Dit zijn de aantekeningen die ik heb gemaakt bij de lessen van de trainingslijn; systemisch werken en praktisch innoveren. Dit is onderdeel van de tentamenstof voor het tentamen van de minor Nieuwe Perspectieven voor Jeugd.
Inhoud
Systemisch werken 1.................................................................................................................................................1
Praktisch innoveren 1................................................................................................................................................2
Systemisch werken 2.................................................................................................................................................3
Triades...................................................................................................................................................................3
Waar op te letten tijdens een systeemgesprek?...................................................................................................3
Systemisch werken 3.................................................................................................................................................3
Positionering..........................................................................................................................................................4
Systemisch werken 4.................................................................................................................................................4
De les.....................................................................................................................................................................4
Praktisch innoveren 2................................................................................................................................................4
Systemisch werken 5.................................................................................................................................................5
SYSTEMISCH WERKEN 1
Meervoudig kijken, verdiept!
Gedrag krijgt pas betekenis in de context.
De systeemtheorie; een persoon is nooit alleen op de wereld. Hij/zij maakt deel uit van een omgeving die
invloed heeft op zijn/haar gedrag. Bij een systeemgerichte aanpak ben je niet gericht op het vinden van
oorzaken, maar op de interacties die het gedrag begrijpelijk maken. Wat de een als oorzaak ziet, kan voor de
ander een gevolg zijn.
De bril waarmee je kijkt bepaald wat je te zien krijgt.
Je kan de waarheid niet zien/weten, alleen ‘waarheden’ naast elkaar. Er is geen waarheid, het is altijd een
interpretatie van de context. Waar je op focust is wat je ziet. It’s easy to miss something you’re not looking for.
Denkkader geeft bredere kijk op gedragingen en onderlinge relaties in de context.
Kennismaking met de ander vanuit verschillende perspectieven (opdracht)
- Jij als individu; in verschillende context
- Familie zelf; familiewapen, wat is een typische Schiphorst?
- Perspectief van buitenstaanders; hoe kijken anderen naar jou en je gezin?
- Sociologische lens; kijken naar grotere maatschappelijke kaders en verbanden
Systemische uitgangspunten
1
, 1. Context is essentieel; iedere context creëert een andere betekenis. Context is een breed begrip;
specifieke plaats, een ruimte, een gebeurtenis, een geschiedenis, een relatie etc.
2. Denken in samenhang i.p.v. oorzaak-gevolg; veel complexer door de vele wisselwerkingen binnen en
buiten het gezin. Geen pleisters plakken als een wondje nog vuil is.
3. Het verschil tussen intentie en effect; effect kan anders uitpakken dan je bedoeling was.
4. Gericht op feedback; gedrag geeft altijd informatie en lokt weer nieuw gedrag uit.
5. Belang van relatie en interactie; individuele kwetsbaarheden worden altijd bekeken in het licht van
relaties en in contexten geplaatst. Individuele kwetsbaarheden worden niet ontkent, maar focus
verschuift.
6. Aandacht voor het verhaal (rijker maken). Het probleem is het probleem en niet mensen zijn het
probleem. Oog hebben voor de complexiteit.
7. Aandacht voor meerstemmigheid. Extern en intern
8. Aandacht voor processen en verandering. Maatschappelijk en bijv. in concept gezinsfasen.
9. Focus op steunbronnen en veerkracht. Hulp uit de omgeving of positieve omgevingssituaties en focus
op wat gewerkt heeft ondanks de moeilijke situatie.
10. Hulpverlening als co-constructie. Ga voor geluk ipv gelijk. Dé waarheid bestaat niet.
Systemisch werken; letten op contexten, samenhangen, interacties en verhalen. Vanuit meerstemmigheid en
aandacht voor veerkracht en steunbronnen van mensen en voor de onvoorziene effecten van uitwisselingen.
Meerdere waarheden mogen naast elkaar bestaan. Kijken naar het gemeenschappelijke doel. Er hoeft niet 1
iemand gelijk te krijgen, want de waarheid bestaat toch niet. Als je maar samen aan een gemeenschappelijk
doel gaat werken.
PRAKTISCH INNOVEREN 1
Beroepsproduct begint met analyse. Kan leiden tot advies, ontwerp, handeling of fabricaat.
Boek: Het innovatiedoolhof (van Wulfen, 2021)
De klantknelpunt-route
De idee-route
De noodzaak-route
De technologie-route
In samenwerking met de praktijk – participatief innoveren
Veranderen van de praktijk samen met de mensen om wie het gaat
Actiefase & evaluatie fase
Niet alleen de uitkomst is ‘het doel’, ook het proces onderweg is van belang
Ontwikkelproces
Kennis > ervaring > creativiteit
Hoe pak je het aan?
Bepaal je onderwerp (doe het niet alleen)
Ga in gesprek met je stakeholders – vraagverkenning
Bepaal je voorlopige ontwikkelvraag (bespreek dit met je begeleiders)
Ga vervolgens op zoek naar kennis en informatie over het onderwerp (wat weten we al?, wat is nog
niet bekend/duidelijk? Waar is behoefte aan?)
Blijf niet te lang hangen in het verzamelen van informatie
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper arniekschiphorst. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.