlagig epitheel
Bestaat uit één rij epitheelcellen. Het is een uiterst dun vliesje dat weliswaar kwetsbaar is, maar ook
snel weer kan worden gerepareerd.
Er zijn vier typen eenlagig epitheel:
Eenlagig plaveiselepitheel
Bestaat uit platte cellen. Wordt ook wel plaatepitheel genoemd. Verschillende soorten
eenlagig plaveiselepitheel:
- endotheel bij binnenbekleding van hart, bloed- en lymfevaten
- plaatepitheel bij longblaasjes
- mesotheel bij longvlies, hartzakje, buikvlies
Kubisch epitheel
Cellen zijn even hoog als breed, bij binnenbekleding van nierbuizen en in de wand van klieren.
Cilindrisch epitheel
Relatief hoog en bevatten zeer veel organellen, bij binnenbekleding van darm, galblaas en
baarmoeder. Bij de dunne darm hebben de epitheelcellen aan de kant van de darmholte een
groot aantal microvilli. Dit zijn uitstulpingen die voor een enorme oppervlaktevergroting
zorgen.
Trilhaarepitheel
Bestaat uit hoge cellen die aan de kant van de holte bedekt zijn met cilia (trilharen). Deze
trilharen bewegen in één richting. Bij binnenbekleding van luchtwegen en eileiders.
3.1.2 Meerlagig epitheel
Is opgebouwd uit enkele tot vele lagen epitheelcellen. In de onderste laag zijn de cellen kubisch of
cilindrisch. Er zijn drie typen meerlagig epitheel:
Verhoornend plaveiselepitheel
Verhoornend plaveiselepitheel zijn kubisch vormig, deze vind je in de opperhuid.
Niet verhoornend plaveiselepitheel
Heeft dezelfde bouw als het verhoornend epitheel, maar er treedt geen verhoorning op in de
buitenste laag cellen. Belangrijkste functie is het beschermen tegen beschadigingen van
, buitenaf. Meestal zitten er veel slijmcellen tussen de epitheelcellen, ook wel slijmvlies
genoemd. Tref je onder andere aan als bedekking van de mondholte en vagina.
Overgangsepitheel
Bestaat uit enkele lagen kubisch of bolvormige cellen die van vorm kunnen veranderen zonder
dat ze beschadigen. Wanneer dit epitheel in gerekte toestand is, zijn de cellen plat getrokken.
Belangrijkste functie hiervan is elasticiteit, waardoor er bij rek geen spleten ontstaan.
Overgangsepitheel is te vinden bij bekleding van urinewegen.
3.1.3 Klierepitheel
Bepaalde epitheelcellen kunnen tijdens de embryonale ontwikkeling tot klierweefsel differentiëren, dat
alleen een secretiefunctie heeft. De productiecapaciteit van klierweefsel is dan ook veel groter dan die
van de andere epitheelsoorten.
Klieren worden verdeeld in:
Exocriene klieren
Exocriene klieren zijn klieren met een afvoerbuis. Ze scheiden hun product af via die
afvoerbuis. Dit soort afgifte wordt ook wel externe secretie genoemd.
Voorbeelden exocriene klieren:
- zweetklieren (trosvormig)
- borstklieren
- darmsapklieren
- speekselklieren
- maagsapklieren (buisvormig)
Er zijn drie soorten exocriene klieren:
- eccriene klieren scheiden stoffen af die in de kliercel gemaakt worden, waarbij de kliercel
zelf behouden blijft. Voorbeelden:
- speekselklieren met het product speeksel
- kleine zweetklieren met het product zweet
- apocriene klieren scheiden stoffen af waarbij ze ook een deel van de cel afscheiden.
Voorbeelden:
- grote zweerklieren in de oksel
- de melkklieren
- de oorsmeerklieren
- holocriene klieren scheiden stoffen af waarbij de hele cel verloren gaat. Voorbeelden:
- de talgklier
Endocriene klieren
Endocriene klieren hebben geen afvoerbuis en geven hun afscheidingsproducten direct af aan
het bloed. Dit proces heet interne secretie. De hormoonklieren zijn de enige endocriene
klieren in ons lichaam. Het afscheidingsproduct van deze klieren noem je hormonen.
Hormoonklieren vind je in de borst- en buikholte, de schedel en de hals (de
hormoonproducerende klieren zijn bijvoorbeeld de schildklier en de bijnieren).
3.2 Steunweefsel
Steunweefsel is een verzamelnaam voor weefsels die een verbindende, steunde of verzorgende
functie hebben. De cellen van steunweefsel liggen niet tegen elkaar aan, zoals bij epitheelweefsel het
geval is. Ze zijn gescheiden door celtussenstof. De celtussenstof is bepalend voor het soort
steunweefsel. Steunweefsels hebben een verbindende, steunende of verzorgende functie. Ze geven
steun aan het lichaam, beschermen de organen en bepalen hun vorm en onderlinge beweeglijkheid.
Er zijn verschillende soorten steunweefsel:
Bindweefsel
Kraakbeenweefsel
Botweefsel
Vloeibaar steunweefsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mell-l. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.