WC hartfalen (integratie hart en longen)
Wat is hartfalen (decompensatio cordis)?
=Klinisch syndroom door verminderde pompfunctie van het hart.
Klachten bij patiënt zijn o.a. dyspneu, oedeem, moeheid (D.O.M.)
Hoe stel je de diagnose?
- Klinische symptomen + classificatie (indeling ernst)
- Onderzoeksbevindingen
- Objectief bewijs voor functionele afwijking van het hart in rust
Indeling ernst volgens NYHA
(1)Patiënt met hartziekte zonder klachten
(2)Geringe beperking van fysieke activiteit
(3)Duidelijke beperking van fysieke activiteit
(4)Symptomen zijn zelfs in rust aanwezig
Onderzoeksbevindingen
- Voedingstoestand en gewicht
- Bloeddruk en pols
- Tekenen van vergroot hart:
Ictus> MCL
Beoordeel harttonen en souffles
- Tekenen van overvulling
Pulmonaal oedeem (crepitaties en dempingen) > links hartfalen
Perifeer oedeem (centraal veneuze druk (CVD) verhoogd, vergrote
lever, ascites, dikke enkels) > rechts hartfalen
Als er vocht achter de longen zit > uiting van rechts hartfalen
Vocht in de longen > uiting van links hartfalen
- Lab: BNP of NT-pro-BNP (markers voor hartfalen)
Acute klachten obv hartfalen geeft minimaal BNP >400 pg/ml &
NTproBNP > 100 pg/ml
Chronisch hartfalen geeft minimaal BNP >23 pg/ml & NTproBNP 125
pg/ml
- ECG:
Acute ischemie / oud infarct
LVH (Sokolov criterium R in V5 en S in V1 > 35 mm)
Ritme / geleidingsstoornis
- X-thorax
CTR > ½ past bij een vergroot hart
Redistributie
Kerley B lijntjes
Pleuravocht
Oorzaken van hartfalen
, - Coronaire hartziekten
Veel verschijningsvormen
- Cardiomyopathie
- Hartklepgebreken m.n. mitralisinsufficiëntie en aortastenose
- Hartritmestoornissen m.n. brady en tachyaritmieën
- Hypertensie, vaak linkerventrikelhypertrofie
- Geneesmiddelen, zoals calciumantagonisten, antiaritmica,
cytostatica
- Toxines: alcohol, geneesmiddelen, cocaïne, sporenelementen (kwik,
kobalt, arsenicum)
- Endocrien, zoals diabetes mellitus, hypo- of hyperthyreoïdie, ziekte
van cushing, bijnierinsufficiëntie etc.
- Voeding: thiaminedeficiëntie, obesitas of cachexie
Objectief bewijs voor functionele afwijking van het hart:
- Echocardiografie ;
functie linker en rechter kamer (systolisch of diastolisch hartfalen)
Normaal zit er 100 ml bloed in LV, hiervan wordt 70 % in de aorta
gepompt = ejectiefractie van 70 %
Ejectiefractie < 30-35% = slechte LVF
TAPSE < 1 = slechte RVF
Klepgebreken (o.a. aortastenose, mitralisinsufficiëntie)
Systolisch en diastolisch hartfalen
- Diastolisch hartfalen ; kamer kan zich niet goed vullen met bloed,
omdat het lumen relatief kleiner wordt doordat de kamer
hypertrofisch is & hypertrofe hartspier heeft nog een probleem, nl :
repolarisatie duurt langer
- Bij systolisch hartfalen trekt de hartspier niet hard genoeg samen.
Volume x hartslag = cardiac output
Compensatie
- Pre load verhogen
Pre load = druk in ventrikels na vulling, meer vulling = meer druk =
hoger slagvolume
ADH en aldosteron zorgen ervoor dat het volume stijgt.
Langdurige rek op het hart, kan ertoe leiden dat de cellen kapot
gaan.
Ook hebben de cellen meer zuurstof nodig bij hoger slagvolume, als
dit niet wordt geleverd = celdood
- Spiermassa verhogen
= hardere contractie, kost meer energie, kan ook weer leiden tot
celdood
Lumen wordt kleiner, dus het hart kan minder in en uit pompen
- Activatie sympathische zenuwstelsel ; hogere hartslag & sterkere
contractie
Te veel compensatie kan leiden tot downregulatie ; uiteindelijk
verminderede respons
, Te veel compensatie kan DUS leiden tot decompensatie door verhoogde
zuurstofbehoefte (waar niet aan voldaan wordt) en zo celdood.
Renine angiotensine aldosteron systeem (RAAS)
- Lage bloeddruk activeert RAAS in de nieren wat leidt tot een hogere
bloeddruk
- Eindproduct angiotensine II leidt tot vasoconstrictie in zowel arteriën
als venen.
& minder GFR, waardoor minder urine & productie aldosteron,
waardoor natrium en water reabsorptie
Als je helemaal niet meer plast (anurie) is je prognose slechter.
Hoe behandel je hartfalen ?
(1)Diuretica (plastabletten), m.n. lisdiuretica.
om overtollige vloeistof te verwijderen en zo bloeddruk te verlagen
(2)Aldosteron remmers
(3)ACE remmers ; zorgen voor vasodilatatie (alleen geven als de
bloeddruk niet te laag is)
(4)Mensen van Afrikaanse afkomst reageren minder goed op ACE
remmers dan andere groepen mensen. Overwegen om hydralazine
+ nitraat toe te voegen. Deze verlagen ook de bloeddruk.
(5)Bètablokkers ; verlagen de hartslag en de pompkracht > houden de
overactiviteit van de sympathicus tegen. Verlagen ook de bloeddruk.
Bescherming dat het hart niet te hart werkt. Niet geven in de acute
fase, maar een paar dagen na het acuut hartfalen kan wel.
Risicofactoren voor hartfalen (behandel ook deze, maar treat first what
kills first!)
- Hypertensie
- Coronair arteriën ziekte
- Diabetes
- Verbeteren door
(1)Bewegen
(2)Dieet veranderingen
Zoutbeperking en vochtbeperking, zodat lagere bloeddruk
Niet-medicamenteuze behandeling van hartfalen
- Pacemaker / Implanteerbare cardioverter defibrillator
Bij te traag en/of te snel hartritme
Resynchronisatietherapie bij dissynchronie
Preventie plotse hartdood bij LVEF <30-35 %
- Steunhart en/of harttransplantatie